Sarayda 20 bin kitaplık hazine

Hattat ve şair olan aynı zamanda edebiyata merakıyla bilinen Lale Devri padişahları Sultan III. Ahmed’in Enderun mensupları için Topkapı Sarayı’nda yaptırdığı vakıf kütüphanesi restore edilerek ziyarete açıldı. İlk kez 23 Kasım 1719’da hizmete açılan Enderun Kütüphanesi, padişahlara ve saraya ait bütün kitapların ilk kez tek çatı altında toplandığı yer olma özelliğine sahip. Kütüphanenin bünyesinde birbirinden kıymetli 20 bin eser yer alıyor.

LALE DEVRİ ÜRÜNÜ

Topkapı Sarayı Müzesi Başkanı Prof. Dr. Mustafa Sabri Küçükaşçı ile Enderun Kütüphanesi hakkında konuştuk. Küçükaşçı, Fatih Sultan Mehmed’den başlayarak III.Ahmed’e uzanan döneme sarayın çeşitli odalarında muhafaza edilen el yazmalarının Enderun Kütüphanesi ile birlikte ilk kez tek çatı altında toplandığına dikkat çekti. Padişahın, her ilim dalından kitabı kütüphaneye getirttiğini belirten Küçükaşçı, “Fatih zamanından itibaren Topkapı Sarayı’na gelen her kitap aynı zamanda Osmanlı sanat tarihinin bir özeti gibi. Bunların dönemsel özellikleri var. Lale Devri entelektüel hayatımız bakımından çok önemlidir. Enderun Kütüphanesi de bir Lale Devri ürünüdür” dedi.

MİNYATÜRLERDEN HAT KOLEKSİYONUNA

III. Ahmed Kütüphanesi olarak bilinen kütüphanede sadece el yazması eserler değil, farklı dönemlere ait minyatür ve hat koleksiyonları da yer alıyor. Enderun-u Humayun’un faydalanması için kurulan, pazartesi ve perşembe günleri hizmete sunulan kütüphanede birbirinden kıymetli Mushaflar, Arapça, Yunanca, Macarca ve Slav dillerine ait çeşitli eserlere de rastlanıyor.

Tek nüshası olan 5 bin eser var

Enderun Kütüphanesi’nde farklı coğrafyalara ait birbirinden kıymetli eserler yer alıyor. 1568’de Safevi hükümdarının hediyesi olarak saraya gelen Firdevsi’nin Şehname’si, Gazneliler zamanına ait ve hikayesi Hz. Muhammed zamanına kadar uzanan “Varka ile Gülşah Mesnevisi” gibi eşsiz eserleri barındıran kütüphanede I.Abdülhamid ve III.Selim dönemlerine ait dünyada tek nüshası olan 5 bine yakın kitap yer alıyor. Minyatür kitaplar arasında yer alan 1131’de Kuzey Mezopotamya’da resmedilen astroloji kitabı ile Fatih Sultan Mehmet döneminden öncesine ait Sırpça dua kitabı öne çıkanlar arasında. Sultan III. Ahmed’in kendi hazinesinde bulunan kitaplar ile Sultan I. Abdülhamid ve Sultan III. Selim tarafından vakfedilen kitaplardan oluşan koleksiyon, 1965 yılına kadar burada korunmuş, daha sonra Saray Kütüphanesi koleksiyonuna dâhil edilmişti.