Hacamat Yaptırmak Orucu Bozar mı? Hacamatın İslam'daki yeri nedir?

Cilt yüzeyine uygulanan hacamat, küçük bir damarın altında oluşturulan vakum kuvvetini kullan terapötik bir tekniktir. Sırt, boyun ve baş ağrılarını veya diğer tıbbi sorunları hafifletmek gibi çeşitli faydaları vardır. Fakat Ramazan ayında hacamat yaptıracaklar için şüphe ve bir takım yan etkileri de yer almaktadır. İşte detaylar…

Hacamat Yaptırmak Orucu Bozar mı? (Diyanet İşleri Başkanlığı)

Ramazan’da oruçlu iken kan verenin orucu bozulmaz (İbn Kudâme, el-Muğnî, 3/15). Vücuda kan almak ise beslenme, gıda alma kapsamına girdiği için orucu bozar.

Kan vermenin orucu bozup bozmaması ile ilgili olarak birbirine zıt iki rivâyet vardır. Bunlardan birine göre Hz. Peygamber (s.a.s.), “Hacamat yapanın ve yaptıranın (vücuttan tedavi maksadıyla kan alanın ve aynı amaçla vücudundan kan aldıranın) orucu bozulur” (Ebû Dâvûd, Savm, 28 [2367, 2370-2371]; İbn Mâce, Sıyâm, 18 [1680]) buyurmuştur. Öte yandan Resûlullah’ın (s.a.s.) oruçlu iken hacamat yaptırdığı rivâyet edilmiştir (Buhârî, Savm, 32 [1938-1939]).

Bu iki hadisi birlikte değerlendiren bilginlerin çoğu, birinci hadisi o dönemde hacamat yapan kişinin, kanı özel alet ile emerken ağzına kaçırabileceği, hacamat yaptıran ise kan verdiği için zayıf düşerek hasta olabileceği için oruçları bozulma tehlikesi ile karşı karşıya kalacağı şeklinde yorumlamış ve ikinci hadisi esas alarak kan vermenin orucu bozmayacağı sonucuna varmışlardır.

Hacamatın Dinimizdeki Yeri Nedir?

Sağlığı korumak veya tedavi olmak amacıyla İslam öncesi Arap toplumunda da uygulanan hacamatı, Hz. Peygamber (s.a.s.) bizzat yaptırmıştır (Buhari, Savm, 32; Tıp, 13; Müslim, Musakat, 62-63). Hacamat, hadislerde geçen tıp ve tedavi ile ilgili diğer uygulamalarda olduğu gibi tecrübeye dayalı tıbbi bir tedavi yöntemidir.

Hakkında pek çok klinik araştırmanın yapıldığı hacamat, geçmişte olduğu gibi günümüzde de bir tedavi yöntemi olmaya devam etmiş; “Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları Yönetmeliği” ile 2014 yılından itibaren tamamlayıcı tıp uygulamaları arasında kabul edilmiştir. Bununla birlikte hacamatın sağlıksız ortamlarda ve tıbben ehil olmayan kimseler tarafından icra edilmesi sağlık açısından önemli tehlikelere yol açabilmektedir. Bu itibarla hacamatın, yeterli bilgi ve tecrübeye sahip ehil kişilerce yapılmasına dikkat edilmelidir.

Hacamatın Faydaları Nelerdir?

Bilimsel birçok araştırma hacamatın lokalize ve sistemik hastalık veya semptomlar üzerinde olumlu etkileri olduğu belirlenmiştir. Bu olumlu etkileri cilde yakın yerleşim gösteren periferik kan dolaşımını etkileyerek ve bağışıklığı geliştirerek sağladığı düşünülmektedir. Hacamat tamamlayıcı bir tıp uygulamasıdır, bu nedenle tek başına değil modern tıp yöntemleri ile kombine bir şekilde uzman önerisi ve takibi ile uygulanmalıdır. Hacamat faydaları kısaca şu şekilde sıralanabilir: 

• Ciltteki kan akışını teşvik etmek,  

• Cildin biyomekanik özelliklerini güçlendirmek, 

• Ağrı eşiğini arttırmak, 

• Metabolizmanın iyileştirilmesini sağlamak, 

• İltihabı azaltmak, 

• Hücresel bağışıklığı desteklemek, 

• Ağrı sinyallerinin mekanizmasını değiştirmek, 

• Yapay ve bölgesel inflamasyon ile bağışıklık sistemini uyarmak, 

• Lenfatik sistemdeki lenf akışını arttırmak, 

• Ürik asit ve kolesterolün azaltılmasını sağlamak, 

• Vücut konforunu ve rahatlamasını teşvik etmek, 

• Kas gerginliğini azaltmak, 

• Toksinleri vücuttan uzaklaştırmak,  

• Hareket etme kolaylığı sağlamak, 

• Ateroskleroz gibi kardiyovasküler hastalıklara karşı önlem oluşturmak, 

• Periferik sinir sistemini uyarmak, 

• Hemoglobinin moleküler yapısını ve fonksiyonunu değiştirerek kırmızı kan hücresi sayısını arttırmak. 

Yanlış Uygulanırsa Bu Sorunlara Yol Açar

Oruç tutarken hacamat tedavisinin uygulanabileceğine de değinen Dr. Koran, şöyle devam etti: Hacamat tedavisinde vücuda herhangi bir gıda, vücudu besleyen destek maddeleri ya da kimyasal madde verilmez. Aksine vücudu temizleyen bir yöntem olduğu için ramazan ayı süresinde de uygulanmasında sakınca yoktur. Hacamat tedavisi doğru uygulandığında şifa kaynağı olmakla beraber yanlış uygulandığında cilt enfeksiyonu, apse, hematom gibi istenmeyen sonuçlara neden olabilir. Özellikle ramazan ayında hacamat tedavisi uygulanırken çok dikkatli olunmalıdır. Uygulanan bölge, uygulanan kupa sayısı ve yapılan kesi miktarına çok dikkat edilmelidir. Mutlaka hacamat uygulayacak hekimce ön görüşme ve muayene sonrası hastanın hacamata uygunluğuna karar verilmelidir. Aksi taktirde oruçla beraber uygulanan hacamat tansiyon düşüklüğü, bayılmalar, bulantı, kusma, baş dönmesi, ritim bozukluğu hatta kalp krizini bile tetikleyebilir.

Hacamat Günleri Nelerdir? Hacamat Ne Zaman Yapılır?

Hacamat uygulamasının yapılacağı günler, ayın yerçekimi gücüne bağlı kan değişiklikleri nedeniyle ay takvimine göre, ayın 17, 19, 21 ve 23. günleridir [1]. Hacamat terapisinin özellikle oruç zamanında yapıldığında daha etkili sonuçlar düşünülmektedir. Ancak bunlar hacamat için önerilmiş günlerdir, kişinin sağlık durumu ve ihtiyaçları doğrultusunda sağlık uzmanının da onayıyla herhangi bir zamanda yapılabilir.