Salgın emekliliği teşvik etti, genç istihdamını artırdı

Mart 2020'de ortaya çıkan Kovid-19 salgını çalışma yaşamından sosyal güvenliğe kadar birçok alanda olduğu gibi günlük hayatta da önemli değişimleri beraberinde getirdi. Bazıları emeklilik kararını öne çekti, bazıları iş, şehir değiştirdi. Sosyal Güvenlik Kurumu verilerine göre Aralık 2021 itibariyle 810 bin kişiye daha emekli aylığı bağlanırken, Türkiye'de emekli sayısı 13 milyon 644 bin oldu. Ülkedeki emekli sayısı aralarında Avusturya, İsviçre, Bulgaristan, İsrail, Ürdün ve Libya'nın bulunduğu birçok ülkenin nüfusunu geçti.

1 EMEKLİYE 2 ÇALIŞAN DÜŞÜYOR

Geçen yıl sonu itibariyle emeklilere toplam 419.6 milyar lira ödeme yapılırken, emekli kenti sıralamasında Zonguldak, Sinop, Bartın ilk üçte yer aldı. Nüfusa göre bu illeri Balıkesir, Edirne, Çanakkale, Kırklareli, Burdur, İzmir, Rize izledi. Emeklilerin en çok olduğu iller de üç büyük şehir İstanbul, Ankara, İzmir başı çekti. Sosyal güvenlik sistemine katkı sağlayan sigortalı çalışanların, sistemden aylık alanların (emekliler, malullük veya ölüm aylığı alanlar) sayısına karşılık gelen aktif-pasif oranı 1.93 oldu. Dünyada sosyal güvenlik kurumlarının gelir gider dengesini sağlayabilmesinde ideal oran sistemde 1 emekliye karşı 4 çalışan şeklindeyken, Türkiye'de 1 emekliye karşılık 2 çalışan bulunuyor.

İSTİHDAMDA ARTIŞ DURMADI

Kovid-19 salgını ile birlikte tüm dünyada işsizlik yüksek seviyelere ulaşırken Türkiye de ise istihdamda 2.4 milyon kişilik bir artış yaşandı. Bu süreçte kısa çalışma ödeneği, nakdi ücret desteği başta olmak üzere devletin verdiği teşvikler birçok sektörü ayakta tuttu, çalışanların işini korudu. TÜİK verilerine göre pandemide çalışmaya başlayan 2.4 milyon kişinin 1.9 milyonu Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtlarında sigortalı çalışanlar arasına katıldı. Salgınla mücadele süresinde çalışmaya başlayan 10 kişiden 8'si sigortalı olarak işe başladı. Aktif sigortalı sayısı bu dönemde 22 milyonu geçti. Bunun içerisinde 2.5 milyona yakın çırak, stajyer, kursiyer, tarımdaki aktif sigortalılar, isteğe bağlı sigortalılar bulunmuyor. Son bir yılda istihdamda en yüksek artış insan sağlı hizmetleri, inşaat, konaklama, perakende ticaret, giyim eşyaları imalatı sektöründe görüldü.

YENİ İSTİHDAM OLANAKLARI

Bu yıl istihdama destek programları için bütçeden 44.6 milyar liralık destek sağlanacak. İlave istihdam oluşturan firmalar, düşük finansman maliyetleriyle kredi kullanabilecek. Geleceğin mesleklerinde yeni iş olanaklarını oluşturmaya katkı sağlayacak geçiş destekleri devreye alınacak. Aktif işgücü programları etkin bir şekilde kullanılacak. Yeni yılda salgın sonrası ekonomideki toparlanma süreci ve yüksek büyüme oranları kapsamında istihdam artışının ivme kazanmasıyla istihdam 1 milyon 277 bin kişi artacak. İşsizlik oranının yüzde 12'ye gerilemesi, işgücüne katılım oranının 1 puan artışla yüzde 52.4'e ulaşması öngörülüyor.