2 Nisan Otizm Dünya Farkındalık Günü! Otizm belirtileri neler?

Tıp literatüründe 'Nörogelişimsel rahatsızlık' olarak nitelendirilen Otizm Spektrum bozukluğu halk arasında çoğunlukla Down sendromu ile karıştırılan bir hastalıktır. Yeni doğan her 88 çocuktan 1'inde rastlanan bu durum, erkeklere nazaran kızlarda daha yaygın karşımıza çıkıyor. 1 yaşından itibaren belirtilerini gösteren bu rahatsızlık çoğu zaman 3 yaşına gelene kadar ebeveynler tarafından fark edilemeyebiliyor. Peki Otizm nedir? Oizm tanısı koyulan kişilerde hangi tür belirtiler görülür? İşte yanıtı...

İstemsiz davranış bozukluğu olarak tanımlayabileceğimiz bir hastalık türü olan Otizm Spektrum bozukluğunun ortaya çıkış neden halen net olarak tespit edilemese de yapılan araştırmalarda ya genetik ya da kullanılan bazı ilaçların yol açtığı öne sürülmüştür.

OTİZM NASIL ANLAŞILIR? BELİRTİLERİ NELER?

1- Otizm rahatsızlığına sahip olan çocuklar sese ve kokuya karşı aşırı duyarlıdır.

2- Aynı olan şeyleri yapmakta ısrarcılardır. (Aynı giysi, aynı hareket, aynı yemek vs.)

3- Kendilerini yana ya da öne doğru sallama davranışları gösterebilirler.

4- Her şeyin alıştıkları üzende kalmasını isterler, değişikliği sevmezler.

5- Sanata, müziğe ve spora karşı ilgileri yüksektir.

6- Diğer çocuklar dikkatlerini çekmez ama kısa süreli de olsa onlara uyum sağlayabilirler.

7- Göz göze gelmekten kaçınırlar.

8- Grup etkinliklerine katılmaktan hoşlanmazlar, bireyselcilik ön plandadır.

9- Konuşma bozuklukları görülür.

10- Gün ortasında ya da geceleri altlarını ıslatabilirler.

11- Çevrelerinde gördükleri şeyleri işaret edemez ya da gösteremezler. Ancak ebeveyninin elini tutarak istediği şeye dokunurlar.

12- Bakışları donuk ve sabittir.

13- Siz ona bir şey söylediğinizde ya da şaka yaptığınızda dediklerinizi anlamazlar. Ancak, yüksek sesle sert bir şekilde konuştuğunuz zaman bunu anlayarak bana sinirlendin mi, şeklinde sorular sorabilirler. Otorite ve kesin bir duruş onlarla iletişime geçmenin en ideal yoludur.

14- Para ve zaman kavramlarını çok geç kavrarlar.

15- Yaş seviyesi ilerledikçe cinselliği keşfederler ve yaşlarına uygun şekilde davranırlar.

BEBEKLİK DÖNEMİNDE OTİZM NASIL FARK EDİLİR?

Doğuştan olan ya da bebeğin doğduktan sonraki ilk üç yıl içerisinde çeşitli nedenlere bağlı olarak gelişebilen otizm, iletişim kuramama probleminden kaynaklanan bir hastalıktır. Bebeklik döneminde otizmin fark edilmesini mümkün kılan Ce-ee oyununda bebek, anne ve babasına gülümsemiyor ya da hiçbir şekilde tepki vermiyorsa hastalıktan şüphelenilmesi gerekir. Yine bunun dışında kendisine dokunulmasından rahatsız oluyorsa veya istemeden de olsa kendi kendine zarar veriyorsa bu işaretler otizm belirtisi olarak karşımıza çıkmaktadır.

Bebeklik döneminde rastlanan diğer otizm işaretleri:

- Duyguları belli değildir, tehlikeye ve acıya karşı savunmasızlardır.

- Yaşıtlarıyla bir arada bulunmaktansa tek başlarına olmaktan daha çok hoşlanırlar.

- Sürekli hareket halindelerdir.

- Taklit etme becerileri gelişmemiştir yanlış hareketler uygulayabilirler.

AŞILAR OTİZME NEDEN OLUR MU?

Halk arasında otizme sebep olduğu düşünülen aşıların kızamık, kabakulak ya da kızamıkçık olduğu düşünülmektedir. Ancak, yapılan araştırmalar bu aşılarla otizmin herhangi bir bağlantısının olmadığını göstermektedir.