Satınalma Müdürleri Endeksi, eylülde yükseldi

MÜSİAD tarafından hazırlanan SAMEKS'in eylül ayı sonuçları açıklandı. Buna göre, sanayi ve hizmet sektörlerini içeren SAMEKS Bileşik Endeksi, eylül ayında, arındırılmış olarak bir önceki yılın aynı ayına göre 6,2 puan yükselişle 58,6 değerine çıktı.

Endekste gözlenen bu artışta, bir önceki senenin aynı ayına göre sanayi sektörünün 4,3 puan, hizmet sektörünün ise 7,0 puan hız kazanması etkili oldu. SAMEKS, eylül ayında 50 baz puanının üzerinde yer alarak ekonomik canlılığa işaret etti.

Takvim etkisinden arındırılmış Sanayi Endeksi de eylül ayında, bir önceki senenin aynı ayına göre 4,3 puanlık artış göstererek 60,8 değerine yükseldi. Tedarikçilerin teslimat süresi alt endeksinde görülen 8,7 ve nihai mal stoku alt endeksinde görülen 9,6 puanlık artışlar, sanayi sektöründe gözlenen hızlanmanın en önemli belirleyicisi oldu. Ayrıca, satın alım alt endeksinde görülen 4,1, üretim alt endeksinde görülen 3,6 ve istihdam alt endeksinde görülen 2,5 puanlık artışlar, sanayi sektöründe gerçekleşen hızlanmada etkili oldu.

Takvim etkisinden arındırılmış Hizmet Endeksi ise eylül ayında bir önceki senenin aynı ayına göre 7,0 puan artarak 57,6 puana çıktı. Tedarikçilerin teslimat süresi alt endeksindeki 14,0 ve satın alım alt endeksindeki 11,0 puanlık artışlar, hizmet sektörünün hız kazanmasındaki en önemli faktörleri oluşturdu. İstihdam alt endeksindeki 7,8 ve nihai mal stoku alt endeksindeki 3,8 puanlık artışlar da hizmet sektöründe gerçekleşen hızlanmada etkili oldu.

Öte yandan, eylül ayında Arındırılmamış SAMEKS Bileşik Endeksi, bir önceki aya göre 0,6 puan artarak 53,4 puana yükseldi. Endekste gözlenen bu artışta, önceki aya göre, sanayi sektörünün 2,8 puan artış kaydetmesi etkili olurken, hizmet sektörü ise bir önceki aya göre 0,3 puan hız kaybetti.

Arındırılmamış Sanayi Endeksi aylık bazda 2,8 puan artarak 55,6 seviyesine yükseldi. Yeni sipariş alt endeksinde gerçekleşen 5,5 ve üretim alt endeksinde gözlenen 3,5 puanlık yükseliş, sanayi sektöründe gerçekleşen hızlanmanın en önemli belirleyicisi oldu.

Arındırılmamış Hizmet Endeksi ise bir önceki aya göre 0,3 puan azalarak 52,5 değerine geriledi. Nihai mal stoku ve iş hacmi alt endekslerinde gerçekleşen sırasıyla 1,2 ve 1,6 puanlık azalışlar, hizmet sektöründe gerçekleşen hız kaybının en önemli belirleyicisi oldu. Satın alım alt endeksi ise geçen aya göre 1,8 puan artış kaydederek hizmet sektöründeki düşüşü sınırladı.

MÜSİAD Ekonomik Araştırmalar Birimi, SAMEKS eylül ayı sonuçlarına ilişkin açıklamada, şu değerlendirmelere yer verdi:

"Eylül ayında da küresel ekonominin en önemli gündem maddesi, geçtiğimiz aylarda olduğu gibi ABD Merkez Bankası'nın (Fed) faiz artırımı sürecine yönelik beklentiler oldu. Fed'in artık faizleri sabit tutması bile başlı başına bir olumsuzluk olarak değerlendirilmelidir.

Ekonomi her şekilde kendi normalini yakalar fakat bu belirsizlik durumu ekonomiyi normaller arasında sürüklemekte ve bu sürüklenme piyasayı başlı başına güvensizliğe itmektedir.

Bu bağlamda; gelişen ekonomilerde görülen bu salınmanın boşuna olmadığını söyleyebiliriz. Lehman'ın çözülmesinden sonraki süreçte öncelikle Anglosakson dünyanın, ardından Avrupa'nın krize sürüklendiği görüldü. Şimdilerde ise kriz, gelişen ekonomilerin kapısında bekliyor."

2015 yılı aylar itibarıyla takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS değerleri şöyle gerçekleşti: