Başladı... Türk-İslam tarihine büyük katkı!

Bitlis'in Ahlat ilçesinde bulunan dünyanın en büyük Türk-İslam mezarlığı Selçuklu Meydan Mezarlığı'nda kazı, restorasyon ve konservasyon çalışmaları başladı. Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın desteğiyle gerçekleştirilen kazılar, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü Başkanı Prof. Dr. Recai Karahan başkanlığında yürütülüyor. Çalışmalar kapsamında nitelikli olarak üzerinde yazı ve motif olan bin 600 adet mezar taşına ulaşıldı. Ahlat'ın en önemli tarihi eserlerinden olan ve boyları 4,5 metreye varan 800 adet taş Karahan ve ekibi tarafından restore edildi..

210 DÖNÜMLÜK ALANI KAPSIYOR

Yaklaşık 6 yıldır proje üzerinde çalıştıklarını belirten Karahan, geçen ay resmi olarak başlanan restorasyon çalışmalarının detaylarını paylaştı. 210 dönümlük alana yayılan mezarlıkta 12 ve 16'ncı yüzyıllar arasında taşlar tespit ettiklerini belirten Karahan şu bilgileri verdi: "Çalışmalarda nitelikli olarak üzerlerinde yazı ve motif olan bin 600 civarında taşımız bulunuyor. Bu taşların tamamı eğri vaziyatteydi. Biz onları düzelttik, doğrulttuk. Sadece yüzde 15'lik kısmı kaldı, onu da bu yaz tamamlayacağız. Daha sonra da yosunları temizleyeceğiz. Altından çıkan motif ve yazıları okuyoruz. Bunlar genellikle Arapça yazılar. Kur'an'dan ayetler oluyor. Metfun kişinin adı, işi, mezar taşını yapan kişiler ve diğer bütün unsurlar üzerinde var. Sınıflandırarak çalışıyoruz."

TOPLAM 8 BİN ADET TAŞ VAR

Kazı başkanı Karahan, mezarlıkta 8 bin civarında mezar taşının olduğunu söyledi. Bu taşlara bakarak, Ahlat'ın Selçuklu dönemindeki yeri ve önemi hakkında detaylara ulaştıklarını kaydeden Karahan şöyle konuştu: "Yer altında kalan kısımların ortaya çıkarılması ve bilim alemine tanıtılması, mezarlığın turistlerin ziyaretine açılması buranın önemini vurguluyor. Taşlara bakarak o günün imkanlarını, mezar taşlarının büyük ya da küçük olmasıyla birlikte metfunun statüsü gibi pek çok şeyi okuyabiliriz. Ahlat o dönemde ne kadar önemli bir yermiş, ne kadar insan yaşıyormuş onlar ortaya çıkıyor. Kültür ve bilim adına neler yapılmış onları görüyoruz. Kadılar, doktorlar, tüccarlar var. O kadar çok meslek erbabına rastladık ki. Hepsi burada belirtiliyor. Türk tarihi açısından çok önemli bir yer." Restorasyon ekibi Kasım ayından itibaren araziye son vererek laboratuvar çalışmalarına başlayacak.

İLİM İRFAN MERKEZİ

Kazı Başkanı Prof. Dr. Recai Karahan, projeyle birlikte Ahlat'ın Türk tarihindeki öneminin gözler önüne serildiğini belirtti. Karahan, "Çalışmada Ahlat dışından gelen insanlara rastlanıyor. Ahlat'ın çok ciddi bir kültür ve ticaret merkezi olduğunu, insanların burada yetiştirilerek Anadolu'nun pekçok yerine gönderildiği anlıyoruz" dedi.