Kafkaslarda İran krizi: Türkiye, Azerbaycan ve Pakistan...
İran, Azerbaycan'ın bilgisi dışında Laçin koridorunu kullanarak son 2 aydır bölgedeki Ermenilere TIR'lar dolusu malzeme ve akaryakıt gönderdi. İran ayrıca, Azerbaycan, Türkiye ve Pakistan'ın "3 Kardeş" tatbikatına tatbikatla cevap verdi.
ABONE OLDağlık Karabağ savaşında Ermenistan’a silah yardımı yapan İran, bu tavrını sürdürüyor. İran TIR’ları ile akaryakıt tankerleri Azerbaycan’ın bilgisi dışında Temmuz ve Ağustos aylarında Karabağ’a girerek Laçin koridoru üzerinden Hankendi’deki Ermenilere yardım götürdü. Geçiş için Rus barış güçlerinin geçici olarak konuşlandığı bölgeler kullanıldı.
İRAN ÜZERİNDEN 70 TIR HANKENDİ’YE GİRİŞ YAPTI
11 Temmuz’dan 8 Ağustos’a kadar ne taşıdığı bilinmeyen İran tırları, Laçin koridoru üzerinden Hankendi’ye 70 kez giriş çıkış yaptı. Azerbaycan makamları İran’ın Azerbaycan Büyükelçisi Seyyid Abbas Musavi Dışişleri Bakanlığı’na çağırarak nota verdi ancak netice alamadı. 11 Ağustos - 10 Eylül tarihleri arasında da nakliyat devam etti. Bu tarihler arasında da Hankendi’ye 58 TIR giriş çıkış yaptı. Bu TIR’lardan bazıları tanınmamak için Ermeni plakaları taktı. Laçin koridorunda durumu kontrol etmekle sorumlu olan Rus güçleri yine ihlalleri görmezden geldi.
SEVKİYATLAR DA DURMADI
Diplomatik Tahran’ı tekrar uyaran Azerbaycan, bölgeye karakol kurarak İran’dan gelen kamyonları denetlemeye başladı. Bazı TIR sürücüleri gözaltına alındı, İran’ın girişimleri ile geri bırakıldı. Rus Barış Gücü’ne de bir mektup yazılarak "Karabağ’a kaçak yük geçişine izin verilmemesi" istedi. İran’la Azerbaycan arasında konuya ilişkin görüşmeler devam ederken bir krizde Türkiye ile Azerbaycan’ın Hazar Denizi’nde ortak düzenlediği tatbikatla patlak verdi.
TATBİKATLAR RAHATSIZ EDİCİ
İran, Türkiye’nin Hazar Denizi’ndeki tatbikat yapmasının Hazar’a kıyı ülkeler anlaşmasına aykırı olduğunu iddia etti. İki ülke arasında bu konudaki görüşmeler devam ederken, bu kez de Türkiye-Azerbaycan ve Pakistan’ın yaptığı ‘3 Kardeş’ tatbikatı ipleri gerdi. İran Bakü’yü tehdit etti. Ayetullah Hamaney’in Erdebil temsilcisi Seyyid Hasan Amili, Azerbaycan’ı kastederek "Aslanın kuyruğu ile oynama" dedi. Bir sonraki adım da Azerbaycan sınırında askeri tatbikat yapmak oldu. İran uçak ve helikopterleri Azerbaycan topraklarının 100 metre ötesinde uçuş yaptı. Ayrıca sınıra ciddi askeri yığınak yapıldı.
BU TATBİKAT 30 YILDIR NEDEN YAPILMADI?
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, İran’ın tatbikatına tepki göstermişti. Aliyev, İran TIR’larının geçen yıl sonbaharda Karabağ kurtarılmadan önce de düzenli olarak bölgeye yasadışı şekilde giriş yaptığına işaret etti. Aliyev, "İran TIR’larının yasa dışı şekilde Karabağ bölgesine gitmesi ilk kez olmuyor. Azerbaycan’ın, İran’a bu uygulamaya son vermesi yönündeki çağrısından sonra 11 Ağustos-11 Eylül arasında yaklaşık 60 İran TIR’ı yasa dışı şekilde Karabağ’a hareket etti. Azerbaycan arazisinden geçen yolu kontrol etmeye başladık ve sonrasında Karabağ’a giden TIR’ların sayısı sıfıra indi. Azerbaycan topraklarını kullanmak istiyorlarsa vergi ödemeliler" diye konuşmuştu.