Türkiye'den Kasım Süleymani, S-400, ABD, Rusya ve Libya açıklaması

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, 2019 yılına ilişkin dış politika değerlendirme toplantısı düzenledi. Küresel açıdan kapsamlı değişim ve dönüşümlerin yaşandığı bir yılın geride kaldığına dikkati çeken Çavuşoğlu, 2019'un jeopolitik rekabetin en üst noktaya çıktığı ve özellikle büyük güçler arasında güç mücadelesinin had safhaya ulaştığı bir yıl olduğunu söyledi. 

SÜLEYMANİ AÇIKLAMASI

Çavuşoğlu, geçen yılın değerlendirmesini yapmadan önce, bu yılın ilk gelişmelerine ilişkin de "Kasım Süleymani'nin Irak'ta öldürülmesi bölgemizin barış ve istikrarına ciddi bir risk oluşturdu, tehdit oluşturdu. ABD-İran gerginliğinin diplomasi yoluyla azaltılması için yoğun çaba sarf ediyoruz" ifadesini kullandı. 

İlgili tüm taraflarla yakın temas içinde olduklarını belirten Çavuşoğlu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, Irak Cumhurbaşkanı Berhem Salih ve Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani ile telefonda görüştüğünü, İngiltere Başbakanı Boris Johnson ile Almanya Başbakanı Angela Merkel gibi diğer liderlerle de gelecek günlerde görüşeceğini bildirdi.

Çavuşoğlu, kendisinin de İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, İngiltere Dışişleri Bakanı Dominic Raab, Katar Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman Al Sani, Pakistan Dışişleri Bakanı Şah Mahmud Kureyşi ve Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres ile telefon görüşmeleri yaptığını aktardı.

Türkiye'nin barış için atılacak tüm adımlarda her zaman liderlik rolü üstlendiğinin altını çizen Çavuşoğlu, şunları kaydetti: "Bu sorunun çözülmesi ya da gerginliğin azaltılması için önümüzdeki günlerde yine diğer ülkelerle birlikte çaba sarf etmeye devam edeceğiz. Bildiğiniz gibi çarşamba günü de (Rusya Devlet Başkanı) Putin İstanbul'a geliyor. Putin ile bu konuları Sayın Cumhurbaşkanımız bizzat ele alacak. Özellikle burada hepimizin ortak endişesi Irak'ın diğer ülkeler için, üçüncü ülkeler için bir çatışma alanına dönüşmemesi. Bu Irak için ve bölgemiz için çok ciddi bir risktir. Irak'la da temaslarımız devam ediyor. Irak Cumhurbaşkanı Berhem Salih'in de aynı endişeler içinde telefon görüşmesinde gördük. Dolayısıyla bu şiddet sarmalının azaltılması için biraz önce de söylediğim gibi biz üzerimize düşeni yapmaya devam edeceğiz."

LİBYA AÇIKLAMASI

Çavuşoğlu, Libya'da sahada durumun askeri bakımdan nasıl göründüğüne yönelik bir soru üzerine, hava gücü açısından darbeci general Halife Hafter kuvvetlerinin lehine bir durum olduğunu söyledi. Çavuşoğlu, "Dün akşamki görüşmemizde BM Genel Sekreteri ile de mutabık kaldık. Herkes şunu anlamalı. Bu savaşın kazananı olmaz. Eğer durdurmazsak uzun süre devam eder. Hele Trablus içine girerse uzun süre devam eder, çok insan ölür" ifadesini kullandı. Başkent Trablus'ta önceki gün askeri okula düzenlenen ve 30 öğrencinin hayatını kaybettiği hava saldırısını hatırlatan Çavuşoğlu, bu gibi olayların Libya'nın bölünmesine bile yol açabilecek gelişmelere neden olabileceği uyarısında bulundu.

"IRAK MECLİSİ'NİN ALDIĞI KARAR BAĞLAYICI DEĞİL"

Irak Meclisi'nin aldığı karar değerlendiren Çavuşoğlu, "Irak Meclisi'nin ABD ve yabancı askerlerin gitmesi kararı bağlayıcı değil" ifadelerini kullandı.

"RUSYA İLE TEMASLAR DEVAM EDİYOR"

Çavuşoğlu, Suriye'de en büyük endişe kaynağının İdlib'deki rejimin saldırganlığının devam etmesi olduğunu söyleyerek "Maalesef son aylarda rejim saldırganlığını artırdı ve 2019 yılı içinde 1300'e yakın sivil hayatını kaybetti. Son haftalarda hayatını kaybeden sivil sayısı 100'den fazla. Son dönemlerde yerinden edilen 300 binden fazla Suriyeli var. Bunların yüz binine yakını bizim sınırımıza doğru hareketlendi. İdlib muhtırasının geçerliliğinin devam etmesi, ateşkesi ve sükuneti korumak için Rusya ile temaslarımız devam ediyor." ifadelerini kullandı.

ABD İLE İLİŞKİLER

Türkiye-ABD ilişkileri açısından 2019'un yoğun ve sorunlu bir yıl olduğunu dile getiren Çavuşoğlu, S-400'lerin alınması ve terör örgütü YPG/PKK'ya yönelik Türkiye'nin Suriye'de başlattığı harekattan dolayı ilişkilerde ciddi bir gerginlik olduğunu belirtti.

Çavuşoğlu, ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin Türkiye ile ilişkilerde sağduyulu olduğunu ve ilişkileri önemsediğini gördüklerini ancak özellikle ABD Kongresinde Türkiye'ye yönelik negatif havanın devam ettiğini söyledi.