ABD’deki Zeugma parçaları Türkiye’ye getiriliyor!

Kültür ve Turizm Bakanlığı ile üniversite arasında söz konusu  parçaların Türkiye’ye resmen iadesini öngören anlaşma, Türkiye’nin Chicago  Başkonsolosluğunda imzalandı. Anlaşmaya Türkiye adına New York Kültür ve Tanıtma  Ofisi Direktörü Tülin Sermin Özduran, Bowling Green Eyalet Üniversitesi adına da  Rektör Dr. Rodney Rogers, Sanat ve Bilim Fakültesi Dekanı Dr. Raymond Craig ile  üniversitenin Başkan Yardımcısı Sean P. FitzGerald imza koydu.

Anlaşmayla ilgili yazılı bir açıklama yapan Özduran, Zeugma  parçalarının Türkiye’ye dönecek olmasından dolayı çok mutlu olduklarını kaydetti.  Uluslararası arenada kültürel ilişkilerin karşılıklı anlayış ile yürütülmesinin  öneminin bugünkü anlaşma ile bir kez daha vurgulandığına işaret eden Özduran,  Dışişleri Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve Gaziantep Büyükşehir Belediyesine  teşekkür etti.

Üniversite yönetimi ise yaptığı açıklamada, meşhur Çingene Kızı  mozağine ait 12 parçanın bu yıl içinde Türkiye’ye gönderileceğini duyurdu.

İmza töreninde hazır bulunan Türkiye’nin Chicago Başkonsolosu Umut  Acar da yaptığı konuşmada, Bowling Green Eyalet Üniversitesi yetkililerine  gösterdikleri iyi niyet ve iş birliği için teşekkür etti. İmzalanmakta olan  anlaşmanın, Gaziantep ve üniversite arasında uzun dönemli bir iş birliğinin de  başlangıcı olacağını düşündüğünü belirten Acar, “Dünyanın farklı yerlerindeki  arkeolojik ve kültürel mirasımızın ülkemize yeniden kazandırılması konusundaki  çalışmalarından ötürü Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Dışişleri Bakanlığına  teşekkür ederim” diye konuştu.

1960'lı yıllarda Zeugma ören yerinde gerçekleştirilen kaçak kazılarda  yurt dışına çıkarılan ve 1965'te Bowling Green Devlet Üniversitesince 35 bin  dolar karşılığında Peter Marks isimli sanat tacirinden satın alınan Zeugma  Mozaikleri, o tarihten beri üniversitedeki Wolfe Sanat Merkezi girişinde üzeri  cam panel içinde döşenmiş vaziyette sergileniyordu.

İLK GİRİŞİM 2012'DE

Bakanlık, eserlerin iadesi için ilk girişimini Şubat 2012'de yapılan  tespitlerin hemen ardından Dışişleri Bakanlığı kanalıyla yapmıştı. Fakat o dönem  üniversite yönetimi, eseri satın alırken ödedikleri 35 bin doların 2012  kurlarıyla 260 bin dolara denk geldiğini belirterek, bu paranın kendilerine  ödenmesi şartıyla eseri iade edeceğini bildirmişti. Üniversite, ikinci seçenek  olarak da her yıl 20, toplamda ise 200 Türk öğrencinin kendi bünyelerinde eğitim  almasının sağlanmasını istemişti.

Bakanlık yetkilileri ise üniversitenin her iki talebini de etik açıdan  doğru olmadığı için reddetmiş, üniversiteye eserleri iade ederek sergileyecekleri  duyarlı davranışın eserin sergilendiği yer de dahil olmak üzere tüm mecralarda  tanıtılacağı sözünü vermişti.

İKİNCİ ADIM ATILDI

Üniversitenin bu tutumu nedeniyle askıya alınan fakat Bakanlık  uzmanlarınca sürekli takip edilen Zeugma Mozaikleri için 2017 yılında ikinci  girişim yapılmıştı. Kültür ve Turizm Bakanlığı, yönetimi değişen üniversiteye  Türkiye'nin Chicago Başkonsolosluğu kanalıyla Zeugma Mozaiklerinin iade edilmesi  için yeni bir yazı yollamıştı. Yazıda Türkiye topraklarına ait olduğu net bir  şekilde ifade edilen mozaiklerin iade edilmesi için bir toplantı yapılması  istenmişti.

Gaziantep Büyükşehir Belediyesi, Bowling Green Eyalet  Üniversitesindeki Wolfe Sanat Merkezinde sergilenmek üzere eserlerin  replikalarının yaptırılmasını üslenirken, parçaların Türkiye’ye nakliyesi Kültür  ve Turizm Bakanlığınca gerçekleştirilecek.