"Dünyada tescil sayısı bakımından birinci sıradayız"
ARİF YAVUZ - Yöresel Ürünler ve Coğrafi İşaretler Araştırma Ağı (YÜCİTA) Yürütme Kurulu Başkanı Prof. Dr. Yavuz Tekelioğlu, "Türkiye'de şu an itibarıyla 375 tescil almış ürün var. Biz şu anda dünyada tescil sayısı bakımından birinci sıradayız. Geçen sene 104, bu yıl ise yaklaşık 70 tescil verildi." dedi.
ABONE OLTekelioğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, coğrafi işaret almış ürünlerin kaliteli ve otantik ürünler olduğunu söyledi.
Bu özellikteki ürünlerin korunması gerektiğini, bunun da tescille mümkün olduğunu belirten Tekelioğlu, şöyle konuştu:
"Tescil edilen ürün korunuyor. Ezine peyniri tescil edilmişse, Afyonkarahisar’da veya Antalya'da beyaz peynir yapıp adına Ezine peyniri diyemiyoruz. Çünkü Ezine peyniri, tescil belgesindeki kurallara göre, Çanakkale'nin Ezine, Ayvacık ve Bayramiç ilçeleri arasındaki Kaz Dağları'nda otlayan hayvanların özel sütlerinden yapılan bir peynirdir. Sadece orada yapılabilir. Coğrafi işaret tescili, ürünü haksız rekabete karşı koruyor."
- "400'ün üzerinde ürün tescil almayı bekliyor"
Tekelioğlu, Türkiye’nin coğrafi işaretler bakımından dünyada eşi bulunmayan, potansiyeli çok yüksek bir ülke olduğunu vurguladı.
Coğrafi işaret tescili uygulamasının 1995 yılında yayınlanan bir kararname ile başladığına dikkati çeken Tekelioğlu, şöyle devam etti:
"O uygulama 10 Ocak 2017'ye kadar 'Sınai Mülkiyet Yasası'na kadar devam etti. Şimdi bu, Sınai Mülkiyet Yasasına göre yürütülüyor. Bu yasa çok önemli değişiklikler getirdi. Bu çerçevede de çok önemli gelişmeler oldu. Bizim kanunumuz bütün ürünlere tescil alma hakkı sağlıyor. Şu anda da 400'ün üzerinde ürün tescil almayı bekliyor."
Tekelioğlu, coğrafi işaretlerin Türkiye'nin ekonomik kalkınmasında öncelikli hedefleri arasında oluğunu, tarım ürünlerinde da gıda güvenliğini temsil ettiğini anlattı.
- AB’de en çok tescil alan ülke İtalya
Türkiye'de ve dünyada coğrafi işaret sistemine ilişkin gelişmelere değinen Tekelioğlu, şunları kaydetti:
"Dünya Ticaret Örgütü verilerine göre, dünyada tescil edilmiş yaklaşık 10 bin civarında coğrafi işaret var. Bunun üçte biri AB ülkeleri arasındadır. Gelişmekte olan ülkelerde de yaklaşık bin tescil edilmiş coğrafi işaret var. Ama bu ülkelerde pek çok coğrafi işaret, yeterli hukuki düzenlemeler olmadığından korunamıyor. Türkiye'de şu an itibarıyla 375 tescil almış ürün var. Biz şu anda dünyada tescil sayısı bakımından birinci sıradayız. Geçen sene 104, bu yıl ise yaklaşık 70 tescil verildi. Yani ülkemizde çok hızlı gelişmeler var. AB'de ise en çok tescil alan ülke İtalya'dır. Onu Fransa takip ediyor. Ardından sırasıyla İspanya, Portekiz ve Yunanistan geliyor. Bu 5 ülkedeki ürünler AB’nin tescilli ürünlerinin yüzde 70'ini oluşturuyor."