Balon balığı öldürür mü öldürmez mi?

Akdeniz Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Mehmet Gökoğlu, Kızıldeniz'den Akdeniz'e gelen balon balığı türlerinin zehirli olduğunu belirterek, tüketilmesinin insan sağlığı açısından zararlı olduğunu bildirdi.

Antalya İl Balıkçılık ve su Ürünleri Koordinasyon kurulu Toplantısı Vali Yardımcısı Nazmi Balcıoğlu başkanlığında Tarım İl Müdürlüğü salonunda yapıldı. Bir önceki Koordinasyon Kurulu'nda alınan kararların özetlerinin okunmasıyla başlanan toplantıda ''Balon Balığı'' tartışması yaşandı.

Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından zehirli olduğu gerekçesiyle satışı yasaklanan balon balığın tüketilip tüketilmemesi konusunun ele alındığı toplantıda, Akdeniz Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Mehmet Gökoğlu, küresel ısınmadan dolayı 10 tür balon balığının, Kızıldeniz'den Süveyş kanalını aşarak Akdeniz'e göç ettiğini anımsattı.

''İstilacı'' olarak nitelenen balon balığının, balıkçıların ağlarını parçaladığını, ''Tetrodotoksin'' (TTX) (toksin) içerdiğini belirten Gökoğlu, şunları kaydetti:

''Balon balığında ortaya çıkan 1 mg'lik toksin yetişkin bir insanı öldürebilir. Balon balığı Akdeniz ve Ege'de sık görülmeye başlandı. Ülkemiz sularında bu balık türünün popülasyonu artıyor. Bu tür balığın tüketimi de teşvik edilmek isteniyor. Balon balığı tüketimi konusunda endişe yaşanıyor. Bu konuda araştırma yapılmalı. Toksin içeren balık tüketiminin ardından insanlarda ciddi zehirlenmeler görülebilir. Bu balığın çok güçlü diş yapısı var. Bu nedenle hem kabuklu hem de diğer balık türlerine karşı baskı oluşturuyor. Balon balığının avcılığı yasaklanmadı ama tüketimi yasak.''

Balon balıklarının Pasifik kökenli olmasına rağmen son zamanlarda Türkiye sularında da sık rastlandığına dikkati çeken Gökoğlu, şöyle devam etti:

Yakalanan bu balıkların çıkarılması ve tüketimi, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Su  Ürünleri Ticari Avcılık Sirküleri'ne göre yasaklanmıştır. Halen bazı balıkçılar ve bu balığı sportif balıkçılıkla avlayan kişiler, bu türleri tüketmektedir. Bu balıkların bilinçsizce tüketilmesi zehirlenmelere neden olabilir.

Ülkemiz sularında avlanan balon balığı türlerinin güvenle tüketilip tüketilmeyeceği, mevsimsel olarak toksititesinin değişip değişmediği ancak bilimsel olarak yürütülebilecek çalışma sonuçları ile ortaya konulabilecektir. Bu türlerin zehirli olmadığı mevsimlerin saptanması halinde, türlerin güvenle tüketilebileceği dönemler belirlenmeli. Böylece bu balığın ticari avcılığı bu dönemler için serbest bırakılarak ülke ekonomisine katkıda bulunulabilir.''

Gökoğlu, balon balığının araştırılması amacıyla TÜBİTAK'a ''Akdeniz'e giren Balon Balığı Türlerinde Tetrodotoksin (TTX) Varlığı ve Düzeylerinin Araştırılması'' başlıklı proje önerisi sunduklarını bildirdi.

''ÖLEN YOK''

Batı Akdeniz Su Ürünleri Araştırma Üretim ve Eğitim Merkezi Müdürlüğü uzmanı Mehmet Aydın ise, balon balığı konusunda araştırma yaptıklarını belirtti. ''Türkiye'de balon balığı yediği için ölen yok'' diyen Aydın, Hollanda'da ve Japonya'da bu balığın çok değerli olduğunu bildirdi.

Balon balığı türünün Akdeniz'de ve Türkiye sahillerinde azalmaya başladığını ve popülasyonunda da düşüş başladığını anlatan Aydın,  ''Balon balığının popülasyonunda giderek azalma görülüyor. Balon balığı Japonya'da çok değerli bir balık türü. Yakalandığında adeta bayram ediliyor. Japonya'da balon balığının avlanması ve tüketilmesi konusunda yasaklama yok. Az bulunduğu için de bir porsiyonu 200 dolar civarında...'' dedi.