Rus ambargosu vatandaşa yaradı

Rusya'nın ithalatını yasakladığı portakalın iç piyasadaki fiyatında yüzde 6,5, domatesin fiyatında da yüzde 21,5  düşüş görüldü. Önümüzdeki dönemde Rusya'ya ihraç edilemeyecek çilek, erik ve  kayısı gibi yaz meyvelerinin fiyatlarında da gerileme bekleniyor. 

Türk hava sahasını ihlal eden Rus savaş uçağının düşürülmesinin  ardından, Rusya 1 Ocak itibarıyla birtakım ekonomik yaptırımlara giderek, Türkiye’den domates, portakal, elma, kayısı, lahana, tuz, brokoli, mandalina,  salatalık, armut, kayısı, şeftali, erik, üzüm, çilek, kuru soğan, karanfil, tavuk  ve hindi eti ithalatını yasaklamıştı.

AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, Rusya'ya 2015'te yaklaşık 104  bin ton portakal, 338 bin ton domates, 35 bin ton hıyar, 918 ton beyaz ve kırmızı  lahana, 13 bin ton elma, 5 bin ton armut, 28 bin ton kuru soğan, 13 bin ton  çilek, 5 bin ton erik, 858 ton kayısı ihraç edilmişti.

İç pazarda değişimler

Rusya'nın söz konusu kararının ardından bu ürünlerin bir kısmı ihracat  için alternatif pazarlara yönlendirilirken, pek çoğu da iç pazara sunuldu. Bu  ürünlerin geçen sene ve bu seneki yurt içi piyasadaki mart ayı fiyatları  karşılaştırıldığında çoğunun fiyatında düşüşler olduğu görüldü. Söz konusu  dönemde portakalın fiyatı yüzde 6,5, armudun fiyatı yüzde 8,7, mandalinanın fiyatı yüzde 17,4, domatesin fiyatı yüzde 21,5, beyaz lahananın fiyatı yüzde 4,3, salatalığın fiyatı da yüzde 4,2 geriledi. Elmanın fiyatında yüzde 6,5, kuru soğanın fiyatında ise yüzde 43 artış tespit edildi.

Türkiye Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı  Ali Kavak, mart ayında yaş meyve sebze toplam ihracatında geçen yıla oranla artış  olduğunu, Rusya'ya ihraç edilemeyen ürünlerin bir kısmının alternatif pazarlara,  bir kısmının da iç pazara yönlendirildiğini kaydetti.

Önceki yıllarda toplam yaş meyve sebze ihracatının yarısının Rusya'ya  yapıldığına dikkati çeken Kavak, Rusya'nın ithalatını yasaklamasının portakal,  domates, salatalık gibi ürünlerin iç piyasaya sunulmasıyla tüketici  fiyatlarındaki gerilemelere katkı sağladığını belirtti.

'Sadece ihracata bağlanmamak gerek'

Kavak, gelecek dönemde de Rusya'nın birinci ihracat pazarı olduğu  çilek, erik, kayısı gibi ürünlerin hasadının başlayacağını, özellikle çileğin raf  ömrü kısa bir ürün olması sebebiyle iç piyasaya sürüleceğini ifade ederek,  "Alternatif pazarlar üretilmezse Rusya'ya ihraç edemeyeceğimiz, çilek gibi yaz  meyvelerinin iç piyasaya sürülmesi gerekecek. Bu da tüketici fiyatlarında düşüşe  neden olabilir." diye konuştu.

Alternatif pazarlar üzerinde de yoğunlaştıklarını söyleyen Kavak,  öncelikle mevcut pazarlarda pazar paylarının artırılmasına çalıştıklarını  bildirdi. Çin, Japonya, Malezya, Güney Kore gibi ülkeleri de mercek altına  aldıklarını anlatan Kavak, her şeyin sadece ihracata bağlanmaması gerektiğini, rekoltedeki değişimin de fiyatlar üzerinde etkili olacağını dile getirdi.