İran'da sular durulmuyor! Ruhani istifa mı edecek?
Kasım Süleymani'nin ABD tarafından öldürülmesi sonrası İran - ABD arasında yaşanan gerginlik İran'ın dünya ve iç kamuoyunda büyük prestij kaybetmesine neden oldu. Uzmanlar İran'ın düştüğü durum için 'Rezillik' benzetmesini yaptılar.
ABONE OLHaber7.com Özel Haber
İran - ABD arasında yaşanan gerginliğin ardından İran'ın yaptığı hamleler halk tarafından büyük gösterilerle protesto edildi. Ruhani'nin istifasını isteyen İran halkı rejim yaptıklarının artık hesabını vermeli diyor. İran'da başlayan bu gösterileri konunun uzmanlarına sorduk.
Analist ve Stratejist Uzmanı Coşkun Başbuğ
"REJİM ÇOK BÜYÜK SIKINTILAR YAŞIYOR"
Her ne kadar sızdırılmasa da Süleymani’nin kendini Hamaney’in yerine hazırladığı ve siyasal olarak inanılmaz güçlendiğine dair alınan bir saha istihbaratı vardı. Bu da rejim içerisinde Zarif’i istifaya kadar götüren bir süreç geliştirdi. Her yerde Süleymani devlet protokolü ile karşılanıyor, devletin gerçek yetkilileri arka planda kalıyordu. Bunlar tabii rahatsızlık yarattı ve rejim de kendi içerisinde çatırdamaya başladı. Yani Hamaney’in istifasının istenmesinin arka planında Hamaney’in şu olayların arkasındaki basiretsizliği de var. ABD ve diğer ülkelerin istihbaratının İran’ın içerisine bu kadar girmesi... Teyit ettirmediğim bir istihbarata göre, Hamaney’in “Beni yanılttınız” diye alt tarafa çok ciddi bir tepkisi olmuş. Yani bunlar rejimin ciddi sıkıntılar yaşadığı ve yavaş yavaş hakimiyetini kaybettiği yönünde yorumlandı. Ben de buna katılıyorum.
"REJİM İSTİHBARAT BASKISIYLA HALKI RAHAT BIRAKMIYOR"
Dolayısıyla, İran kendi siyasetini kontrol edemiyor. Halkta da birikmişlik var. Halk hareketi Süleymani ile bir mola verdi, şimdi tekrar başladı. Elbette bunun arkasında istihbarat örgütleri yer alacaktır, mesela İngiliz büyükelçinin gösteride olması akla zarar, sonrasında görüntü alınması, İran’ın gözaltına alması, bunlar hep skandal, dünya tarihinde neredeyse ilk kez yaşanan hadiseler. Sen bu zemini yaratırsan, onu kurcalayan çok olur. Şu an elbette orada birçok aktör ve ajan girmiş ve bu hareketi büyütme derdinde. Ancak bunun temel tetikleyici olduğunu söylemek zor. Doğal tepki var. O doğal tepkinin sonucu oluşan rejime bir baskı var. Bu nereye gider dersiniz, ben bunun rejimi yıkılmasına veya İran’ın yıkılmasına kadar gideceğine asla ihtimal vermiyorum. İran rejimi o coğrafyanın en büyük özelliğidir. Buna Suriye de dahildi. İnanılmaz bir istihbarat baskısı kurmuş durumda. Yani Devrim Muhafızları Genelkurmay’la yarışır durumda. Bunu bu şekilde bastırır, kanlı veya kansız olur, onu bilemiyorum. Ben bunların rejimi dağılma noktasına getireceğine ihtimal vermem, ama zorlayacaktır.
Emekli Albay Stratejist İbrahim Keleş:
"İRAN ELİNDEKİ KOZU KULLANMAK İSTİYOR"
İran yönetimi ilk başta uçağın düşürülmesi ile ilgili doyurucu bir açıklama yapmadı. Araştırıyoruz, kara kutu gönderilecek filan dendi. Neticede Devrim Muhafızları yetkilileri hatalarını kabul ettiler. Şu bir gerçek ki bir füze ile yolcu uçağının birbirine karıştırılması teknolojik olarak pek mümkün değil. Burada belli ki ya bilinçli ya hata olarak böyle bir şey yapılmış. Gerçi bunun bir benzeri 1988’de İran’da Bender Abbas Havalimanı’nda Dubai’ye giden bir uçak vardı, içerisinde yaklaşık 200 yolcu vardı. Onları da ABD düşürmüştü. Sonra da ABD, “Biz bunu bir savaş uçağı zannettik” dedi. Nihayetinde düşürmüşlerdi. İran yönetiminin yaptığı hatanın bir benzerini ABD de 188’de yapmıştı. Neticede İran bu süreci yönetemedi. Yani halkın zaten ekonomiden dolayı bir tepkisi vardı, ABD’nin Kasım Süleymani’yi öldürmesi sonucu halk bir araya geldi. Bazı sıkıntıları belki görmezden geldiler bir kenara bıraktılar. Ama bu uçağın düşürülmesi ve sürecin iyi yönetilmemesi şimdi tam tersi bir sonuç doğurdu ve bu İran yönetimi için tabii ki negatif bir durum. İran yönetiminin beceriksizliği tabii ki İran’ı köşeye sıkıştırmak isteyenlere müthiş bir koz verdi, şimdi bu kozu tepe tepe kullanacaklar.
"İRAN'DA BAZI İSTİFALAR OLACAK"
Gazeteci Türk-Arap Medya Derneği Başkanı Turan Kışlakçı
"RUHANİ İSTİFA ETSE BİLE BİR ANLAMI YOK"
Dr. Serhan Afacan