Bursa'da aracısız ve komisyonsuz "köylü pazarı"
BÜŞRA NUR ÖZCAN - Bursa'da üreticilerin bahçelerinde, tarlalarında yetiştirdikleri meyve ve sebzeleri aracısız, komisyonsuz bir şekilde doğrudan tüketiciye sunduğu köylü pazarları, fiyatların semt pazarlarına oranla daha ucuz olması dolayısıyla ilgi görüyor.
ABONE OLOnlarca üreticinin Bursa'nın farklı ilçelerinde üreterek getirdiği pazarlarda fiyatlar, semt pazarına göre daha uygun. Semt pazarında kilogramı 8 lirayı bulan ıspanak üretici pazarında 5 liradan, 6 lira olan ayva 4 liradan satılırken, 7-8 liralık karnabahar 5, 8 liralık brokoli 4 liradan alıcı buluyor.
Semt pazarında demeti 2 lira olan maydanoz ve roka üretici pazarında 1, 3-4 lira olan marul da 2 liradan satılıyor.
Bursa Üretici Köylüler Kooperatif Birliği Başkanı Reşat Akyel, AA muhabirine yaptığı açıklamada, üreticilerin, Bursa'nın dört bir yanındaki kırsal mahallelerde bulunan pazarlarda kendi yetiştirdikleri ürünleri sattığını söyledi.
Kentteki ilk üretici pazarının 2001'de 6 kişiyle kurulduğunu belirten Akyel, "Köylülerin araçları yoktu. Bir minibüs kiraladık. Köylerimizden çilek, kiraz, vişne, erik toplayarak satmaya başladık. Zamanla sayımız artınca minibüs yetmedi ve eski bir otobüs kiraladık. Çok şükür belli bir yere geldik. Nilüfer'de 4 pazar yerimiz mevcut." dedi.
Akyel, pazarların kurulmasının ardından üreticilerin hayatlarının olumlu yönde değiştiğini dile getirerek, "Ürettiklerini rahatlıkla getirip üretici pazarlarında satıyorlar. Köylerdeki evlerini yenilediler. Daha çok çeşitlilikle üretim yapmaya başladılar. Sirke, konserve, komposto, erişte, salça gibi ev ürünleri de satmaya başladılar. Üreticiler çok memnun, biz de memnunuz." diye konuştu.
- "Hem üretici hem tüketici kazansın"
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın artan sebze ve meyve fiyatlarını düşürmek için hayata geçirdiği tanzim satış noktası projesine değinen Akyel, şunları kaydetti:
"Tanzim satışların üretici pazarlarıyla birlikte yapılmasını çok istiyoruz. Üretici pazarında, bölgede yetişmeyen ürünleri satamıyoruz. Turfanda yetişen domates, salatalık, biber, portakal, muz, limon ve benzeri ürünlerin de üretici pazarlarında satılabilmesinin önünün açılmasını talep ediyoruz. Bunları üreten bölgelerin kooperatifleri, dernekleri, üreticileriyle el ele verelim, ürün çeşitliliğini artıralım. Böylece fiyatlar minimuma insin, hem üretici hem tüketici kazansın. 'Tanzim satış yerleri ile üretici pazarları beraber yürüsün' denilirse biz, bunları kökünden çözmüş oluruz. Hem üretici hem de tüketici memnun olur."
- "Pazarda ürünlerimizi aracıya verdiğimiz fiyatın da üzerinde satıyoruz"
Merkez Osmangazi ilçesine bağlı Küçükdeliler Mahallesi'nden gelen çiftçi Ramazan Höbelek de pazardan çok memnun olduklarını belirterek, "Bahçemizdeki, tarlamızdaki ürünleri getiriyoruz, burada taze taze satıyoruz. Müşteriler çok memnun. Dağ köylerinde kiraz, erik, patates, fasulye, her şey var. Bu pazarların kurulması için çok uğraştık. Şimdi rahatımız iyi. Burada bir nevi tanzim satış yapıyoruz. Üretiyoruz, aracı koymadan satıyoruz." ifadesi kullanıldı.
Yenişehir ilçesinin kırsal Yolören Mahallesi'nde yetiştirdiği ürünleri pazarda satan Nurcan Sezgin ise "Yaklaşık 10 yıldır pazarda satışa geliyoruz. İnşallah böyle 20-30 yıl daha geliriz. Bu pazarlar açıldıktan sonra rahatladık. Çok iyi oldu. Toptana 50 kuruştan, 1 liradan biber veriyorduk. Şimdi ürünlerimizi pazara göre ucuz ama, aracıya verdiğimiz fiyatın da üzerinde satıyoruz. Üretici pazarlarından çok memnunuz." diye konuştu.
Şerife Yetiş de bir yıldır üretici pazarlarında tezgah açtıklarını dile getirerek, "Yazın domates, biber, kışın ıspanak, karnabahar, lahana satıyoruz. Hepsi kendi ürünümüz. Çok şükür memnunuz. Müşterimiz de bize alıştı. Her şeyi değerinde satmaya çalışıyoruz." dedi.
- "İlk elden ürün alıyorum"
Her hafta üretici pazarından alışveriş yaptığını aktaran Zeynep Ölce de pazardan duyduğu memnuniyeti dile getirdi.
Üretici pazarlarında samimi bir ortam olduğuna dikkati çeken Ölce, şöyle konuştu:
"Alışveriş yaparken satıcıyla sohbet edebiliyorsunuz. Bebeğim olduğu için ürünlerin ilaçsız olması, benim için çok önemli. Ürünlerde ilaç olup olmadığını soruyorum. Onlar da söylüyor. Seviyorum bu pazarı. Doğrudan üreticiden satış, çok güzel bir şey. Aracı yok. Tanzim satış fiyatlarını bilmiyorum ama burada ürünlerin fiyatları gayet uygun, hiç tanzimi aratmıyor. Rahat bir şekilde alışveriş yapıyorsunuz. Nereden bakarsanız, hem fiyat hem alışveriş konforu olarak çok iyi."
Nilüfer Çeltik ise 17 yıldır üretici pazarından alışveriş yaptığını belirterek, "Doğal ürünler, üreticinin samimiyeti, aile gibi iletişim kurması, ürünlerin kalitesi, bizi buraya çekiyor. Bu mahallede oturmuyorum ama her hafta muntazam bir şekilde bu pazardan alışverişimi yapıyorum. Köylüden, üreticiden, ilk elden ürün alıyorum." değerlendirmesinde bulundu.
Pazardan alışveriş yapanlardan Zekeriya Öztürk de "Bu pazarda daha organik ürünler bulabiliyorum. Ürünler taze oluyor. En kötü ihtimalle dün toplanıyor, bugün pazarda oluyor. Beklememiş, yolda olmamış ürünler. Bu pazarda bazı üreticiler, ürünlerini sabah namazında topluyor getiriyor, daha çiçeği üstünde. Onun için lezzet ve besleyicilik açısından bu ürünler kaliteli." dedi.