Menderes'e yardım eden İngiliz hemşireden itiraf

Türkiye'nin eski başbakanlarından Adnan Menderes'e, Londra yakınlarında 54 yıl önce geçirdiği uçak kazasının hemen ardından ilk müdahalede bulunan hemşire Margaret Bailey, Menderes'in idamına çok üzüldüklerini, idamın ardından eşinin Menderes'in ailesine bir mektup gönderdiğini söyledi.

KAZANIN FOTOĞRAFLARI İÇİN TIKLAYIN...

Anadolu Ajansı, İngiltere'nin başkenti Londra'nın güneyindeki Surrey bölgesinde yaşayan 89 yaşındaki Margaret Bailey'e ulaştı. Türk basınından ilk kez AA'nın sorularını yanıtlayan Bailey, kazanın detaylarına ilişkin aklında kalanları ve anılarını paylaştı.

Kazanın olduğu 17 Şubat 1959 tarihinde Newdigate köyünde oturan ve savaş dönemlerinde hemşirelik yapan Margaret Bailey, kaza gününü çok net hatırladığını ifade etti. Bailey, şöyle konuştu:

"Gündüz güneşli bir hava vardı ancak öğleden sonra 3 gibi sis çöktü. Saat 3 buçuk gibi çok büyük bir gürültü duyduk, çiftliğimizde dışarıda bulunuyordum. Eşim arabayla geldi ve arabaya binmemi söyledi. Arabaya bindik ve kazanın olduğu yere doğru yol aldık. Kaza yerine varmadan, üç kişi bize doğru yürüdü. Onları arabaya bindirdim ve eve, güvenli bir yere götürdüm. Eşim ise kazadan yaralı kurtulanlara yardım etmek için olay yerinde kaldı, olay yerinde yaralılara yardım etmeye çalışan birkaç kişi daha vardı."

-"Türkiye'nin Başbakanı olduğunu başta bilmiyordum"-

Arabasına aldığı üç kişiden birinin Türkiye Başbakanı Adnan Menderes olduğunu bilmeyen Margaret Bailey, şunları kaydetti:

"Şoktaydılar, pek konuşmuyorlardı. Dolayısıyla onlara soru sormadım, sadece rahatlamalarını sağladım. Onlara battaniye verdim ve sandalyeye oturmalarını sağladım. O sırada (Başbakanlık Özel Kalem Müdür Muavini Şefik) Fenmen Türkiye Büyükelçiliği'yle irtibata geçti ve bu ana kadar bu kişilerden birinin Türkiye'nin Başbakanı olduğunu anlamadım. Yaklaşık 1 buçuk saat evimizde kaldılar."

Menderes'in uçak kazasından yaralanmadan kurtulmasını "mucize" olarak değerlendiren Margaret Bailey, "O sırada kayınpederim eve geldi ve konyak getirdi. Çaylarına ısınmaları için biraz konyak koyduk. Eşim ise kaza yerinde ambulanslar gelene kadar durdu. Ancak sis çok yoğundu ve ambulansların hastaneye ulaşması için onlara yol boyunca en önde eskortluk etti" diye konuştu.

-Menderes ile Ankara'da yemek-

Menderes kazadan bir hafta sonra Margaret ve Tony Bailey çiftinin evine teşekkür ziyaretine gidiyor. Margaret Bailey bu ziyaretle ilgili, "Menderes çok kibardı, bize teşekkür etti. Bizi Türkiye'ye tatile davet etti ve biz de davetini kabul ettik" dedi.

Adnan Menderes'in daveti üzerine ailesiyle birlikte 1960 yılının Ağustos ayında ilk kez Türkiye'ye giden Margaret-Tony Bailey çifti, İstanbul, Ankara ve İzmir'i ziyaret ediyor. Bailey çifti Ankara ziyaretlerinde Menderes ailesiyle öğle ve akşam yemeklerinde bir araya geliyor.

Ziyaretlerinin ardından Türkiye'yi çok seven Bailey çifti, yıllar boyunca özellikle yaz tatillerini Türkiye'de geçirmeyi tercih ediyor. Margaret Bailey, eşi Tony Bailey'i 1995 yılında kaybediyor.

-"Menderes çok kibar ve samimi bir insandı"-

Menderes'in 1961 yılında asılarak idam edilmesini İngiliz basını aracılığıyla öğrendiğini söyleyen Margaret Bailey, şöyle konuştu:

"Haberi öğrendiğimizde çok çok üzüldük. Eşim, Menderes'in ölümünün ardından ailesine bir mektup yazdı. Ne yazdığını tam hatırlayamıyorum ama çok etkilenmişti ve çok üzülmüştü. Menderes çok kibar ve samimi bir insandı."

Margaret ile Tony Bailey'nin Menderes'e yaptıkları yardım, dönemin İngiliz gazetelerinde geniş yer alıyor. Oğlunun Margaret Bailey'nin doğumgünü için hazırladığı, fotoğraflardan oluşan ve evinin salonunda duran kolajda, Menderes'in uçak kazasının ardından İngiliz basınında çıkan fotoğraflarının yer alması dikkati çekiyor.

-Kaza nasıl olmuştu?-

Adnan Menderes ve beraberindeki heyet, 17 Şubat 1959 tarihinde Londra'da yapılacak Kıbrıs görüşmelerine katılmak için Ankara Esenboğa Havalimanı'ndan yola çıktı. Viscount tipi dört motorlu "Sev" isimli uçak, önce yakıt ikmali için İtalya'nın başkenti Roma'da mola verdi, daha sonra ise Londra'daki Heathrow havaalanına hareket etti. Ancak yoğun sis nedeniyle uçağın Heathrow havaalanına inişine izin verilmedi. Uçağın önce Paris'e indirilmesi planlandı, ardından ise Londra'nın 40 kilometre güneyindeki Gatwick havaalanına yönlendirildi.

Ancak "Sev" uçağı yine yoğun sisin etkili olduğu Gatwick havaalanına yaklaşık 5 kilometre kala Surrey bölgesindeki Newdigate köyü yakınlarında ormanlık bir alana düştü. Ağaçlara çarpan uçağın iki kanadı koptu ve ters döndü. Uçakta bulunan 8 mürettebattan 5'i, 16 yolcudan ise 9'u hayatını kaybetti.

Başbakan Adnan Menderes kazadan hafif yaralanarak sağ kurtuldu ancak aralarında dönemin Anadolu Ajansı Genel Müdürü Şefik Arzık, Basın-Yayın ve Turizm Bakanı Server Somuncuoğlu ve Başbakanlık Özel Kalem Müdürü Muzaffer Ersü'nün de bulunduğu 14 kişi hayatını kaybetti.

Menderes, uçak kazasının ardından Londra kliniğinde gördüğü tedaviden sonra Türkiye'ye döndü.