Son dakika: Bakan Koca'dan Kurban Bayramı açıklaması...Kısıtlama olacak mı?

Son dakika haberi: Kurban Bayramı öncesi Koronavirüs Bilim Kurulu saat 14.00'te toplandı. Toplantıda, bayramda alınacak tedbirlerin ve koronavirüste son durumun görüşülmesi bekleniyordu. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca da, sona eren toplantının ardından önemli açıklamalar yapıyor.

Sağlık Bakanı Koca'nın açıklamalarından satır başları şöyle;

"Bayramınız şimdiden mubarek olsun. Allah nice bayramları esenlik içinde yaşamayı bizlere nasip etsin. Gelecek yılın bayramlarında tüm gönül yakınlıkları, sarılıp kucaklaşmalarla taçlansın. Ramazan bayramını gönlümüzce idrak edememiştik. 24-25-26 Mayıs günlerine denk gelen bayram salgında tedbirlerin en sıkı tutulduğu zamanda buruk geçti. Sokağa çıkma kısıtlaması akraba, arkadaş, sevdiklerimizle bir araya gelmemize mani oldu.

Ramazan Bayramı eski bayramları bize tam manasıyla özletti. 1 Haziran'dan itibaren normalleşme sürecine geçtik. Alınan tedbirlerle sonuçlar arasındaki ilişkiyi yakından tecrübe ettik. Kurban Bayramı'nı mevcut şartlarda ruhuna en uygun şekilde yaşamanın yolunu biliyoruz. Kurban Bayramı paylaşma, yardımlaşmayı esas alan bayramdır. Kurban Bayramı'nın ruhuna uygun olan bayramı sosyal dayanışma içinde geçirilmesidir. Bunun bir anlamı da hastalığa karşı dayanışma içinde olmaktır."

BAYRAMDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR

Kurban Bayramı sırasında koronavirüs konusunda risk alırsak kendimizi ve başkalarını korumak için gerekli dikkati göstermezsek ağır bir vebal yükler. Kurban Bayramı'nda dikkat etmemiz gereken hususlar üç grupta toplayacağız.

BİRİNCİ HUSUSLAR

1-Kurbanlık alışverişleri belediyeler tarafından belirlenen ve denetlenen yerlerde yapılmalıdır.

2- Hayvan satış alanlarında olabildiğince kısa kalınmalıdır.

3- Müşteriler ve satıcılar arasında el sıkışma yapılmamalıdır.

4- 65 yaş üstü ve kronik hastalar kurban kesim alanlarında bulunmamalıdır.

5- Kurbanlar belediyenin kesim yerlerinde kesilmelidir.

6- Kurban kesimi en az katılımla yapılmalıdır.

7- Maske, mesafe ve sosyal mesafeye dikkat edilmelidir.

İKİNCİ HUSUSLAR

Bayramın ilk günü Cuma namazına denk gelmektedir. Bayram ve Cuma namazı cemaatla kılınacaktır.

1- Abdest namazdan hemen öncesine bırakılmamalı evde alınmalıdır.

2- Bayram ve Cuma namazına herkes kendi seccadesi ile gitmelidir, secde sırasında halı veya seccadelere virüs bulaşması kolayca mümkündür.

3- Maske ve sosyal mesafe kuralı bütün bayram boyunca geçerli kritik kuraldır. Saflarda yan yana gelen iki kişi aralarında mutlaka boşluk bırakmalı, saflar sıklaştırılmamalı, seyrek tutulmalıdır.

4- Vaaz ve namaz süreleri Diyanet İşleri Başkanlığımızın belirttiği üzere kısa tutulmalıdır.

5- Namaz sonunda cemaat en arka saftan başlayarak düzenli şekilde dağılmalıdır.

6- Bayram sonu gruplaşma meydana gelmemelidir.

BAYRAM GÜNLERİ NASIL GEÇİRİLMELİDİR?

1- 65 yaş üstü büyüklerimiz, kronik hastalığı olanlar lütfen bayram namazına gitmesin.

2- Mezar ziyaretleri arefe ve bayram sonrasında ertelenmelidir.

3- Makbul olan ziyaret yüzyüze değildir, mümkün olduğu kadar bayramlaşmalar telefonla yapılmalıdır.

Yüzyüze gerçekleşecekse ziyaret süresi kısa tutulmalıdır.

4- Kurban yemekleri verilmemelidir.

5- Yoksullara et dağıtılacaksa çok dikkatli olunmalıdır.

6- Bayram günlerinde biraraya gelmek zaruri ise açık ortamlar tercih edilmelidir.

7- Eve ziyaretçi alınmışsa ev havalandırılmalıdır.

8- Bayram boyunca hasta ziyaretinden uzak durulmalıdır.

9- El öpmeyi, el öptürmeyi, tokalaşmayı, sarılıp öpüşmeyi gelecek bayramlara erteleyeceğiz. Bu kuralı terk edersek karşılaştığımız sonuçlar tahmin edilebilir.

Bu Kurban Bayramı hep birlikte vereceğimiz sınavdır. El öpmediğimiz, birbirimize sarılmadığımız ikinci bayram olacaktır. El, öpme, kucaklaşma, el sıkışma geleneğimizi gelecek bayramlara erteleyelim.

KURBAN BAYRAMI'NDA KISITLAMA OLACAK MI?

Baştan itibaren yapılan değerlendirmelerde Kurban Bayramı'na yönelik kısıtlama gündeme getirilmemiştir. Kısıtla geçirdiğimiz Ramazan Bayramı konsunda bilgi vermek isterim. 10 gün sonraki sonuç günlük vaka sayılarında yüzde 15 azalma olmuştur. Aynı tarihlerde entübasyona giren günlük hasta sayısında yüzde 21, yoğun bakımda yüzde 19, hastaneye yatırılan hasta sayısında yüzde 8 düşüş gerçekleşmişti, vefatlar azalma göstermişti.

Bunlar kısıtlarla birlikte gönüllü katılıma dayalı sonuçlardı. Şimdi maske mecburiyeti olmakla birlikte sonuç veren kısıtları koyacak olan sizlersiniz. Kurban Bayramı'nda işi öyle ciddiye alalım ki, bayram sonrasında gözümüz vaka tablosunda olmasın.

Yakın günlerdeki tecrübeden şunu öğrenmiş bulunuyoruz, gerilersek toparlaması büyük çaba, dikkat istiyor. 11 Haziran'da olduğu gibi 14 Temmuz'da binin altına çekmemiz 33 günü almıştır. Size tedbirlerde ciddiyet ile ihmalin örneğini verdim. İşin kolay ve çok zor tarafını birlikte görmenizdir. Tedbirlere uymak, tedbirleri terk etmenin sonuçlarından çok daha kolaydır.

"BİRİNCİ DALGANIN ETKİSİ SÜRÜYOR"

Ülkemizin herhangi bir şehrinde tehdit edici düzeydeki vaka artışı, okulunu özleyen çocuğumuz için endişe kaynağıdır. DSÖ'nün uyardığı yönde Eylül'de ikinci dalga başlangıcı ise ekonomiler açısından büyük risktir. Yatan hasta sayımızın artması arzu edilmeyen sonuçtur. İlk günlerde belirttiğim gibi salgınla mücadele bütün insanların katılımı ile gerçekleşecektir. Halkımmız tedbirlere uyarak ekonomiden üretime, hizmet sektörüne tüm alanlarda katkıda bulunduğunu yakınen idrak ediyorum.

Salgınla mücadelede daha istekli, daha kararlı olmalıyız. Mücadele bir süredir, bölgelere göre değişen tedbirlerle yürütülüyor. Şehirler bazında gerekli kararları alan valilerimizin başkanlık ettiği il hıfzısıhha kurullarıdır. Bu kurullar gelişmelere göre radikal önlemler alma yetkisine sahiptir.

TEST KİTLERİNİN DOĞRU SONUÇ VERME ORANI YÜZDE 90

Doğu, Güneydoğu, İç Anadolu'da bazı illerimizde bu kararlardan önemli sonuçlar elde ettik. Bu önlemleri denetleme yetkisine sahip İçişleri'ne teşekkür ediyorum. Son günlerde ilginç görünümle birkaç konu var. Test kitlerimizin doğru sonuç verme oranının yüzde 40 olduğu öne sürülüyor. Test kitlerimizin doğru sonuç verme oranı yüzde 90'ın üstündedir.

Bir Amerikan ilaç şirketinin ürettiği ilacın daha yaygın kullanılması amacıyla rüşvetten söz ediliyor. Bu iddia ve ithamla ilgili Bakanlığımız tarafından soruşturuluyor.

Bakanlığımızda bazı görev değişimlerinin özel bir anlamı yoktur, rutin işleyiştir.

KORONAVİRÜS TABLOSUNDA YENİ VERİLER DE GÖSTERİLECEK

Bilim Kurulumuz günlük koronavirüs tablosunda bazı veri açıklamaları için başlık ve adlandırma değişikliğine gitme konusunu ele almıştır. Uluslararası karşılaştırmalarda kolaylık sağlanması amacı taşımaktadır. Entübe edilmiş veya henüz entübe edilmemiş de olsa kan oksijen düzeyi belli düzeyin altına düşen hastaları ağır hastalar olarak duyurmayı devam edeceğiz. Zattürre oranlarını da sizlerle paylaşacağız.

Maske, mesafe, temizlik kuralından ödün vermeyelim. Eski bayramlara dönebilmek için özveride bulunalım. Şahsım, arkadaşlarım, sağlık çalışanlarım adına bayramınızı kutluyorum. Bayramdan sonra sizden iyi haberler bekliyoruz.

OKULLARIN NE ZAMAN AÇILACAK?

(31 Ağustos'ta okullar açılacak mı?) Geçen toplantıda ifade etmiştim. Okulların açılma takvimini Milli Eğitim Bakanımız açıklamıştı. Bu eğitim uzaktan mı, hibrit eğitim tarzında mı, karma mı olacağı konusu Milli Eğitim Bakanlığımız ve Bilim Kurulu irtibat halinde. Gerektiğinde iller bazında o illere özel farklı yaklaşımlar da devreye girebilir. Burada önemli olan eğitimin 31 Ağustos'ta başlayacak olması. 

"FARKLI İLLERDE FARKLI YAKLAŞIMLAR DEVREYE GİREBİLİR"

İller bazında salgınla ilgili farklılık söz konusu ise o illere özel farklı yaklaşımlar da devreye girebilir. Burada önemli olan eğitimin 31 Ağustos'ta başlayacak olması. Ama bu eğitimin uzaktan, bölgesel olarak farklı şekilde mi bunu da önümüzdeki bir iki hafta içerisinde açıklaması daha net yapılmış olur.

"AŞI YILIN İLK ÇEYREĞİNDE MÜMKÜN OLABİLİR"

(Aşı konusu) Zannediyorum önümüzdeki 4-5-6 ay, Ocak, Şubat, Mart gibi, yılın ilk çeyreğinde, aşının geliştirilmesi mümkün olabilir gibi görünüyor. Son birkaç hafta epey mesafe kateden ülkeler oldu. İngiltere bunlara örnek gösterilebilir,

"ÇİN VE RUSYA İLE AŞIYLA İLGİLİ İRTİBATTAYIZ"

ABD de Çin de... 1-2 ay sonra olacak beklentisi içinde olmamalıyız. Önümüzdeki 4-6 ay içinde bir gelişme olabilir. Ülkemizde de 6 çalışma devam ediyor. Daha klinik, insan çalışmaları safhasına gelinmedi. O da Eylül-Ekim gibi bazı üniversite ve merkezlerimiz olacak. Çin ve Rusya ile de aşı konusunda ayrıca irtibat halindeyiz.

10 BİN KİŞİDEN 26'SI ARAMIZDA POZİTİF OLARAK DOLAŞIYOR

TÜİK ile birlikte yaptığımız saha araştırması bitti. Pozitiflik oranının yüzde 0.26, yani on bin kişide 26 kişi pozitif olarak aramızda dolaşıyor demektir. Belirtisi olmuş olsa müraacatı yapmış olurdu. Bunlar belirtisi olmayan kişiler. Mesafe ve maskenin ne kadar önemli olduğunu göstermesi açısından önemlidir. Bağışıklık ise %0.8, on binde 80 yani. Toplumda yüksek oranlı bu hastalığı geçirmediğini gösteren bir orandır.

"AYASOFYA AÇILIŞINDA TEDBİRLERE UYMAYANLARI GÖRDÜK"

Ayasofya 86 yıllık hayalimizdi. Egemenliğin önemli bir işaretiydi. Her Türk vatandaşının beklentisiydi. Bu sevinci herkes yaşadı. Bu sevinci yaşadığımız ortamda disiplinize ederek yaşamalıydık. Yer yer uyanlar oldu, uymayan görüntüleri de görmüş olduk. Bizim pandemi tedbir ve kurallarını ihlal etmeden, maske mesafe kuralını devrede tutmamız, asla ihmal etmemememiz gerektiği kanaatindeyim.

Ankara'da yoğun bakımda doluluk oranımız %67. Standart yataklarımızın doluluk oranı ise %49. Solunum cihazlarının doluluk oranı ise %25. Şehir hastanelerindeki doluluk oranları ise, yoğun bakımlar %69, standart yataklar %32, solunum cihazları ise %16. Bu rakamlardan da, şehir hastaneleri dahil olmak üzere, bir sorun olmadığını ama her gün açıklanan rakamlarla giderek yoğun bakımdaki hasta sayılarımızın arttığını zaten söylüyoruz. 

"TEDBİRLERE EN ÇOK UYAN BÜYÜKLERİMİZ OLDU"

Bu süreçte kurallara uyma noktasında en çok hassasiyet gösteren gerçekten büyüklerimiz oldu. Kendilerine minnettarız. Harfiyyen uyma noktasında bir gayret içinde oldular. Onları ihmal etmedik. Özellikle büyüklerimizi bu salgından korumak için hassasiyet gösterme gayreti içinde olduk. Bunun ne kadar zor olduğunun farkındayız.

"65 YAŞ ÜSTÜ KISITLAMANIN KALDIRILMASI DUYURUSUNU YAPACAĞIZ"

Bayram sonrası dönemde, erken dönemde bu kısıtlamaları kaldırmak noktasında Bilim Kurulu'nun önerisi var, bayram sonrası duyuruyu yapmış olacağız. Biraz daha sadece bayram döneminde sabredelim, bayram sonrasında inşallah gereken yapılıyor olacak. Büyüklerimizin kurallara uyma noktasında hassasiyet ve gayretinin bu saatlerin serbest bırakılmasıyla da gereken hassasiyeti yine aynı şekilde göstereceklerine eminiz.

"MUTASYONLARLA BİRLİKTE VİRÜSÜN YÜKÜ ARTMIŞ OLUYOR"

Bilinen evet mutasyonların olduğu vakat virülansı etkileyecek düzeyde olmadığı şeklinde. Önümüzdeki aylar olmayacağı anlamına gelmez. Bu mutasyonlarla birlikte virüsün yükü artmış oluyor. Şu an için virülansını, bulaşıcılığını etkilemeyen mutasyonun olmadığını biliyoruz.

"TÜRKİYE İLE GURUR DUYALIM"

Atamayla ilgili biz pandemi döneminde yer yer alımları yapmıştık. Açtığımız yeni hastaneleri göz önüne alarak. Önümüzdeki dönemde Konya Şehir Hastanesi, İstanbul'da Göztepe, Seyrantepe'deki hastanemiz gibi yeni açılacak hastanelerimiz sözkonusu. Bunlarla birlikte personel alımı gündeme gelmiş olacak. Konuşmamda doğruluk oranıyla ilgili kısaca bilgi aktarmıştım. Halk sağlığındaki labaratuvarımız bir referans labaratuvarı. Uluslararıs referans labaratuvarı. Avrupa'nın bu anlamda ağına üye olan, 70 tane labaratuvarın üye oluduğu Türkiye'nin de üye olduğu halk sağlığı labaratuvarı. Bu labaratuvarın dış denetimiyle ilgili belli dönemler birtakım denetimler yapabilir. En son 15 Haziran'da bir denetimi oldu. Bu denetimin sonucu yüzde 91.66. Türkiye ile gurur duyalım.

"KİT PİYASASININ ARKASINDA DEV AMA CÜCE YAPILAR VAR"

Dünyada 8.75 Dolar'dan aşağıya görmediğimiz 1.4 Dolara kadar düşen kit oldu. Sağlık Bakanlığı olarak altını çiziyorum, ilk günden itibaren yurt dışından aldığımız Çin'den aldığımız kit dışında 9,8 lira üzerinde hiçbir kit alınmamıştır. Kim altında veriyor ise bunu da bakanlık almaya hazır, bu kadar net söylüyorum. Küresel firmaların Türkiye uzantıları üzerinden neler yapılmak istendiğini çok iyi biliyorum. Kit piyasasının arkasında dev ama cüce yapıların ve vatandaşların olduğunu da biliyorum.

"9.8 TL'NİN ÜZERİNDE TEST KİTİ SATIN ALMADIK"

83 milyon emin olsun, burada bulunduğumuz müddetçe vatandaşımızın lehinde her türlü tedbiri alma noktasında gayret içinde olacağımızdan emin olun. Ben yer yer bu küresel firmaların uzantılarıyla birlikte siyasetçilerimizin de bilerek ya da bilmeyerek alet olduklarını görüyorum. Umarım bilmiyorlardır, bundan sonra bilmiş olurlar. Burada bakanlık olarak 9.8 TL'nin üzerinde herhangi bir yerli kit olmamıştır. Çin'den alınan 8.75 Dolar'ın dışında.

"ÜÇ ÜLKEYLE İLGİLİ KISITLAMA KARARI ALINDI"

İran ve Afganistan, hatta Kazakistan bu anlamda kısıtlama oldu. Ülkelerle ilgili biz yer yer birtakım örneklem yöntemiyle testler yapıyoruz. Riskli gördüğümüz her ülke için benzer durumlar söz konusu olabilir.

"KURULLAR RADİKAL ÖNLEM ALMADA YETKİLİDİR"

Bayram döneminde olabilecek uygulamaları anlatmaya çalıştım. Yine valilerimizin başkanlığında olan il hıfzısıhha kurullarımız alınması gereken tedbirleri alabilir. Ama bu sokağa çıkma kısıtlaması şeklinde şu an değil. Bayram sonrası dönemde ise yine bu kurullarımız gerçekten ciddi bir artış sözkonusu ise, radikal önlemler alınması sözkonusu ise yetkilidir. O ile özel, ilçeye özel de olabilir. Biz mahalleyi, köyü karantinaya alıyoruz. Benzer şekilde yapılabilir.