Karadeniz Bölgesi illeri neler! Karadeniz Bölgesi bitki örtüsü, haritası, gölleri, bölümleri...

Adını Karadeniz’den alan bölge, Sakarya Ovası sınırlarından başlayarak Gürcistan sınırlarına kadar uzanır. Batı Karadeniz, Orta Karadeniz ve Doğu Karadeniz Bölgesi olarak üç bölgeden oluşur. Türkiye’nin en çok yağış alan bölgesi özelliği ile bilinir. Kıyıda yıl boyu yağışlı ve ılıman Karadeniz iklimi görülür. Bu iklimin oluşmasının sebebi; Karadeniz'den gelen nemli hava kütlelerinin kıyıya paralel uzanan Kuzey Anadolu dağ yamaçlarına bol yağış bırakmasıdır. 

Akdeniz Bölgesi illeri nelerdir? Akdeniz Bölgesi haritası, özellikleri, gezilecek yerler...

KARADENİZ BÖLGESİ İL VE İLÇELERİ

1. Amasya : Amasya, Göynücek, Gümüşhacıköy, Hamamözü, Merzifon, Suluova, Taşova 

2. Artvin : Ardanuç, Arhavi, Artvin, Borçka, Hopa, Murgul(Göktaş), Şavşat, Yusufeli 

    

3. Bartın : Amasra, Bartın, Kurucaşile, Ulus 

4. Bayburt : Aydıntepe, Bayburt, Demirözü 

5. Bolu : Bolu, Dörtdivan, Gerede, Göynük, Kıbrıscık, Mengen, Mudurnu, Seben, Yeniçağa 

6. Çorum : Alaca, Bayat, Boğazkale, Çorum, Dodurga, İskilip, Kargı, Laçin, Mecitözü, Oğuzlar(Karaören), Ortaköy, Osmancık, Sungurlu, Uğurludağ 

7. Düzce : Akçakoca, Çilimli, Cumayeri, Düzce, Gölyaka, Gümüşova, Kaynaşlı, Yığılca 

8. Giresun : Alucra, Bulancak, Çamoluk, Çanakçı, Dereli, Doğankent, Espiye, Eynesil, Giresun, Görele, Güce, Keşap, Piraziz, Şebinkarahisar, Tirebolu, Yağlıdere 

9. Gümüşhane : Gümüşhane, Kelkit, Köse, Kürtün, Şiran, Torul 

10. Karabük : Eflani, Eskipazar, Karabük, Ovacık, Safranbolu, Yenice 

11. Kastamonu : Abana, Ağlı, Araç, Azdavay, Bozkurt, Çatalzeytin, Cide, Daday, Devrekani, Doğanyurt, Hanönü(Gökçeağaç), İhsangazi, İnebolu, Kastamonu, Küre, Pınarbaşı, Şenpazar, Seydiler, Taşköprü, Tosya 

12. Ordu : Akkuş, Aybastı, Çamaş, Çatalpınar, Çaybaşı, Fatsa, Gölköy, Gülyalı, Gürgentepe, İkizce, Kabataş, Karadüz(Kabadüz), Korgan, Kumru, Mesudiye, Ordu, Perşembe, Ulubey, Ünye 

13. Rize : Ardeşen, Çamlıhemşin, Çayeli, Derepazarı, Fındıklı, Güneysu, Hemşin, İkizdere, İyidere, Kalkandere, Pazar, Rize 

14. Samsun : 19Mayıs(Ballıca), Alaçam, Asarcık, Atakum, Ayvacık, Bafra, Canik, Çarşamba, Havza, İlkadım, Kavak, Ladik, Salıpazarı, Tekkeköy, Terme, Vezirköprü, Yakakent 

15. Sinop : Ayancık, Boyabat, Dikmen, Durağan, Erfelek, Gerze, Saraydüzü, Sinop, Türkeli 

16. Tokat : Almus, Artova, Başçiftlik, Erbaa, Niksar, Pazar, Reşadiye, Sulusaray, Tokat, Turhal, Yeşilyurt, Zile 

17. Trabzon : Akçaabat, Araklı, Arsin, Beşikdüzü, Çarşıbaşı, Çaykara, Dernekpazarı, Düzköy, Hayrat, Köprübaşı, Maçka, Of, Şalpazarı, Sürmene, Tonya, Trabzon, Vakfıkebir, Yomra 

18. Zonguldak : Alaplı, Çaycuma, Devrek, Gökçebey, Karadenizereğli. 

KARADENİZ BÖLGESİ COĞRAFİ KONUMU

Bölge, Türkiye’nin kuzeyindedir. İsmini kuzeyindeki Karadeniz’den alır. Bölge, doğuda Gürcistan sınırından başlayarak, batıda Sakarya Ovası ile Bilecik’in doğusunda kadar uzanır.

Türkiye yüzölçümünün % 18'ine sahip olan bölge, bu oranla yüzölçüm bakımından üçüncüdür. Doğu - batı istikametinde en uzun olan bölgemizdir. Bölge, batıdan doğuya doğru yaklaşık 1400 km lik uzunluğa, kuzey - güney istikametinde ise 100 - 200 km arasında değişen genişliğe sahiptir.

KARADENİZ BÖLGESİ İKLİM - BİTKİ ÖRTÜSÜ

Kıyıda yıl boyu yağışlı ve ılıman Karadeniz iklimi görülür. Bu iklimin oluşmasının sebebi; Karadeniz'den gelen nemli hava kütlelerinin kıyıya paralel uzanan Kuzey Anadolu dağ yamaçlarına bol yağış bırakmasıdır. Türkiye'nin en yağışlı bölgesi olan Karadeniz'de yağışlar bir mevsimde yoğunlaşmamış, yıl geneline yayılmıştır. Karadeniz Bölgesi'nde yaz kuraklığı ve orman yangınları yaşanmaz. Nemlilik ve bulutlanmanın fazla olması nedeniyle yıllık ve günlük sıcaklık farkları en az bu bölgededir. Dağlar kıyıya paralel uzandığından, dağların gerisinde kalan iç kesimleri deniz etkisi altına alamamış ve iklim karasallaşmıştır ve kuraklaşmıştır. Bununla birlikte Orta Karadeniz bölümünde yükseltinin az olması, Kızılırmak ve Yeşilırmak Vadileri'nin varlığı, bu bölümde denizel etkinin vadi tabanlarından iç kesimleri sokulmasına sebep olur.

Bölgenin doğal bitki örtüsü, kıyılarda nemlilik ve yağışın fazla olması sebebi ile geniş yapraklı gür ormanlardan oluşur. Türkiye ormanlarının %25'ini barındırır ve sahip olduğu ormanlar bakımından Türkiye'nin en çok orman olan bölgesidir.

KARADENİZ BÖLGESİ BÖLÜMLERİ

DOĞU KARADENİZ BÖLÜMÜ

Gürcistan sınırından başlayarak Ordu'nun doğusundaki Melet çayına kadar uzanır. Karadeniz'in en dağlık ve yükseltisinin en fazla olduğu bölümüdür.

En fazla yağış alan, kıyı ile iç kesim arasında farklılığın en fazla olduğu bölümdür. Heyelan olayının en fazla olduğu bölümdür. Tarımda makinalaşmanın en az geliştiği bölümdür.

Kırsal nüfusun ve dağınık yerleşme şeklinin en fazla olduğu bölümdür. Bölümün en gelişmiş kentleri Rize ve Trabzon'dur. Doğu Karadeniz'in Türkiye ekonomisine en önemli katkıları tarım alanındadır.

ORTA KARADENİZ BÖLÜMÜ

Melet çayından Sinop'un doğusuna kadar uzanır. Doğu Karadeniz Bölümü'ne göre güneye daha fazla sokularak Tokat ve Çorum illerinin büyük bölümleri ile Amasya ilinin tamamını içine alır.

Yer şekilleri Doğu ve Batı Karadeniz'e oranla daha sadedir. Dağların yükseltisi azalmış ve dağlar içeriye çekilmiş durumdadır. Bunun sonucunda tarım alanları ve ulaşım çok gelişmiştir. En gelişmiş şehri Samsun'dur.

Bölgenin en az yağış alan, kıyı ile iç kesim arasında farklılığın en az olduğu bölümdür. Türkiye ekonomisine katkısı daha çok tarım alanındadır.

BATI KARADENİZ BÖLÜMÜ

Kızılırmak deltasının batı kenarından başlayıp Adapazarı ve Bilecik'in doğusuna kadar uzanır. Bölüm genel olarak dağlıktır.

En gelişmiş şehri Zonguldak'tır. Orman ürünleri ve ormancılık önemli gelir kaynağıdır. Bolu ve Düzce çevresinde çok sayıda kereste fabrikası bulunmaktadır. Zonguldak çevresi maden çıkarımı, Ereğli -Karabük çevresi maden işletmeleri ile Türkiye ekonomisine önemli katkıda bulunur. Batı Karadeniz'in en önemli katkısı ise maden çıkarma ve işleme alanındadır.

KARADENİZ BÖLGESİ HARİTASI

KARADENİZ BÖLGESİ GÖLLERİ

Karadeniz Bölgesinde bulunan göller genel olarak küçük çaplı olan göllerdir. Genellikle turizm için kullanılan göllerdir. Karadeniz Bölgesinin ırmakları üzerine kurulmuş olan barajların oluşturduğu yapay göller de bulunmaktadır.

• Çağa Gölü / Bolu il sınırı içindedir.

• Melen Gölü (Efteni) / Düzce il sınırı içindedir.

• Abant Gölü / Bolu il sınırı içindedir.

• Karagöl Gölü ( Şavşat) / Artvin il sınırı içindedir.

• Sera Gölü / Trabzon il sınırı içindedir.

• Yedigöller / Bolu il sınırı içindedir.

• Zinav Gölü / Tokat il sınırı içindedir.

• Uzungöl Gölü / Trabzon il sınırı içindedir.

• Akgöl   Gölü / Sinop il sınır içindedir.

Bunların dışında Ordu’nun Ulubey ilçesi Ohtamış köyünde bulunan Ohtamış Şelalesi 30 m yüksekliğiyle Karadeniz’in ikinci büyük şelalesidir.

KARADENİZ BÖLGESİ AKARSULARI

• Kızılırmak – Başlıca kolları; Delice Irmağı – Devrez – Gökırmak

• Yeşilırmak – En büyük kolu; Kelkit Çayı

• Sakarya – Başlıca Kolları; Porsuk Çayı – Ankara Çayı

• Çoruh – Çok sayıda kolu vardır.

• Filyos Çayı

• Bartın Çayı

• Harşit Çayı

Karadeniz Bölgesi’nde verimli araziler bulunmaktadır. Alüvyal ovalar Çarşamba ve Bafra ovalarıdır. Bu ovalar akarsuların taşıdığı topraklar sayesinde oluşmuştur. Akarsu etrafındaki toprakları besleyen doğal su kaynaklarıdır. Bu bakımdan oldukça önemlidir.

KARADENİZ BÖLGESİ YÜZÖLÇÜMÜ

Gerçek alanı olan 122.121 km² ile Türkiye topraklarının %18’ini kaplar. Bölge doğu ve batı doğrultusunda 1400 km, kuzey ve güney doğrultusunda 100–200 km ile bir şeride benzer.

TARIM

Her mevsim yağış görülmesi, yaz kuraklığı isteyen (buğday, arpa, yulaf, çavdar, mercimek, pamuk) ürünlerin yetişmesini önlemiştir. Kıyı kesimde tahılın yerini mısır almıştır.

Kış mevsiminde Doğu Karadeniz’de kış ılıklığı fındık, çay, turunçgil, zeytin gibi ürünlerin yetişmesini kolaylaştırmıştır. İç bölgelerde yağış azlığı orman örtüsünün azlığına, tahıl ve şekerpancarı gibi ürünlerin öne çıkmasına yol açar. Bölgede çalışan nüfusun %70’i geçimini tarımdan sağlamaktadır. En verimli tarım arazileri kuzeye bakan yamaçlarda görülür.

Bölgede yetişen başlıca tarım ürünleri şunlardır: Fındık : Trabzon, Giresun ve Ordu başlıca üretim alanlarıdır. Türkiye toplam üretiminin % 85’i bölgeden karşılanır. Çay : Giresun’dan Gürcistan’a kadar olan kıyı şeridinde yetiştirilir. Rize çevresinde yoğunlaşır. Türkiye toplam çay üretiminin %100’ü bu bölgeden karşılanır. Tabii ekim alanı en dar olan ürünlerimizdendir. Tütün : Daha çok Orta Karadeniz Bölümü’nde (Samsun, Amasya ve Tokat çevresi) yetiştirilir. Ayrıca Batı Karadeniz’de Düzce dolaylarında da üretimi yapılır. Türkiye toplam tütün üretiminin %13’ü bölgeden karşılanır. Mısır : Bütün kıyı boyunca yetiştirilir.

Elma : Bölgede Amasya başta olmak üzere Kastamonu ve Tokat çevresinde yetiştirilir. Şekerpancarı: Amasya, Tokat, Kastamonu çevresinde tarımı yapılmaktadır. Keten-kenevir: Kastamonu başta olmak üzere Sinop, Zonguldak çevresinde tarımı gelişmiştir. Soya Fasulyesi: Ordu- Giresun çevresinde tarımı yapılmaktadır. Zeytin: Soğuktan korunmuş Çoruh vadi oluğunda ( Artvin -Yusufeli) tarımı yapılır. Turunçgiller: Kış ılıklığı sebebiyle Rize çevresinde tarımı yapılır. Kivi: Son yıllarda Rize ve Trabzon çevresinde tarımı yapılmaya başlamıştır.

KARADENİZ BÖLGESİ GEZİLECEK YERLER

• Boztepe – Trabzon

• Limni Gölü - Gümüşhane

• Karagöl - Artvin

• Zil Kalesi – Rize

• Pokut Yaylası - Rize

• Gölcük Gölü - Bolu

• Safranbolu Kristal Teras - Karabük

• Arpadüzü Mesire Alanı - Rize

• Kıble Dağı Camii – Rize

• Valla Kanyonu Seyir Tepesi

• Amasra Boztepe - Bartın

• Uzungöl - Trabzon

• Sümela Manastırı - Trabzon

• Sera Gölü - Trabzon

• Çal Mağarası - Trabzon

• Ayder Yaylası - Rize

• Fırtına Deresi – Rize

• Kız Kalesi – Rize

• Rize Kalesi

• Karaca Mağarası - Gümüşhane

• Anzer Yaylası - Rize

• Çifteköprü - Artvin

KARADENİZ BÖLGESİ TARİHİ ESERLERİ

Giresun Adası

Kıyıdan bir mil açıkta bulunan ada, Karadeniz'in tek adasıdır. 40.000 metrekare olup, halen duvar kalıntıları bulunmaktadır. Halkın gezinti yerlerinden olup, yaz aylarında mavi turlar düzenlenmektedir.

Giresun Kalesi

Kenti ikiye bölen yarım adanın üstüne kurulmuş olup, 500 metrelik bir yol ile ulaşılabilmaktedir. Kalenin M.Ö.2. yüzyılda Pontus Kralı 1.Farnakes tarafından yaptırıldığı sanılmaktadır. Kalenin çeşitli yerlerinde, oyulmuş taş mağralar ve tapınak örnekleri bulunmaktadır. Gazi (Topal) Osman Ağanın mezarı da kalede bulunmaktadır.

Kiliseler

Kentte iki kilise bulunmaktadır. Her ikisi de 18.yy'dan kalmadır. Sokakbaşı Gogora Mevkiinde bulunan müze olarak kullanılmakta olup, Çınarlar mahallesinde bulunan ise çocuk kütüphanesi olarak kullanılmaktadır.

Seyyid Vakkas Türbesi

Kapu Mahallesi'nde bulunan 19.yy'dan kalma bir türbedir. Fatih Sultan Mehmet zamanında ve Giresun'un alınması sırasında şehit düşen Uç Beyi Seyyid Vakkas'a aittir.

Meryemana

Askerlik Şubesi arkasında eski Lonca yolu üstünde bulunmaktadır. Hıristiyanlığın ilk yayıldığı yıllardan kalma bir kaya tapınağıdır. Panaia ve Surp Sarkis adlarıyla da bilinen ve üç katlı olduğu söylenen tapınak, geçmişte şifahane olarak kullanılmıştır.

Hacı Hüseyin Cami

1594 yılında Çobanoğlu Hacı Hüseyin tarafından yatırılmıştır. 1861'de Dizdarzade Murat Bey kızı Ayşe Emetullah hayratı olarak yenilenmiştir.

Hacı Miktad Camisi

1661 tarihli yazıtında yapının Hacı Miktad Ağa'nın vakfı; 1841 tarihli yazıtında Hacı Çalık Kapudan'ın hayratı olduğu anlaşılmaktadır. 1889 tarihli yazıt ise yapıyı Hacı İsmail Efendi'nin yeniden inşa ettirdiğini belirtmektedir.

Kale Camisi

Hükümet Konağı yakınında bulunmakta olup, iki adet yazıtı vardır. 1830 tarihli yazıtında Dizdarzade Emetullah Hanım'ın yaptırdığı yazılmaktadır. 1911-1912 tarihli yazıtında ise, Sarı Mahmutzade El-Hac Mustafa Efendi tarafından yeniden inşa edildiği belirtilmektedir.

Çekek Camisi

Giriş kapısı üzerinde bulunan kitabeye göre, 1884 tarihinde Sarı Alemderzade yaptırmıştır.

Soğuksu Camisi

Giriş kapısı üzerindeki kitabeden anlaşıldığına göre, Müslüm adında bir kişi tarafından yaptırılmıştır. 1986 yılında ise; Giresun Kaymakamı Mahmut Rüştü tarafından genişletilerek yenilenmiştir.

Şeyh Keramettin Camisi

Şeyh Karemettin adında bir kişi tarafından yaptırılmıştır.

Kufa Kuyusu

Bizans döneminden kaldığı sanılmakta olup, kalenin eteğinde ve yeni açılan yolun kenerındadır. Kuyu, 2 m uzunluğunda ve 80 cm genişliğinde ağıza ve 7-8 metrede derinliğe sahiptir.

Ticaret Lisesi Binası Ve Kapısı

1904-1906 yıllarında yapılmış, Dor-Korint-İyon tarzı bir yapıdır.

Millet Bahçesi Kapısı

Hükümet Konağı önüne rastlayan ve Millet Bahçesi olarak anılan parkın kemer kapısı olup, Kitabelerden anlaşıldığına göre, Kaymakam Ziya ve Belediye Raisi Kaptan Yorgi Paşa tarafından yaptırılmıştır.