Mısır'dan sonra Körfez ülkeleri! Bazıları çıldıracak...
Mısır’ın, Doğu Akdeniz’de Türkiye’nin yetki alanını gözettiği algısına yol açan adımıyla birlikte iki ülke arasında yeşeren ilişkileri canlandırmak için diplomasi devrede. Normalleşmenin Ankara ayağında Büyükelçi Çağatay Erciyes ile Mısır maslahatgüzarı, Kahire’de ise askeri ataşe üzerinden diyalog kanalları işliyor. Bu adımların Körfez ülkeleriyle sürmesi isteniyor.
ABONE OLMısır ile 2020 yılının sonunda yoğunlaşan ilişkilerde normalleşme arayışları bir üst aramaya taşındı.
Mısır, hidrokarbon arama ihalesine çıktığını duyurduğu Doğu Akdeniz’de, ihale alanını Türkiye’nin BM’ye bildirdiği kıta sahanlığı sınırlarını dikkate alarak belirledi. Bu hamle Yunanistan’da, “Mısır’ın Türkiye ile anlaşmaya açık kapı bıraktığı” şeklinde yorumlanırken, Mısır’ın gösterdiği hassasiyetin olumlu yankı bulduğu Ankara’dan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar ve Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın nezdinde karşı adım geldi. Üç isim de ilişkilerin onarılması konusunda Türkiye’nin hazır olduğu mesajı verdi.
KARŞILIKLI JESTLER
İki ülke arasında karşılıklı jestlerle olumlu seyir sürdüğü sırada ise dün Mısır’dan bir geri adım geldi. Mısır’ın, Türkiye kıta sahanlığı sınırlarını dikkate alarak belirlediği hidrokarbon arama bölgesini 28 derece doğu boylamı batısına çekerek Yunanistan-Mısır anlaşmasıyla uyumlu hale getirdiği iddia edildi. Türkiye ile Mısır arasındaki normalleşme arayışlarını hazmedemeyen Yunanistan’ın girişimleriyle söz konusu hamlenin geldiği değerlendiriliyor. Mısır, Türkiye’nin tepkisine konu olan, Yunanistan ile Girit adası üzerinden imzaladığı deniz yetki alanları sınırlandırma anlaşmasında da Türkiye’nin kıta sahanlığını ihlal etmemeye özen göstermişti.
DİYALOG KANALLARI AÇIK
Ankara, bir ileri bir geri adımlar olsa da normalleşme arayışlarının devamını önemsiyor. Halen normalleşmenin Ankara ayağında Dışişleri Bakanlığı İkili Siyasi İşler ve Denizcilik-Havacılık-Hudut Genel Müdürü Büyükelçi Çağatay Erciyes ile Mısır maslahatgüzarı arasında Doğu Akdeniz üzerinden, Kahire’de ise Türkiye’nin maslahatgüzarı ve askeri ataşe üzerinden diyalog kanalları işliyor. İki ülke, uluslararası platformlarda da karşı karşıya gelmeme ilkesine uygun bir diplomatik pozisyon alıyor.
SONRAKİ AŞAMA YOL HARİTASI
Karşılıklı jest adımları, uluslararası platformlarda bir süredir atılıyor. Başta Libya olmak üzere sahada karşı karşıya olunan bölgeler konusunda ve iki ülke ilişkilerinin geliştirilmesi kapsamında da uzunca bir süredir istihbarat düzeyinde temaslar bulunuyor. Normalleşme çabalarında ileri bir noktaya gelinmesi halinde iki ülke bir yol haritası üzerinde çalışmaya başlayacak.
ARDINDAN KÖRFEZ ÜLKELERİ
Türkiye, ilişkilerin gerildiği ülkelere yönelik normalleşme çabalarında Avrupa Birliği yanı sıra Mısır ile normalleşmeyi ilk aşama olarak görüyor. Bu adımların Körfez ülkeleriyle de sürmesi isteniyor. Yine Körfez ülkeleri arasındaki ilişkilerde tesis edilmek istenen yumuşamanın Türkiye ile bölge ülkeleri ilişkilerine de yansıması bekleniyor.
ÜÇ KANALDAN DİYALOG
Mısır'ın Doğu Akdeniz'de Türkiye'nin Birleşmiş Milletler'e bildirdiği kıta sahanlığı sınırlarını dikkate alarak hidrokarbon arama ihalesine çıktığını duyurması ardından Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, “Deniz yetki alanlarını müzakere ederek bir anlaşma imzalayabiliriz” derken, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar da “Bu çok önemli bir gelişme bunun devam etmesini bekliyoruz” ifadelerini kullanmıştı. Son olarak Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, “Mısır’la Doğu Akdeniz, Libya ve dünyanın unutmuş gibi göründüğü Filistin meselesinde iş birliği yapmak istiyor ve ikili ilişkilerimizi görüşmek istiyoruz” sözleriyle diyalog kapısını aralamıştı.
Türkiye ile Mısır arasındaki diplomatik ilişkiler 2013 yılından bu yana maslahatgüzar düzeyinde sürdürülüyor. Afrika kıtasında Türkiye’nin en büyük ticaret ortağı olan Mısır’da halen 3 bin 500 Türk vatandaşı ikamet ediyor. Türk ve Mısırlı müteşebbisler arasında sık sık görüşmeler ve karşılıklı ziyaretler gerçekleştiriliyor. Yine 2010 yılında Kahire’de açılan Yunus Emre Kültür Merkezi faaliyetlerine devam ediyor.