Vatandaşa ortak oldular! Şimdi de onlar ortaya çıktı

Kur saldırısının etkisini kırmak için Merkez Bankası’nın politika faizini yüzde 24’e yükselmesiyle birlikte hem mevduat hem de kredi faizleri de doğru orantılı olarak yükselişe geçmişti. Doların düşüşe geçmesiyle birlikte mevduat faizlerinde düşüşler görülse de kredi faizlerinde aynı oranda düşüşün yaşanmaması dikkat çekiyor.

Hükümetin konut, araç, beyaz eşya, mobilya gibi birçok sektöre yönelik teşvik ve indirim hamleleri ve doların bugün için 5.5 liranın altına inmesine rağmen, finans sektöründe bazı bankalar özellikle zor durumdaki işletmelere ve tüketicilere faiz indirimi yapmamakta direniyorlar. Mevduat faizlerinde yüzde 22 oranında faiz uygulayan bankalar, kredi faizlerinde ise yüzde 30 seviyelerinden aşağı inmiyor. İki faiz arasındaki makas şu sıralarda yüzde 7-8 seviyelerinde olsa bile bu oran bir ara yüzde 18 seviyelerine kadar çıkmış durumdaydı. Kamu bankalarında ise durum biraz farklı. Onlar mevduat faizlerini yüzde 22-24, ticari kredi faizini ise yüzde 25 olarak uyguluyorlar.

Sabah’tan Dilek Güngör’ün paylaştığı bilgiye göre vatandaştan yüzde 22 faizle para toplayan bankalar bu paraları yüzde 29-30'la işadamına satıyor. Geçmişte hep 3-3.5 seviyesinde olan iki faiz arasındaki makas giderek açılıyor.

YASAL TEFECİLER VATANDAŞA ORTAK OLUYOR

Öte yandan borç nedeniyle bankaların kapısını çalamayan işletmeler ve vatandaşlar adete bankaların yan kuruluşu olarak çalışan faktöring firmalarının kapısını çalıyorlar. Türkiye’de 60’a yakın faktöring şirketi bulunurken bunların 13 tanesi bankaların yan kuruluşu konumunda. Bankalara göre daha kolay şartlarda finansman sağlayan faktöring şirketleri, bankaların zorlaştırdığı şartlar nedeniyle kredi alamayan şirketlere ve bireysel kredi talep eden vatandaşa daha ağır maliyetlerle kapılarını açıyor. Bankadan eli boş dönen müşterinin mahkum olduğu faktoring kuruluşları, yıllık maliyeti yüzde 50’yi aşan finansmanı sağlayarak adeta müşterinin işine ve servetine ortak oluyor. Uyguladıkları yüksek faiz oranlarına rağmen son 3 ayda faktöring şirketlerinden kredi alanların sayısı yüzde 50 artmış durumda.

9 AYDA 42 MİLYAR TL KAR ETTİLER

Bankacılık sektörünün geçen yıl 9 aylık karı 37.1 milyar TL iken bu oran yüzde 13.4 artarak 42.1 milyar TL’ye yükselmiş durumda. Mevduat ve kredi arasındaki makasın açılması nedeniyle net faiz gelirleri yüzde 31 arttı.