Bütçe uygulama sonuçları (2)

Hazine ve Maliye Bakanlığı, temmuz ayı ile ocak-temmuz dönemine ilişkin bütçe gerçekleşme sonuçlarını açıkladı.

Buna göre, geçen ay 9 milyar 272 milyon lira faiz dışı fazla verildi. Faiz dışı fazla, geçen yılın aynı ayında 6 milyar 687 milyon lira düzeyindeydi.

2018 merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen toplam 762 milyar 753 milyon liralık ödenekten, geçen ay 60 milyar 713 milyon lira harcama yapıldı. Geçen yılın aynı ayında bu rakam 51 milyar 540 milyon lira olmuştu.

Geçen ay faiz hariç bütçe giderleri için öngörülen toplam 691 milyar 53 milyon lira ödeneğin yüzde 7,6'sı kullanılarak 52 milyar 570 milyon lira harcandı. Temmuzda personel giderleri, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 27,2 artarak 17 milyar 630 milyon lira olarak gerçekleşti. Personel giderleri için bütçede öngörülen 183 milyar 127 milyon lira ödeneğin de yüzde 9,6'sı kullanıldı.

Sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri temmuzda geçen yılın aynı ayına göre yüzde 26,4 artarak 2 milyar 859 milyon lira oldu ve bütçede öngörülen 30 milyar 792 milyon lira ödeneğin yüzde 9,3'ü harcandı.

Mal ve hizmet alım giderleri için bütçede öngörülen 66 milyar 69 milyon liralık ödeneğin yüzde 9,4'ü geçen ay kullanıldı. Söz konusu ayda yüzde 26,3 artışla 6 milyar 218 milyon lira mal ve hizmet alımı gideri yapıldı.

Cari transferler geçen ay, Temmuz 2017'ye göre yüzde 8,9 artarak 19 milyar 99 milyon lira oldu. Bütçede öngörülen 299 milyar 399 milyon lira ödeneğin yüzde 6,4'ü harcandı. Söz konusu ayda, sağlık, emeklilik ve sosyal yardım giderleri için 8 milyar 109 milyon lira transfer yapıldı. Sosyal güvenlik primi işveren hissesinin 5 puanlık kısmının Hazine tarafından ödenmesi amacıyla yapılan transfer tutarı ise 1 milyar 762 milyon lira oldu.

Cari transferler içinde yer alan mahalli idare payları 4 milyar 915 milyon lira olarak gerçekleşti.

Temmuzda 5 milyar 2 milyon lira sermaye gideri, 580 milyon lira sermaye transferi yapıldı. Borç verme giderleri ise 1 milyar 183 milyon lirayı buldu. Faiz giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 41,3 artarak 8 milyar 143 milyon lira olarak kayıtlara geçti.

- Bütçe gelirleri

Geçen yılın temmuz ayında 52 milyar 466 milyon lira olan bütçe geliri, bu yılın aynı ayında yüzde 17,9 artarak 61 milyar 842 milyon lira olarak gerçekleşti. Bu dönemde vergi gelirleri tahsilatı yüzde 18 artışla 54 milyar 360 milyon lira oldu.

Genel bütçe vergi dışı diğer gelirleri temmuzda geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 12,6 artarak 5 milyar 550 milyon lira olarak hesaplandı. Özel bütçeli idarelerin öz gelirleri geçen ay 1 milyar 544 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri 387 milyon lira olarak kaydedildi.

Vergi türleri itibarıyla gerçekleşmelere bakıldığında, temmuzda geçen yılın aynı ayına göre, ithalde alınan katma değer vergisi yüzde 52,4, kurumlar vergisi yüzde 48, banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 37,3, gelir vergisi yüzde 20,4, harçlar yüzde 17,7, damga vergisi yüzde 7 ve özel tüketim vergisi yüzde 0,6 artarken, dahilde alınan katma değer vergisi yüzde 9,4 azaldı. Diğer vergiler tahsilatı ise yüzde 24,4 arttı.

- Ocak-temmuz dönemi gerçekleşmeleri

Merkezi yönetim bütçesi, ocak-temmuz döneminde 44 milyar 962 milyon lira açık verdi. Aynı dönemde faiz dışı açık 3 milyar 11 milyon lira oldu.

Geçen yılın ocak-temmuz döneminde 375 milyar 975 milyon lira olan bütçe giderleri, bu yılın aynı döneminde yüzde 22,5 artarak 460 milyar 404 milyon lirayı buldu. Ocak-temmuz döneminde faiz hariç bütçe giderleri de yüzde 21,9 artışla 418 milyar 454 milyon lira olarak hesaplandı.

Diğer taraftan, söz konusu dönemde faiz giderleri, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 28,1 yükselerek 41 milyar 950 milyon liraya ulaştı.

Geçen yılın ocak-temmuz döneminde 351 milyar 665 milyon lira olan bütçe gelirleri, bu yılın aynı döneminde yüzde 18,1 artarak 415 milyar 443 milyon lira olarak gerçekleşti. Bu dönemde vergi gelirleri ise yüzde 19,5 artışla 349 milyar 181 milyon lira oldu.

Aynı dönemde genel bütçe vergi dışı diğer gelirleri yüzde 9,4 artışla 50 milyar 252 milyon lira olarak hesaplandı. Özel bütçeli idarelerin öz gelirleri ocak-temmuz döneminde 12 milyar 432 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri ise 3 milyar 578 milyon lira olarak kayıtlara geçti.

Vergi türleri itibarıyla ocak-temmuz dönemi gerçekleşmelerine bakıldığında, banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 28,8, ithalde alınan katma değer vergisi yüzde 28,8, kurumlar vergisi yüzde 28,7, gelir vergisi yüzde 25, harçlar yüzde 16,4, damga vergisi yüzde 12,7, dahilde alınan katma değer vergisi yüzde 10,4, özel tüketim vergisi yüzde 9,3 ve diğer vergiler tahsilatı yüzde 18,7 arttı.

- Personel giderleri

Personel giderleri, ocak-temmuz döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 21,4 artarak 116 milyar 198 milyon lira oldu. Sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 23,2 artışla 19 milyar 247 milyon lira olarak gerçekleşti. Mal ve hizmet alım giderleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 17,9 yükselerek 36 milyar 931 milyon lirayı buldu.

Bu dönemde cari transferler geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 13,9 yükselişle 183 milyar 789 milyon lira olarak belirlendi. Sağlık, emeklilik ve sosyal yardım giderleri için 83 milyar 90 milyon liralık transfer yapıldı. Bu rakam, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 1,7'lik düşüşü ifade ediyor.

Aynı dönemde sosyal güvenlik primi işveren hissesinin 5 puanlık kısmının Hazine tarafından ödenmesi amacıyla yapılan transfer tutarı ise 12 milyar 163 milyon lira oldu.

Ocak-temmuz döneminde cari transferler içinde yer alan tarımsal destekleme ödemeleri 10 milyar 585 milyon lira, mahalli idare payları 39 milyar 515 milyon lira olarak belirlendi.

Söz konusu dönemde 40 milyar 601 milyon lira sermaye gideri, 8 milyar 647 milyon lira sermaye transferi yapıldı. Borç verme giderlerinin 13 milyar 41 milyon lira olarak gerçekleştiği ocak-temmuz döneminde faiz giderleri ise yüzde 28,1 artarak 41 milyar 950 milyon liraya ulaştı.

(Bitti)