Alman devi Volkswagen batıyor!

Çevreye zararlı egzoz gazı değerlerini düşük göstermek için, dizel motorlarındaki bilgisayar ayarlarıyla oynayan Alman Volkswagen'e bu skandalın beklenenden çok daha pahalıya mal olacağı gözüküyor. Amerika'da başlayan skandal Asya'ya sıçradı. Asya'dan da Avrupa'ya geçeceği ifade edilen skandallar zincirinin her halkası dünyayı kandıran Almanya devine bedel ödetiyor. Henüz tazminat davaları açılmadan, çapı belli olmadan bile skandalın Avrupa’nın en büyük otomotiv üreticisi VW’yi iflasa sürükleyecebileceği tartışmaları başladı. Öte yandan emisyon skandalıyla boğuşan Volkswagen'den bir son dakika geldi. Başkanların fişini çeken VW, Ar-Ge birim başkanlarının görevlerini askıya aldı.

TÜRKİYE'DE KAÇ ARAÇ ETKİLENDİ?

Volkswagen'in Türkiye distribütörü Doğuş Otomotiv, yaşananlarla ilgili yazılı bir açıklama yaptı. Doğuş Otomotiv İcra Kurulu Başkanı Ali Bilaloğlu yazılı açıklamasında "ABD Çevre Koruma Ajansı (EPA)'nın yayınladığı bir rapora dayanarak Volkswagen'in 2008-2014 model bazı dizel araçlarının ABD çevre standartlarına uymadığını tespit etmesini takiben başlayan süreçle ilgili Doğuş Otomotiv olarak gelişmeleri yakından takip etmekte, konuyla ilgili Volkswagen Grubu ile sürekli temas halinde bulunmaktayız. ABD Çevre Koruma Ajansı (EPA)'nın yayınladığı bir rapora dayanarak Volkswagen'in 2008-2014 model bazı dizel araçlarının ABD çevre standartlarına uymadığını tespit etmesini takiben başlayan süreçle ilgili Doğuş Otomotiv olarak gelişmeleri yakından takip etmekte, konuyla ilgili Volkswagen Grubu ile sürekli temas halinde bulunmaktayız" ifadelerini kullandı.

İLK CEZASINI BORSADA ÖDEDİ

Volkswagen, dizel araçlarda kullandığı, egzoz emisyonunu düşüren yazılım skandalının patlamasıyla ilk büyük cezasını Frankfurt borsasında ödedi. Önce yüzde 18, ardından yüzde 20’ik düşüşler yaşayan hisse senetleri hâlâ dış etkilere oldukça açık biçimde duruyor. Şirket ABD’de ‘oynanmış’ yazılım kullanarak sattığı 482 bin adet araç için araç başına 37 bin 500 dolar, toplamda da 18 milyar dolarlık bir cezayla karşı karşıya. Ama bu bile marka için henüz ‘ölüm’ demek değil.

2011 YILINDA UYARILMIŞ

Alman basınında yer alan haberlerde göre çevreye ve sağlığa zararlı egzoz gazı değerlerini düşük göstermek için dizel motorlarına yasak yazılım yükleyen VW şirketini yıllar önce şirketteki bir teknisyenin uyardığı ortaya çıktı.  Alman basınındaki haberlere göre VW şirketi içinden bir teknisyen daha 2011 yılında şirket yönetimini yasak uygulama üzerine uyardı. Teknisyen, bu uygulama yasalara aykırı dedi. Hatta VW’ye mal üreten Bosch şirketinden böyle bir uyarı çok daha önce geldi. Bosch 2007 yılında VW yönetimine bir mektup yazarak, egzoz gazı değerlerini düşük gösteren bilgisayar yazılımının yasak olduğunu belirtti.

ABD CEZADA İNDİRİME GİDEBİLİR 

ABD, daha önce yaşanan örneklere bakıldığında, başta anons ettiği cezalarda sonradan indirime gidebiliyor. Ama bu indirim Volkswagen’in durumunda pek de teselli vermiyor. Çünkü ABD’de henüz bireysel kullanıcıların açacağı davalarda ne talep edeceği ve fantastik Amerikan mahkemelerinin neye hükmedeceği henüz bilinmiyor. Tabii bu tip davanın mahkeme ve savunma masraflarının da hükmedilen tazminatlar kadar fantastik olacağını da hesap etmek gerekiyor.

SKANDAL NASIL ORTAYA ÇIKTI?

Volkswagen'in dizel motorlara yerleştirdiği, çevreye ve sağlığa zararlı egzoz gazı değerlerini düşük gösteren aletin adı “Electronic Diesel Control 17”. Gizli bir bilgisayar yazılımı. ICCT adlı Uluslar arası çevre vakfında görevli Berlinli kimyager Peter Mock, Almanya’nın ABD için ürettiği otomobillerin Avrupa’dakinden çok daha temiz ve çevreye uygun olduğu görüşünden hareketle test yapmak istedi. ICCT, West Virginia Üniversitesi’ne 2014 Mart’ında görev verdi. Bir profesör, bir mühendis, iki öğrenci ve bir üniversite çalışanından oluşan 5 kişilik bir araştırma grubu kuruldu. Grup, elektrikli süpürgeye benzeyen, İki ölçüm aletinden oluşan, jeneratörlü ve hortumlu aleti aracın bağajına yerleştirerek, test için trafiğe çıktı. Araçlar 4 bin km trafikte kullanıldı. Egzoz gazının Avrupa’dakinden daha temiz olduğu düşüncesinden hareket eden araştırmacılar, tam tersi bir sonuç üzerine kendilerinin hata yaptığını sanarak, kim hata yaptı diye kavgaya tutuştu. İki ay sonra değerlerin doğru olduğu sonucuna varan araştırma grubu, Amerikan Çevre Ajansı’nı (EPA) alarma geçirdi. 2012 yapımı VW Jetta ve 2013 yapımı VW passat aracındaki egzoz gazı değerleri çok yüksek dedi. BMW X5 modelinin değerlerinin ise tuttuğunu belirtti. ABD Çevre Ajansı, 2014 Aralık ayında VW’ye bunun kaynağını sordu. VW değerlerin yüksek olmasına teknik bir sorunun neden olduğunu gösterdi ve Jetta, Golf, Beetle, Audi A3 model 482 bin aracı egzoz servisi adı altında tamire çağırdı. Ama araçlarda herhangi bir değişiklik yapılmadı. 3 Eylül 2015’te VW, Amerikan Çevre Ajansı’na dizel motorların yazılımında manipülasyon yaptığını itiraf etti.