Çikolata kutusundaki paralar Cumhuriyet’in haber dilini böyle değiştirmiş! İşte o haberler
E ticaret kanunu aleyhinde yayın yapmak için bir uluslararası şirketten çikolata kutuları içerisinde para aldığı gerekçesiyle mahkemelik olan Cumhuriyet gazetesinin o haberleri ifşa oldu.
ABONE OL-
HABER7
Medyanın özgür olmadığı yaygarasının arkasında çevrilen dolaplar gün yüzüne çıkmaya devam ediyor. Cumhuriyet gazetesinin e-ticaret kanunu aleyhine yayınlar yapmak için bir firmadan çikolata kutusu içinde 500 bin lira rüşvet aldığına ilişkin eski gazete personelleri ve Cumhuriyet Gazetesi Vakfı arasında yargıya taşınan dosya büyük yankı uyandırdı. Tarafların birbirini suçladığı, Cumhuriyet gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Tuncay Mollaveisoğlu’nun konuya ilişkin yazısının sansürlendiği ilginç medya vurgunun ayrıntıları netleşiyor.
PARA AKTI DİL DEĞİŞTİ
Ticaret Bakanlığı 2022 yılında e-ticarette rekabeti sağlamak adına 7416 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’a yönelik hazırladığı düzenlemeyi TBMM’ye sunmuş ve kanun bütün siyasi partilerin desteğiyle Meclis’ten geçmişti. Fakat ilginç şekilde CHP, Meclis’te “evet” oyu verdiği düzenlemeyi itiraz süresine 1 gün kala Anayasa Mahkemesi’ne taşımıştı. İşte tam o süreçte konuyla ilgili yayın politikası da birden bire değişen medya kuruluşları arasında fondaş Cumhuriyet gazetesi de yer almıştı.
Çoğunluk hissesi Çinli bir teknoloji şirketine ait olan firma yetkililerinin, piyasadaki tekelinin kırılacağı gerekçesiyle medya ve siyaset camiasına yasadışı olarak para aktarıp kanun aleyhine kamuoyu oluşturduğu iddialarının en somut yansıması olan Cumhuriyet gazetesi skandalı, tarihe “paralı habercilik” örneği olarak geçti. İstanbul Başsavcılığı’nın 2023/122759 esas numarasıyla işleme aldığı suç duyurusu dilekçesinde, Cumhuriyet gazetesine aktarılan kayıt dışı paranın iki büyük çikolata kutusu içerisinde teslim edildiği öne sürüldü. |
Kanun ilk gündeme geldiğinde 3 Temmuz 2022 tarihinde “Kartlar yeniden dağıtılacak” başlıklı haber yayınlayarak, yeni kanunun e-ticarette tekelleşmenin önünü kapatmayı amaçladığını vurgulayan Cumhuriyet gazetesinin 5 ay sonra ise bambaşka bir dil kullandığı belirlendi.
Paralı habercilik skandalını irdeleyen Gazeteci Faruk Bildirici, şahsi internet sitesinde yayınladığı makalede Cumhuriyet gazetesinde para karşılığında yayınlanan haberlerin hangileri olduğunu gözler önüne serdi.
Bildirici’nin “’Para karşılığı haber’in öyküsü ve Cumhuriyet'e sorular” başlıklı yazısında, Aralık 2022’den itibaren Cumhuriyet gazetesinin tamamen kanun karşıyı yayınlara başladığı belirtildi.
Çikolata kutularında gelen yasadışı paraların ardından yayın politikası değiştiği öne sürülen Cumhuriyet gazetesinin o haberleri şöyle kayıtlara geçti:
ÖNCESİ
3 Temmuz 2022: “TBMM’de ‘jet’ hızıyla geçen yeni yasa, e-ticarette tekelleşmenin önünü kapatmayı amaçlıyor”, “Kartlar yeniden dağıtılacak”, “Büyüme kontrollü olmalı”, “Bu düzenleme olumlu”
SONRASI
1 Aralık 2022: “Öncel: E-ticaret yasası maliyetleri artıracak”
5 Aralık 2022: “E-Ticaret Yasası’nın emlak sektöründe rekabeti olumsuz etkilediği belirtiliyor”, “Emlakta tekel tartışması”
10 Aralık 2022: “Elektronik ticarette kantarın topuzunu kaçırmamak gerekli”
14 Aralık 2022: “İptali için Anayasa Mahkemesi’ne başvurulan E-ticaret yasası ile satıcılar ve müşterilerin etkileneceği belirtiliyor”, “Yeni yasa herkesi mağdur edecek”
17 Aralık 2022: “Kendi markasını satamayacak”
21 Aralık 2022: “Büyük işletmelerle rekabet edemeyen KOBİ’ler zora düşecek”, “E-Ticaret Yasası esnafı vuracak.”
MANİDAR TARİH
Kanun aleyhine Aralık ayında 6 habere yer veren Cumhuriyet gazetesine yönelik suç duyurusu tarihi ile paralı haberlerin tarihi birbirilyle örtüşüyor.
Faruk Bildirici, yazısında o uyumluluğa şöyle dikkat çekiyor:
İlginçtir, aniden yasa aleyhine Cumhuriyet’te Aralık ayı içerisinde tam altı haber yayımlanıyor. Cumhuriyet Gazetesi Vakfı Yönetim Kurulu üyesi Turan Karakaş’ın, bir e-ticaret firmasından e-ticaret yasası aleyhine manipülatif haber yapma karşılığında kayıt dışı para aldıkları iddiasıyla savcılığa yaptığı başvuruda da suç tarihi olarak 5 Aralık’a işaret ediliyor!
Bu tarihte yasaya karşı kamuoyu baskısı oluşturulması için “iki büyük çikolata kutusu içerisinde kayıt dışı olarak 500 bin lira alındığı öne sürülen suç duyurusunda” adı belirtilmeyen e-ticaret firmasının “haberleri yeterli görmediği” ve bu yüzden başka para vermediği de iddia ediliyor. Gerçekten de Cumhuriyet’te yayımlanan altı haberin hiçbiri birinci sayfaya çıkarılmamış, çoğu ekonomi ve iç sayfalarda aralara sıkıştırılmış küçük haberler…