Malkoç: Sandık taşımak anayasaya uygun
AK Parti’nin YSK Temsilcisi Şeref Malkoç, ‘sandık yeri belirleme’ uygulamasının ilk kez gündeme gelmediğini hatırlattı ve ekledi:
ABONE OLMalkoç, anayasanın 79. maddesi ile Seçim Kanunu’nun 20. ve 70. maddesiyle YSK’nın bu konuda yetkilendirilmiş olduğunu söyledi.
Sandıkların yerinin değişmesine neden ihtiyaç duyuldu?
Son bir buçuk yıl içinde Türkiye dördüncü seçimini yapacak. Bu olağanüstü bir durum aslında. 7 Haziran seçimlerinin ardından PKK'nın şiddete başvurması sebebiyle bir çok yerde vatandaşımızın can ve mal güvenliği sıkıntısı oluştu. Türkiye milletiyle, devletiyle bunların üstesinden gelir. Bu seçimde Türkiye genelinde 150 bin jandarma, 250 bin polis görev alacak. Gerektiğinde askeri kuvvetler de görev alacak. Burada bir problem yok. Cizre, Yüksekova gibi bazı yerlerde hendekler kazılmış, bombalar koyulmuş. Orada yaşayan vatandaşları PKK kalkan olarak kullanıyor. Sivil can kaybı olmasın diye seçim sandıklarının daha güvenli yerde yerinin belirlenmesi söz konusu.
ANAYASA BU YETKİYİ YSK'YA VERİYOR
YSK'nın böyle bir ihtiyaç olduğunda anayasaya göre yetkisi nedir?
YSK'ya ve İlçe Seçim Kurullarına verilmiş yetkiler var. Anayasanın 79. maddesi ile Seçim Kanununun 20. ve 70. maddesi çok açıktır. İlçe Seçim Kurulu ve Yüksek seçim Kurulu anayasaya ve kanunlara göre bu konuda yetkilidir. Zaten bu kurumlar böyle durumlar için varlar.
KARARI ORADAKİ HAVAYI TENEFFÜS EDEN DEVLETİN BİRİMLERİ VERİR
Sandık yerlerinin değişmesine şiddetle karşı çıkanlar var. Bu kararın ortaya çıkışı nasıl yöntemle oluşuyor?
Sandık yerlerinin değişmesiyle ilgili karar verecek olan kişiler İstanbul'da, Ankara'da ekranlarda konuşan insanlar, siz veya ben değilim. Buna karar verecek olan kişi Cizre'de, sorunlu köyde, mahallede o havayı teneffüs eden insanlar ve devletin ilgili birimleridir. Devletin bu birimleri vatandaşla da görüşerek, emniyetten, jandarmadan rapor alır. Kaymakam değerlendirmeyi yapar, kararı da ilçe seçim kurulu başkanı yani hakim verir.
TALEP HALKTAN DA GELİYOR
Halktan da bu yönde talep geliyor mu?
Evet halkın da bu yönde talebi oluyor.
Benzer bir durum daha önce de olmuştu değil mi?
İlk kez olan durum değil. Bu uygulama daha önce de defalarca oldu. En son yerel seçimde de Türkiye'nin bir çok yerinde de bu uygulamada oldu.
YSK'NIN KARARI NİHAİ KARARDIR
Bu olayı tamamen siyasi bir karar olarak yorumlayanlar da mevcut muhalefet cephesinde. Ne dersiniz?
Sandık yerinin belirlenmesi siyasi bir olay değil tamamen hukukidir. Benim en çok üzüldüğüm CHP ve MHP'nin de HDP'nin kuyruğuna takılıp aynı şeyleri söylemesi. İlçe Seçim kurullarından gelen talebe göre YSK karar verecek neticede yetki bu kurumdadır. YSK'nın vereceği karar anayasaya göre nihai karardır. Bu karar siyasi değil hukuki ve teknik bir meseledir.
SANDIK TAŞIMA DEĞİL YER BELİRLEME
Ne kadar yerde sandık taşıma olacak?
Bu uygulamanın adı aslında sandık taşıma değil, sandık yeri belirlemedir. Kanunun 74. maddesinde sandığın konulacağı yerin belirlenmesi olarak geçiyor. YSK'ya intikal eden Cizre, Şırnak ve Hakkari'de üç mahalle var ama bunun dışında olur mu olmaz mı bilmiyorum. Güvenlikli bölge ilan edilen bazı bölgeler var, buralarda da benzer bir durum ihtiyaç olursa yapılabilir. Buna da karar verecek olan yer ilçe seçim kurullarıdır.
İLÇE SEÇİM KURULUNUN KARARINA HUKUKEN HERKES UYMAK ZORUNDA
Sandık yeri belirlenirken yeni mahalle nasıl tespit ediliyor?
Burada şunun altını çizmek gerek bu sandık yeri belirlenirken başka bir şehir seçilmiyor. Bir mahalle yerine başka bir mahalle seçiliyor. Sandık kurulması uygun olmayan mahallenin hemen bitişiğindeki en yakın mahalleye sandık kurulmuş olacak. Bu mahallelerin birbirine mesafeleri çok uzak da değil. Eğer ihtiyaç olursa oradaki idari birimler seçmenin ulaşımını da yapar. İlçe Seçim Kurulu'nun alacağı karara bütün devlet kurumları uymak zorundadır. Türkiye hem seçim hem de terör konusunda tecrübeli bir ülke, gereken tedbirleri alır.
"Tekin, CHP temsilcisine konuyu danışsın"
Gürsel Tekin'in bu değişikliğe gerek olmadan dört partiden temsilciler bu problemli sandıklarda görevli olabilirdi şeklinde bir önerisi oldu. Bu mümkün müydü?
Siyasi partilerden temsilciler her sandıkta görev alabilir, bunda zaten bir problem yok. Ancak Cizre'de 20 kişinin üzerinde ölü vardı. 50 kişinin üzerinde yaralı var. Emniyetin bomba temizlediği hendek sayısı 100 civarında. Dağıttığı barikat sayısı 50 civarında. Gürsel Tekin bunları görmeden konuşuyorsa bu ayrı bir şey. CHP'de bu konuyla ilgili çalışan arkadaşlara ve Gürsel Tekin'e tavsiyem şudur; lütfen bu konuda açıklama yapmadan önce CHP'nin YSK'daki temsilcilerine bu öneri mümkün mü değil mi diye sorsunlar.
BAŞKASININ YERİNE OY KULLANMAYA İZİN YOK
PKK'nın saldırıları başladıktan sonra bölgeden önemli bir oranda göç eden kişinin olduğu biliniyor. Bu kesimin oy kullanması nasıl mümkün olacak?
Terör olayları sebebiyle bulunduğu yerden taşınan insanlar oldu. Bu kişilerin çoğu erken gittikleri için gittikleri yerde yeni kayıt oluşturdular. Ancak kayıt oluşturmayan kişiler ancak seçmen kayıtlarının olduğu yerlerde oy kullanabilecekler. Eğer o kişi kendisi oy kullanamıyorsa bir başkasının o kişi yerine oy kullanmasına da kesinlikle müsaade edilmeyecek.
Kandil'e bağlı olmaları sorun
Bölgede başkalarının yerine oy kullanıp HDP'ye oy verildiği medyaya da yansıdı. Bu konuda nasıl bir tedbir alınacak?
Evet 7 Haziran seçimlerinde başkasının yerine oy kullanma durumunu bölgede oldu ve AK Parti Seçim İşleri tarafından tespit edildi. Ve bu oyların kullanılmasına sebep olan başta sandık başkanı, sandık kurulu üyeleri ve kullananlarla ilgili savcılıklara suç duyurusunda bulundu. Başkasının yerine oy kullanma durumu olmasın diye güvenlik güçleri bölgede bütün tedbirleri alacaklar.
HDP seçim iptalini gündeme getirmekten vazgeçmiyor. Böyle bir olasılık söz konusu mu?
HDP'nin bir kısım yöneticileri seçimlerin iptalini çok sık gündeme getiriyorlar ancak Türkiye'de seçim olacak. Çok açık ve net bunda hiç kimsenin tereddütü olmasın. Seçimin ertelenmesini gerektirecek şartlar yok ortada. Zaten HDP'den bu açıklamayı yapanlar bunun talimatını Kandil'den alarak hareket ediyorlar. HDP'nin problemi iradesinin Kandil'e bağlı olmasıdır. Bu sözlerin hiçbir karşılığı yok.