Alparslan kimdir ve nasıl öldü? Sultan Alparslan'ın babası kimdir? Sultan Alparslan'ın oğlu...
Alparslan Büyük Selçuklu dizisinin çekilmesinin ardından Sultan Alparslan'ın hayatı merak konusu oldu. Peki Büyük Selçuklu Devleti Hükümdarı Sultan Alparslan kimdir? Sultan Alparslan kaç yıl hüküm sürdü ve ne zaman, nasıl öldü? Alp Arslan'ın kaç eşi ve kaç çocuğu var? 1030-1072 arasında yaşayan Büyük Selçuklu Hükümdarı Alparslan'ın kısaca hayatı...
ABONE OLAlp Arslan 20 Ocak 1030'da (1 Muharrem 420) dünyaya geldi (en güveniliri kabul edilen İbnü’l-Esir kaynağına göre). Asıl adı Muhammed'dir. Babası Horasan Meliki Çağrı Bey'dir.
Hükümdar bir babanın oğlu olan Alparslan, çocukluğundan itibaren bunun izlerini taşıdı. Henüz küçük yaşlardayken babasının rahatsızlanması üzerine Horasan idaresi sağladı. Babası ile birlikte Gazneliler'e karşı gösterdiği mücadele ve zaferi etkileyen hamleleri Çağrı Bey'in yönettiği Horasan Selçuklu Devleti’nde saygı ve değer görmesine sebebiyet verdi.
BABASI ÇAĞRI BEY'İN ÖLÜMÜ
Ağustos 1059'da babası Çağrı Bey hayatını kaybetti. Bunun üzerine amcası Tuğrul Bey Selçuklu Devleti'nin hükümdar oldu.
Tuğrul Bey, Çağrı Bey'in vefatının ardından Çağrı Bey'in eşi ve Süleyman'ın annesi evlendi. Tuğrul Bey'in hiç erkek çocuğu yoktu. Dolayısıyla, oğlu olmayan Tuğrul Bey veliaht olarak üvey evladı Süleyman'ı tayin etti.
ALPARSLAN'IN HÜKÜMDAR OLUŞU
Eylül 1063'te Tuğrul Bey hayata gözlerini kapattı. Tuğrul Bey'in vefatının ardından vasiyeti üzerine Süleyman tahta geçmeliydi. Buna binaen Selçuklu veziri Amidül-Mülk Süleyman'ın tahta çıkardı ve sultan olarak ilan etti. Ancak Alparslan, (Çağrı Bey'in amcazadesi) Arslan Yabgu'nun oğlu Kutalmış ve birçok emir ve şehzade Süleyman'ı Sultan olarak kabul etmedi.
Bu dönemde Alparslan, Tuğrul Beyin ölümünün ardından isyan eden emirleri itaat altına almak üzere Herat'a gitti. Alparslan'ın Herat'ta olmasını fırsat bilen Kutalmış, kendi adına hutbe okutarak Sultanlığını ilan etti. 50 bin kişilik ordusu ile Rey isimli kentte, kendisine karşı çıkanı öldüren Kutalmış dönemin veziri Amidülmülk'ü de abluka altına aldı. Bunu gören Süleyman, taht kavgasında kendisinin zayıf olduğunu düşündü ve kenti terk etti ve Şiraz şehrine gitti.
Bunun üzerine Amidülmülk, Alparslan'dan yardım istedi ve onun adına hutbe okuttu. Bu hutbe, Alparslan'ı sultan olarak görmek isteyen askerleri ve halkı oldukça memnun etti. Bu esnada Alparslan, Herat'tan Rey'e doğru geliyordu. Bunun haberini alan Kutalmış, Damga Vadisi'ndeki Milh Vadisi'ne gitti ve akarsuların yönünü değiştirip vadi çevresini bataklık haline getirdi. Bir savaş çıkacağının farkındaydı Kutalmış. Savaş için tüm hazırlığını yapmıştı.
Ve Alparslan'ın ordusu ve Kutalmış'ın ordusu arasında bir savaş başladı. Aslında avantajlı taraf her ne kadar hazırlıklarını tamamlamış olan Kutalmış'ın ordusu gibi görünse de sonuç öyle olmadı. Alparslan, oğlu Melikşah, Nizamülmülk ve ordusu ile birlikte Kutalmış'ı mağlup etti.
Savaşı kazanan Alparslan adına hutbe okundu. Alparslan, Rey isimli kentte Selçuklu Devleti'nin sultanı olarak tahta çıktı. Dönemin Abbasi Halifesi Kaim-Biemrillah da Alparslan'ın sultanlığını tören ile tasdik etti.
SULTAN ALPARSLAN DÖNEMİ
Sultan Alparslan, tahta geçmesinin ardından yaptığı ilk icraat Amid ül-Mülk'ü azledip, yerine Nizamülmülk'ü tayin etmek oldu. Hemen sefer hazırlığına girişen Sultan Alparslan, 2 ayın sonunda 'Rum Gazası' ismindeki batı seferine çıktı.
Batıda çok sayıda fetih yaptı. Selçuklu Devleti, bu dönemde Orta Asya'da sıkıntı içinde yaşayan Türk toplulukları için adeta bir sığınma kapısı olmuştu. Devlet eliyle, bu topluluklar Anadolu'ya yerleştirildi. Hristiyan hakimiyetinde olan Anadolu'ya Türkleri yerleştirerek iskan politikası uyguladı. Böylece Anadolu hakimiyetini daha rahat elde edebilirdi.
Çok sayıda sefer düzenledi ve çok sayıda fetih yaptı. Gürcistan, Doğu Anadolu Bölgesine yaptığı seferlerde birçok yeri hakimiyeti altına aldı. Böylece Türkler Anadolu'da hakimiyet kurmaya başladı. Kafkasya ve Azerbeycan da Alparslan'ın rotaları arasındaydı.
1071- MALAZAGİRT ZAFERİ
1071'de Büyük Selçuklu Sultanı Alparslan ile Bizans İmparatoru Romen Diyojen arasında Malazgirt civarında bir savaş gerçekleşti. Aslında ordu ve maddi güç bakımından üstün görünen taraf Bizans'tı. Hatta bazı rivayetlere göre Alparslan bu savaşa girmek istemedi. Savaşta kayıp ihtimalini göz önünde bulundurarak, şehit olması durumunda, vefat edildiği yere gömülmesini vasiyet etti.
Ve muharebe 26 Ağustos günü başladı. Savaş'ta kazanan taraf beklenenin aksine Büyük Selçuklu oldu. Büyük bir zafere imza atan Alparslan, bu savaş ile dünya çapında konuşulan bir hükümdar oldu.
Kazanılan bu 'Malazgirt Zaferi', Türkler'in Anadolu'ya açılan kapısını açtı. Ayrıca Bizans Devleti'ne fetret dönemi yaşattı.
ALPARSLAN'IN EŞLERİ
Sultan Alparslan'ın 2 eşi vardır. İsimleri:
-
Seferiye Hatun
-
Aka Hatun
ALPARSLAN'IN ÇOCUKLARI
-
Tekiş
-
Melikşah (Alparslan'dan sonra tahta geçti)
-
Tacüddevle Tutuş
-
İzzeddin Arslan Argun
-
Böri Bars
-
Tuğrul
-
Ayaz
-
Togan
-
Arslan
-
Ayşe
-
Züleyha
-
Fülane Hatun
SULTAN ALPARSLAN'IN ÖLÜMÜ
Sultan Alparslan, Karahanlılar'ın Büyük Selçuklu topraklarına yaptıkları baskınları önlemek amacı ile Eylül 1072'de 2 yüz bin kişilik ordusu ile Türkistan'a sefere çıktı.
200.000 kişilik büyük bir orduyla Türkistan bölgesine sefere çıktı. Seferde Barzam (Berzem) kalesini ele geçirdi. Kale kumandanı Yusuf Hârizmi, çizmesine sakladığı küçük bir hançer ile Sultan Alparslan'ı yaraladı.
4 gün boyunca yarasına tedavi uygulanan Büyük Selçuklu Hükümdarı Alparslan hayatını kaybetti.
ALPARSLAN'IN MEZARI NEREDE
Sultan Alparslan'ın kabrinin Merv kentinde olduğu tahmin edilmektedir. Ancak mezarının tam olarak nerede olduğu bilinmemektedir.
ALPARSLAN: BÜYÜK SELÇUKLU DİZİSİ
Büyük Selçuklu Devleti ve Alparslan döneminin anlatıldığı Alparslan: Büyük Selçuklu dizisi TRT1 ekranında yayınlanmaktadır.
Dizide Sultan Alparslan karakterine Barış Arduç hayat vermektedir.