28 bin çalışana 180 milyon TL iade edilecek

Kıdem tazminatında gelir vergisi kesintisinin iade edilmesine ilişkin düzenleme binlerce çalışanın yüzünü güldürdü.

Vergi iadesinde 27 Mart 2018 milat olarak kabul edilirken, dava açan 25 bine yakın çalışan için zaman aşımı işlemeyecek. Çalışanın kıdemi ve ikale sözleşmesindeki (işçi ve işverenin anlaşarak var olan bir sözleşmeyi ortadan kaldırılması için yaptıkları bozma sözleşmesi) miktar ile vergi dilimi yükseldikçe, alınacak vergi iadesi de artacak. Bu kapsamda yaklaşık 180 milyon liralık vergi iade edilecek. İade alabilmek için dava açmamış olmak, mevcut davalardan da vazgeçmek gerekiyor. İkale sözleşmesi, iş güvencesi, iş sonu ve iş kaybı tazminatları, hizmet ödülü, hizmet primi, ek ödeme, ikramiye gibi çeşitli adlarla yapılan ödemeler, yardımlar da kıdem tazminatı gibi değerlendiriliyor. Bu kapsamda yapılan ödemeler yıllık kıdem tazminat tavanını aşmayan tutar için 27 Mart 2018'den itibaren vergi alınmıyor. Kıdem arttıkça alınacak vergi iadesi tutarı yükselirken, 5 yıllık zaman aşımı 2019'dan geriye doğru hesaplanıyor. Kıdem tazminatı ve vergi iadesi konusunda merak edilen soruların yanıtları şöyle:

KIDEM TAVANI NE ZAMAN BELİRLENİYOR?
TAVAN miktarı ocak ve temmuz başında belirleniyor. Kıdem tazminat tavanı bu yıl için 10 bin 848 lira uygulanıyor. Çalışanlar evlilik, askerlik veya 15 yıl 3.600 gün ile işten ayrılacaksa bu haklarını ocak ve temmuz aylarında kullanmaları lehine olur. Bu sayede belirlenecek yeni tavandan kıdem tazminatı alacakları için alacakları tutar da artıyor. Örneğin yüzde 35'lik vergi diliminde olup 16 yıldır aynı işyerinde çalışıp Aralık 2018'de 200 bin lira tazminatla ayrılan çalışan yaklaşık 24 bin lira iade alabilir.

İŞVEREN TAVANININ AŞILMASI DURUMUNDA ÖDEME YAPAR MI?
PRIME esas kazancı yüksekten bildirilen ve tavan tazminatını aşanların bir yıllık çalışmasının karşılığı olarak alacakları tazminat miktarı maksimum tavan olur. Aşan kısma ödeme yapılmıyor. İşverenler, iade işleminin yapılabilmesi için, hizmet erbabı, vekilleri veya ilgili vergi dairesince istenilen bilgi, belgeleri, ivedi bir şekilde temin ve ibraz etmekle yükümlü bulunuyor.

TAZMİNATTAN VERGİ KESİLİP KESİLMEDİĞİNİ NASIL ÖĞRENEBİLİRİM?
AYRILDIĞINIZ işyerinin muhasebesinden öğrenebilirsiniz. Vergi Usul Kanunu'na göre vergide zaman aşımı vergiyi doğuran işlemi izleyen takvim yılından itibaren beş yıl sonra doluyor. Bu süre aşılsa dahi daha önce vergi iadesi için dava açanlar açısından zaman aşımı işlemiyor. Zaman aşımı 2019 yılından geriye doğru hesaplanıyor.

KIDEM TAZMİNATINDAN GELİR VERGİSİ KESİLİYOR MU?
TAVAN miktar üzerinden alınan kıdem tazminatından sadece binde 8 oranında damga vergisi kesilir. Tavan miktarı aşan kısım kıdem niteliği taşımıyor. Gelir vergisi kıdem tazminatında tavanı aşan kısım için söz konusu oluyor. Aynı yılda birden fazla işyerinde çalışanların aldığı ücreti o yıl için belirlenen tutarı aşması durumunda beyanname vermesi gerekiyor. Beyannamede eğitim, sağlık, sigorta harcamaları gider gösterilerek ilave vergiden kurtulacakları gibi vergi iadesi de alabilirler.

HANGİ TAZMİNATLARDA VERGİ KESİNTİSİ İADESİ YAPILABİLİR?
İŞ güvencesi, iş sonu ve iş kaybı tazminatları, hizmet ödülü, hizmet primi, ek ödeme, ikramiye gibi tazminatlarda kesilen gelir vergisi iade edilir. Düzenlemeden 27 Mart 2018'den önce işten anlaşarak ayrılanlar yararlanabiliyor. İşten karşılıklı sözleşme, ikale sözleşmesi ile ayrılan vergi iadesine hak kazanıyor. Vergi vermemesi gerekenler ödedikleri vergiyi geri almak istemeleri durumunda bulundukları il ve ilçelerdeki belediyeye dilekçe ile başvuruda bulunmaları durumunda vergi iadesini alabiliyor. Vergi iadesini beş yıl içinde başvuru yapanlar alabilir. Vergi iadesi alabilmesi için (henüz kesinleşmeyen) açılan davadan feragat etmesi gerekiyor. Davadan feragat edildiğine ilişkin belgelerin vergi iadesine teslim edilmemesi durumunda iade işlemi yapılmıyor.

TAVANI AŞAN TUTARIN VERGİSİNİN İADESİ SÖZ KONUSU MU?
KIDEM tazminatı tavanı 6 ayda bir yükseltiliyor. Ödemenin yapıldığı tarihteki kıdem tazminatı tavanını aşmayan söz konusu tazminat tutarlı için ödenen vergiler iade edilecek. Aşan tutarların vergisi ise iade edilmeyecek.

VERGİ İADESİNDE GERİYE DÖNÜK FAİZ İŞLETİLİYOR MU?
DAVASI sürenler kazanmaları durumunda faiziyle birlikte alabiliyor. Mevcut durumda başvuruda bulunanlara faiz ödenmiyor. Uzlaşma yoluyla vergi iadesini yetersiz bulup dava açanlardan iade edilen tutar geri alınıyor. Yıllık tavanı aşmayan kıdemde bir vergi kesintisi olmadığı için iadede söz konusu değil.

İHBAR TAZMİNATI DA VERGİ İADESİ KAPSAMDA YER ALIYOR MU?
KARŞILIKLI sonlandırma sözleşmesi kapsamında olsa dahi ek tazminat niteliğinde ihbar, mesai, resmi tatil, yıllık izin ücreti, yemek ücreti, sigorta ödemeleri, sosyal yardımlar, hizmet primi benzeri ödemelerde gelir vergisinin iadesi söz konusu değil.