Euro'yu kurtarmak için çok az zaman kaldı

Avrupa'nın en tecrübeli devlet adamlarından Lüksemburg Başbakanı ve Euro Bölgesi Başkanı Jean Claude Juncker, "Hayati bir noktaya geldik. Euro'yu kurtarmak için kaybedecek vaktimiz kalmadı." dedi. Dün Avrupa basınına konuşan Juncker 'önümüzdeki günlerde' Euro'yu kurtarma operasyonunun başlayacağını duyurdu. Avrupa Merkez Bankası'nın perşembe günü yapacağı toplantının ardından İspanya ve İtalya tahvilleri alabileceği kaydediliyor. Juncker, bu açıklamaları yaparken Euro'ya bir kötü haber de Avrupa Komisyonu'ndan geldi. Temmuz ayında Avrupa halklarının ekonomik duruma dair kanaatleri son 3 yılın en düşük seviyesine geriledi. İkinci çeyrekte İspanyol ekonomisi daralırken, Almanya ve Fransa'da da halkın ekonomiye yönelik beklentileri olumsuzlaştı. Alman Bild gazetesinin anketine göre AB'nin en kuvvetli ekonomisi Almanya'da vatandaşların yüzde 71'i Yunanistan'ın mali tedbirleri uygulamaması durumunda Euro'dan çıkmasını istiyor. Yüzde 50'si de Euro'dan ayrılmanın ülke menfaatleri açısından daha iyi olacağına inanıyor. 17 AB üyesinin kullandığı Euro, 1 Ocak 2002'de tedavüle girdi.

Euro'yu kurtarmak için iktisadi formül sayısı her geçen gün azalırken Avrupalı siyasiler arasındaki polemikler de sertleşiyor. Almanya'yı sert sözlerle itham eden Juncker, Berlin'in Euro ile ilgili kararlarını iç siyasetteki gelişmelere göre aldığını söyledi. Alman siyasetçilerinin krizin ne kadar derin olduğunu kavrayamadığını savunan Lüksemburg Başbakanı, Almanları Euro üzerinden 'düşük siyaset' yapmakla suçladı. Almanya'nın Euro Bölgesi'ne 'kendi şubesi' gibi muamele ettiğine işaret eden Juncker, "17 ülke de böyle davranırsa ortak dediğimiz hangi yapı geride kalır?" dedi. Yunanistan'ın Euro Bölgesi'nden çıkması gerektiğini gündeme getiren Alman Ekonomi Bakanı Philipp Roesler'e atıf yapan Juncker, Atina'nın ortak para biriminden ayrılmasının maliyetinin hesaplanmadığını vurguladı. Uzmanlar, eylüldeki gelişmelerin Euro'nun kaderini tayin edeceğinde birleşiyor. En önemli tarih ise 12 Eylül. Bu tarihte Alman Anayasa Mahkemesi 500 milyar Euro'luk daimi mali yardım fonu kuran anlaşmanın 'hukuki' olup olmadığına karar verecek.

Avrupa İstikrar Mekanizması olarak isimlendirilen fonun en büyük finansör Almanya tarafından desteklenmesi gerekiyor. Almanya'nın desteklemediği fonun İspanya ve İtalyan ekonomilerine çare olabilmesi mümkün değil. Aynı gün mali yardımlara itirazın her geçen gün arttığı Hollanda'da genel seçimler yapılacak. İtirazcı partilerin seçimlerden güçlü çıkması durumunda Yunanistan'a yapılacak destek tehlikeye girebilir. Yunanistan'a yapılacak mali yardımın akıbetine de eylül ayında karar verilecek. Bu arada Yunanistan, Portekiz ve İrlanda gibi küçük ekonomileri kurtarmakta zorlanmayan AB, İtalya ve İspanya'da krizin daha da kötüye gitmesinden derin endişe duyuyor.

ZAMAN