Patlama sonrası İsrail'den sürpriz ziyaret

Hürriyet yazarı Verda Özer bugünkü yazısında Türkiye - İsrail ilişkilerinin nasıl şekilleneceğini yazdı. İsrail Dışişleri Müsteşarı Dore Gold'un ziyaretinin normalleşme sürecine girdiğinin göstergesi olarak görüldü.

İşte Özer'in o yazısı:

İstiklal Caddesi'ndeki patlamada 3 İsrail vatandaşı hayatını kaybetti.

10 İsrailli yaralandı. Peki İsrail özellikle mi hedef alındı? 

Dahası, saldırının hemen ertesi günü İsrail Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Dore Gold soluğu Türkiye’de aldı. Ve muadili Feridun Sinirlioğlu ile görüştü. Acaba bu saldırı ilişkilerde bir dönüm noktası olarak mı tarihe geçecek?

İsrail’den Kritik Ziyaret

Gelelim asıl soruya. Bu saldırı Türkiye-İsrail ilişkilerini nasıl etkileyecek? 
Saldırıdan hemen sonra Cumhurbaşkanı Erdoğan İsrail Cumhurbaşkanı Rivlin’e, Başbakan Davutoğlu da İsrail Başbakanı Netanyahu'ya taziyelerini iletti.

Ama asıl Pazar günü İsrail Dışişleri Müsteşarı Dore Gold ABD ziyaretini yarıda kesip apar topar İstanbul’a geldi. Bu çok kritik bir gelişme. Çünkü hem Mavi Marmara'dan sonra Türkiye'ye yapılan en üst düzey ziyaret. Hem de Gold daha önce iki kez Dışişleri Müsteşarı Feridun Sinirlioğlu’yla normalleşme sürecini görüşen bir isim.

Gold’un ziyaretinin sebebi, “İsrailli yaralıların ve cenazelerin İsrail'e götürülmesi için koordinasyon sağlamak” olarak açıklandı. Oysaki Gold Türkiye’ye indiğinde, cenazeler ve yaralılar çoktan 4 ayrı uçakla İsrail’e varmıştı.

O zaman görüşmede ne konuşuldu?

O Görüşmede Konuşulanlar

Üst düzey bir Türk yetkiliden tüm detayları öğreniyorum. Öncelikle, bu görüşmenin normalleşme görüşmelerinin 3. turu olmadığını özellikle vurguluyor. Ancak ikili ilişkiler yine de ele alınmış. Ve “normalleşme sürecinin süratle, bir an önce tamamlanmasına” karar verilmiş. Önümüzdeki günlerde bu görüşmelerin 3. ayağı yapılacak. 

İsrail’de Türkiye’yi en yakından takip eden gazeteci olan Arad Nir’le de konuşuyorum. Nir, iki ülkenin somut bir anlaşma sağlanmadan da karşılıklı büyükelçileri atayabileceği duyumunu aldığını söylüyor. Ve İsrail Savunma Bakanı Moşe Yaalon’un kendisine söylediği şu kritik sözü benimle paylaşıyor: “Bizim normalleşmeyle bir sorunumuz yok. Biz Türkiye’den büyükelçimizi çekmedik ki. Onlar sınırdışı ettiler.” 

Yukarıda alıntıladığım Türk yetkiliye bunu sorduğumda, “anlaşma olmadan büyükelçi atanmasının” söz konusu olmadığını söylüyor. Ancak anlaşılan o ki, İsrail bu seçeneği de ortaya atıyor.

Yetkilinin aktardığına göre Gold görüşmede, Türkiye’nin taziye mesajlarının İsrail makamlarında çok büyük takdirle karşılandığını vurgulamış. Ve akabinde “teröre karşı işbirliği yapmak ve temasta kalmak lazım” diye mutabık kalınmış. Güvenlik kaynaklarıma göre bundan kasıt, şu aşamada ortak bir operasyon değil. Söz konusu olan “gerekli görüldüğünde” bilgi ve istihbarat paylaşımı.

Son olarak, İsrail kadim düşmanı İran’la ilgili çekincelerini de dile getirmiş. Ancak yetkili, Türkiye’nin İran’la son zamanlarda geliştirdiği ilişkilere yönelik İsrail’in bir rahatsızlığı olmadığının altını çiziyor.