Güney Kafkasya'nın ilk camisi küllerinden doğdu

Konuya ilişkin AA muhabirine bilgi veren Azerbaycan Dini Kurumlardan Sorumlu Devlet Komitesi Başkanı Elşad İskenderov, caminin, Azerbaycan tarihi açısından özel önemi olduğunu söyledi.

Şamahı Cuma Camisi'nin Güney Kafkasya'nın bilinen ilk camisi olduğunu vurgulayan İskenderov, İslam'ın Azerbaycan ve Kafkaslar'da yayılmasının, 743'te inşa edilen bu tarihi camiden başladığını aktardı. 

İskenderov, Şamahı Cuma Camisi'nin Kafkaslar'ın "Sultanahmet Camisi" olarak nitelenebileceğine dikkati çekerek, "İlham Aliyev'in talimatıyla büyük bir restorasyon çalışması gerçekleştirilerek, muhteşem bir eser ortak kültürümüze kazandırıldı" dedi. 

"Anadolu'nun İslam'a davetinde rol oynadı"

Elşad İskenderov, caminin hizmete girmesiyle hem Azerbaycan'ın hem de Kafkasya bölgesinin manevi merkezi haline geleceğini ifade etti. 

Caminin tarihte aynı zamanda bir "manevi eğitim ekolü" de olduğunu dile getiren İskenderov, "Halvetiyye tarikatının kurucusu Seyyid Yahya eş-Şirvani el-Bakuvi, ilk eğitimini bu camide almıştı. Bakuvi'nin müritleri, Anadolu'nun da İslam'a davetinde önemli rol oynamıştı" diye konuştu.

İskenderov, UNESCO'nun 2013 yılını "Bakuvi Yılı" ilan ettiğini hatırlattı. 

17 camiden 1700 camiye

Restorasyonun, Azerbaycan'da ülkenin bağımsızlığını kazandığı günden itibaren başlayan İslami canlanmanın son halkası olduğunu anlatan İskenderov, "Bu, devletin dine, milli ve manevi değerlere dikkatinin, bu sahaya yapılan maddi ve manevi yatırımların bir remzi" ifadelerini kullandı.

Ülkede son 10 yılda 136 cami inşa edildiğini, 80 caminin restorasyon geçirdiğini belirten İskenderov, ülke bağımsızlığa kavuştuğunda 17 olan cami sayısının da bugün 1700'ü geçtiğini bildirdi.

Azerbaycan'ın dini hizmetler için yatırım yapan ender laik devletler arasında yer aldığını kaydeden İskenderov, dünyada bu yaklaşıma "pozitif laiklik" tanımının getirildiğini anlattı.

Şamahı Camisi'nin 17, 19. ve 20. yüzyılda geçirdiği üç büyük depreme rağmen ayakta kaldığını, Ermeni çeteler tarafından 1918'de içine sığınan Azerilerle yakıldığını anlatan İskenderov, Sovyetler Birliği döneminde caminin kaderine terk edildiğini söyledi.

İskenderov, "Bu acılı kaderi yaşamış caminin restorasyonuyla Azerbaycan, Karabağ'da işgal altında kalan ve harabeye dönüştürülen tarihi mekanlarını ve bu arada camilerini ihya etme iradesini de göstermiş oldu" dedi.

Caminin yanına idari bina, lojman, konferans salonu ve kütüphane de yapıldığını belirten İskenderov, deprem riskine karşı da caminin iskeletinin sağlamlaştırıldığını kaydetti.

Şamahı Cuma Camisi'nin yarın Cumhurbaşkanı İlham Aliyev tarafından hizmete açılması bekleniyor.