Bolivya'daki darbe kalkışmasının arkasında hangi ülke var? İşte ilk işaretler
Latin Amerika’nın zengin yeraltı kaynaklarına sahip ülkesi Bolivya’daki darbe girişimiyle ilgili oklar ABD ve İsrail’i gösteriyor.
ABONE OL-
HABER7
Bolivya, özellikle lityum bataryaların ham maddesi olan kobalt bakımından oldukça zengin. Ülkenin solcu devlet başkanı Luis Arce bu yönünden dolayı ABD’li şirketlerin ülkede sürekli darbe yaptığını belirtmişti.
‘KİME İSTERSEK DARBE YAPARIZ’
2020 yılında ise bir sosyal medya kullanıcısı Elon Musk ile yazışmasında "ABD yönetiminin sen lityum alabilesin diye Bolivya'da Evo Morales'e darbeyi organize etmesi halkın çıkarına değildi" demesi üzerine Musk “Kime istiyorsak darbe yaparız.” açıklamasında bulunmuştu.
BOLİVYA ‘LİTYUM’ ÜÇGENİNDE
ABD Güney Komutanlığı (SOUTHCOM) Komutanı General Laura J. Richardson, 2022 yılında verdiği bir röportajda "Bütün zengin kaynakları ve nadir toprak elementleriyle, bugün teknoloji için gerekli olan lityum üçgeni var. Dünyadaki lityumun yüzde altmışı lityum üçgeninde bulunuyor: Arjantin, Bolivya, Şili" ifadelerini kullanmıştı. Richardson, "lityum üçgeni" olarak adlandırılan bölgenin "dünyadaki lityumun %60’ını" barındırdığına dikkat çekmişti. Richardson, “Arjantin, Bolivya ve Şili'de var ve düşmanlarımız bu ülkelerden ve üretmeye çalışan halklarından, halklarına katkıda bulunmaya çalışan bu demokrasilerden kaynakları çekip alıyor. Şili ve Arjantin'deki ABD büyükelçileriyle ve oradaki şirketlerle konuştuğunuzda, Çin'in agresifliği ve lityum konusunda sahip oldukları zemin oyunu çok gelişmiş ve çok agresif” derken röportajın devamında, bölgenin stratejik doğal kaynaklarını ABD için bir "ulusal güvenlik" meselesi olduğunu, bunun için ABD'nin bölgedeki rakip güçlere karşı "oyununu hızlandırması" gerektiğini söylemişti.
7 EKİM’DEN SONRA İSRAİL’E TAVIR ALAN İLK ÜLKELERDEN
Bolivya yönetimi, 7 Ekim’den bu yana Filistin’in Gazze Şeridi’ne terör saldırıları düzenleyen İsrail ile ilişkiyi kesmişti.
Bolivya Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Maria Nela Prada ve Dışişleri Bakan Yardımcısı Freddy Mamani, 31 Ekim 2023’te düzenledikleri ortak basın toplantısında, İsrail ile diplomatik ilişkileri kesme kararı aldıklarını bildirmişti. Bakan Yardımcısı Mamani, ateşkesin "derhal" sağlanması gerektiğini vurgulayarak, “İsrail'in Gazze Şeridi'nde gerçekleştirdiği saldırgan ve orantısız askeri saldırı, uluslararası barışı tehdit ediyor ve aynı şekilde kınanması gerekiyor. Gıda, ilaç ve insani malzemelerin girişine engel olunmamalıdır. İsrail'in Filistin yerleşim yerlerine uyguladığı abluka kaldırılmalıdır.” demişti.
20 GÜN ÖNCEKİ RUSYA TEMASI
Bolivya ayrıca BRICS üyeliği için girişim başlatmıştı. Bolivya Devlet Başkanı Luis Arce, 8 Haziran’da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşmüştü. Görüşmenin basına açık kısmında konuşan Putin, ülkesinin Bolivya ile ilişkilerine değinerek, "İlişkilerimiz, birbirimizin çıkarlarını dikkate alan sağlam temel üzerinde gelişiyor. İkili ticaret hacmi küçük ama büyüme eğilimi var. İkili ticaret, geçen yıl yüzde 2'den fazla arttı." demişti.
BİR İLK
Yıllardır ABD-CIA destekli birçok darbeye sahne olan Bolivya’da dün gerçekleştirilen askeri darbe girişimi ilk kez halk tarafından püskürtülmüş oldu.
Ülkede son olarak, 2019 yılında Evo Morales'in istifasının ardından cuntacıların yönetime el koymasıyla askeri darbe gerçekleşmişti.
