ABD'de büyük kriz! Saf dışı bırakıldı...

ABD'nin Afganistan Özel Temsilcisi Zalmay Halilzad, dün Twitter hesbaından yaptığı açıklamayla Katar'da günlerdir devam eden ABD-Taliban 9. barış görüşmesinin tamamlandığını duyurdu. Halilzad, "Taliban ile Katar'da devam eden barış görüşmelerini tamamladık, uzlaşmaya yaklaştık" ifadesini kullandı.

Aynı gün, Washington Post'ta Ulusal Güvenlik muhabiri John Hudson ve Beyaz Saray muhabiri Josh Dawsey imzalı bir makale yayınlandı. Makalede John Bolton'un Afganistan konusunda masanın dışında bırakıldığı aktarıldı.

İşte makaleden ayrıntılar:

Bu ayın başlarında Afganistan'ın geleceğine ilişkin bir toplantıya ilişkin davetli listesinde üst düzey bir ismin adı yoktu: Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton. ABD'li üst düzey yetkililer, katılımının kritik olacağını, fakat bir yanlışlık olmadığını belirtti. Uzun zamandır dünya çapında bir ABD askeri varlığını savunan Bolton, Amerika'nın en uzun savaşını (Afganistan) sona erdirmeyi amaçlayan barış anlaşmasının sağlam bir iç düşmanı haline geldi.

Yetkililer, Bolton'un Afganistan'daki diplomatik çabalara karşı yaptığı muhalefetin, Trump'ı rahatsız ettiğini söyledi. Bolton, Trump'ın en saldırgan içgüdüleriyle hareket etmesini sağladı. Kabineye karşı da üstünlük sağlayan Bolton, şu an etkisinin zirvesinde. Ancak zorlu yönetim tarzı ve ünlü görüşü (geniş askeri varlığı savunması) bazı meslektaşları ile ilişkileri yıprattı.

BOLTON, TASLAK ANLAŞMAYI GÖRMEK İSTEDİ; TALEBİ REDDEDİLDİ

Bolton, kısa süre önce ABD'nin Taliban ile imzalamaya hazırlandığı anlaşmanın taslak metnini istedi. Ancak müzakerelere liderlik eden ABD elçisi Zalmay Halilzad , talebi reddetti. Halilzad, Bolton'un sözleşmeyi kıdemli bir görevlinin huzurunda okuyabileceğini belirtti. Bir yetkili, olayın Bolton'u çıldırttığını söyledi.

TRUMP: BİRLİKLERİN SAYISINI AZALTIYORUZ

Perşembe günü, Trump bir Fox News röportajında ​​Afganistan'daki ABD birliklerinin sayısını 8 bin 600'e düşürmeyi planladığını ve “ne olacağına dair bir karar vermeyi planladığını” söyledi. Bolton bu kısmi geri çekilme kararıyla mücadele etmiyor, ancak ABD yetkilileri, barış anlaşmasına karşı çıktığını belirtiyor.

ANLAŞMA NE İÇERİYOR?

Anlaşma, Taliban'ın El Kaide ile arasına mesafe koyması, grubun işe alım, kaynak sağlama, eğitim ve diğer faaliyetler yapmaması karşılığında ülkedeki ABD birliklerinin kısmen kaldırılmasını öngörüyor. Anlaşmanın ayrıca Taliban ile Afgan hükümeti arasındaki görüşmeleri ilerletmesi ve sonunda ABD ve NATO'nun gelecek yıl sonuna kadar tamamen geri çekilmesine yol açacak muhtemel bir nihai ateşkes olacağı değerlendiriliyor.

GOLF SAHASINDAKİ TOPLANTI HER ŞEYİ DAHA DA NET ORTAYA KOYDU

Bolton'ın Afganistan'daki izolasyonu bu ay daha da netleşti. Trump'ın üst düzey yetkililerle birlikte Kabil ve Doha'daki Afgan ve Taliban yetkililerine sunulacak barış anlaşmasını görüşmek üzere 16 Ağustos'ta New Jersey'deki golf sahasında yaptığı toplantıda John Bolton yer almamıştı. Toplantıda Savunma Bakanı Mark T. Esper, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Joseph F. Dunford Jr., Başkan Yardımcısı Pence, Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, CIA Direktörü Gina Haspel ve ABD'nin Afganistan Özel Temsilcisi Zalmay Khalilzad yer aldı. Birkaç yetkili, Bolton ve ekibinin toplantı gündemine karşı çıkacağı ve ayrıntıları daha sonra basına sızdırabileceği endişesinden dolayı davet edilmediğini söyledi.

Konuyla ilgili doğrudan bilgi sahibi olan üst düzey bir yetkili "Bolton'un ekibinin sızıntılar konusunda ünlendiğini" söyledi. Bolton ise iddiaları reddetti. "Herhangi bir sızıntı iddiasını reddediyorum. Bu tür sızıntılar olduğunu iddia edenler aynaya bakmalı" dedi. Üst düzey bir başka Beyaz Saray yetkilisi ise sızıntı iddialarına itiraz etti.

BOLTON İLE YOLLAR AYRILIYOR MU?

Trump'ın, Amerika'nın “bitmeyen savaşlarını” sona erdirme sözünü yerine getirmeyi hedeflediği günlerde Afganistan konusunda bir karar vermesi bekleniyor. Bu arada, karar verme süreci ABD vatandaşlarıyla olan ilişkisini test etmeye devam edecek. Brookings Enstitüsü'nün uluslararası güvenlik uzmanı Tom Wright'a göre Bolton uzun süredir, "Başkanın avukatı olduğunu ve işinin, Trump'ın vizyonunu uygulamak olduğunu söyledi. Fakat uzun süre uyumlu çalışan bu ikili şimdi ayrılıyor gibi görünüyor." 

SIZINTI KONUSUNDA İSTİFA YAŞANDI

Öte yandan golf sahasındaki toplantı konusunda Beyaz Saray'an bir isitfa geldi. 

New York Times'ın haberine göre Trump, New Jersey eyaletinde Bedminster'da sahibi olduğu golf kulübünde tatil yaparken Westerhout da gazetecilerle gizli bir yemekte buluşan Madeleine Westerhout, Trump'ın ailesine dair özel bilgileri basınla paylaştı. Olayın otaya çıkmasının ardından Westerhout, ABD Başkanı Danışmanlığı ve Oval Ofis Operasyonları Yöneticiliği görevlerinden istifa etti.

29 yaşındaki Westerhout'un odası, Oval Ofis'in hemen yanında bulunuyordu.

Konuyla ilgili Beyaz Saray ve Madeleine Westerhout cephesinden henüz resmi bir açıklama gelmedi.