Rusya'da 325 yıl sonra aynı senaryo! Bakın o zaman isyancılara ne olmuştu

Dünyanın gözü dün Vladimir Putin liderliğindeki Rusya'daydı. Rusya'da paralı asker grubu Wagner ordusu sert bir açıklama yaparak isyan başlattı. 24 saat içinde birçok gelişmenin yaşandığı ülkede uçaklar, helikopterler vurulurken, Rus ordusu Wagner güçlerini bombaladı. 

Rusya'da yaşanan gelişmeleri yakından takip eden Milli Savunma Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Erhan Afyoncu Sabah'da kaleme aldığı yazısında Rusya'da Wagner kaynaklı yaşanan darbe girişimini ve Rusya'nın bu yöndeki tecrübelerini ele aldı. Rus tarihinden örnekler veren Afyoncu, ülkenin 325 yıl önce Petro döneminde de benzer bir senaryoyu yaşadığını anlattı.

İşte Afyoncu'nun "Rusya'da 325 sene sonra aynı isyan senaryosu" başlıklı yazısının ilgili bölümü;

Petro, 10 yaşındayken 1682'de tahta çıktı. Ancak üvey ablası Sofiya'nın, o dönemin sürekli ordusu olan Strelitzleri ayaklandırmasıyla tahtı hem bedenen hem de aklen sakat olan kardeşi İvan ile paylaşmak zorunda kaldı. İvan birinci çar, Petro ikinci çar, Sofiya da naibe ilan edildi. Ülkeyi idare eden Sofiya, Petro ve annesi Nataliya'yı başkent yakınlarındaki bir köye sürdü.

Petro bu dönemde Latince, Almanca, Felemenkçe öğrendi. Sürekli okudu. Rusya'ya gelen Avrupalılarla yakınlık kurarak medeniyetleri hakkında bilgi sahibi oldu. En büyük tutkusu denizcilikti. Çocukluğunda kayıklardan oluşan bir filo kurmuş, bunlara Peresvavl Gölü üzerinde manevralar yaptırırdı.

MOSKOVA'DAKİ GARNİZONLARI TAŞIDI

1689'da Petro'dan tamamen kurtulmak isteyen Sofiya ve yandaşlarının hazırladığı komplonun başarısız olmasıyla tahtı üzerindeki gölge kalktı. Petro iktidara hâkim olup ablasının naibeliğine son verdi. Strelitzlerin kendi iktidarını sınırlandırmasını önlemek için siyasi nüfuzlarını azalttı. Moskova'daki garnizonların bir kısmını Kiev ve başka şehirlere nakletti.

BİNLERCE İSYANCI ÖLDÜRÜLDÜ

Petro, 1697'de 270 kişilik bir toplulukla kendisini gizleyerek Avrupa'ya gitti. Hollanda'yı ve İngiltere'yi gezdi. Amsterdam ve Zaandam tersanelerinde birkaç ay kaldı. Buralarda bir işçi gibi çalıştı. Avrupa'da kaldığı sürece gördüğü her şeyi inceledi. Örnek modeller hazırlattı. Cevdet Paşa, onun Avrupa'da kalmasını "Büyük Petro Avrupa'yı gören, orada yaşayan, ilim ve fenni orada öğrenen bir adamdı. Bizimkilerin böyle bir gezme ve görme imkânı olmadığı için tecrübesizliklerimiz oldu" sözleriyle değerlendirir.

Sofiya 1698'de, Petro Avrupa seyahatindeyken kardeşini tahttan indirmek içim Strelitzleri harekete geçirdi. Durumu haber alan Petro, Rusya'ya döndü. Strelitzlerin binlercesi öldürüldü, binlercesi de sınırdışı edildi. Asi askerlere, halkın gözü önünde ağır işkenceler yapıldı. Petro, 1702'de İsveç'e karşı başlayan Kuzey Savaşı'nda Strelitzleri tekrar canlandırdı. 1711'de Prut Savaşı'nda da Strelitzler rol aldı. Ancak 1720'den itibaren Strelitzler, Rus ordusunun içine katılarak tarihten tamamen kaldırıldı.