Düzeltmek arşive almaktan zor değil

Başlık ‘Polis ihtara uymayan 1 kişiyi öldürdü’… Bu başlığı görünce aklımıza gelen, polisin dur ihtarı (ellerini kaldır, teslim ol da olabilir) uymayan bir kişiye ateş açtığı ve öldürdüğü. Bir konuda başlık okuyarak hüküm verdiğimiz düşünülünce bu başlık sonrası birçok kişinin de aynı şeyi düşündüğüne inanıyorum.

 

Habere bakıyoruz, spotunda şu ifadeler yer alıyor; “İstanbul'da yine hareketli bir gece yaşandı. Esenyurt'ta, ''dur'' ihtarına uymayarak kaçan iki şüpheliyle polis ekibi arasında silahlı çatışma yaşandı. Olayda 1 şüpheli öldü, 1'i polis memuru 2 kişi yaralandı.”

 

Haberin detayına baktığımızda ortada bir çatışma olduğu, kaçan kişiler olduğu anlaşılıyor. Baran Tursun olayı ve başka olayları da aklımıza getirince başlık yanıltıcı görünüyor. Bazı okurlarımız da haberin başlığının polisi suçlu gösterir bir yönlendirme içerdiğini belirtiyor.

 

Açıkçası bu tür durumlarda sağlıklı bilgi almanın zor olduğunu ve olayın nasıl cereyan ettiğini bilmenin imkanı yok. Bu nedenle ajanslardan geçen bilgileri doğru kabul etmek ve varsa karşı tarafın görüşlerine de yer vermek gerekiyor. Ancak haberin başlığı ajanslardan geçen bilgilerle örtüşmediği gibi yanlış bir yönlendirme de yapıyor. Konuyla ilgili farklı bir bilgi varsa bunun da habere eklenip o şekilde başlığın atılması, yoksa olayı anlatır bir başlıkla haberin sunulması gerekiyor.

 

Haberin başlığına bakıp, içeriğini okuyan okurlar haklı.

 

 

Geçtiğimiz Cuma gecesi gece ekibi Cihan haber ajansının geçtiği haberi manşete çekti; ‘Trabzonlu taraftarlar ‘Laz Açılımı’ için yürüyecek’. Haberde Trabzonsporlu 'Gurbetçi Gençler' adlı taraftar grubunun, Kasımpaşa ile oynanacak maç öncesinde üzerinde 'Laz açılımı' yazan pankartlarla Taksim'de yürüyeceğine dair muğlak ifadeler var. ‘Öğrenildi’ ‘Belirtildi’ gibi ifadeler var ama kim söylemiş, ne zaman söylemiş hiçbir bilgi yok. Haber teknik olarak yanlış olduğu gibi, içeriği de çok ciddi. Ciddi bir haber ajansının bu haberi servis etmeden önce eksiklerini giderip servis etmesi gerekiyor.

 

Orayı geçiyorum…. Editörümüz eksiklerine rağmen haberi yayınlamakta bir sakınca görmemiş. Gece olduğu için ulaşabileceği bir kaynak da yok. Gündüz ekibi işe başlayınca habere yorumlar vasıtasıyla ve telefon yoluyla itirazlar gelmiş. Ancak hafta sonu ekibindeki arkadaşlar itirazların resmi mahiyette olması için mail yoluyla bir açıklama gönderildiği takdirde haberi düzelteceklerini bildirmişler. Bu noktada adı geçen taraftar grubuna ulaşılabilirse ulaşılmalı ve açıklama alınmalıydı.

 

Mail gelmeyince de arkadaşlarımız haberde düzeltme yapmak yerine haberi arşive kaldırmışlar. Tabi bu sırada ajans da haberini iptal etmiş. Konuyu kimse takip etmediği için de iptal yapılmamış.

 

Baştan sona yanlışlar zinciriyle dolu bir olay. Gurbetçi Gençler adlı taraftar grubu maili Haber 7’nin genel mailine gönderdiği için düzeltmelerini ancak Pazartesi günü yapabildik.

 

Bu yaklaşımla ilgili daha öce de bir yazı yazmıştım. 15 Ekim tarihli Okur Temsilcisi köşesinde yayınlanan yazıdan ilgili bölümü aşağıya alıntılıyorum:

“(…) Geçtiğimiz Cumartesi bir haber yayınlandı, başlığı ‘Ata, tanrı değil diyenin dilini yakar!’ Hak ve Eşitlik Partisi Genel Başkanı Osman Pamukoğlu’nun katıldığı bir programda söylediği iddia edilen sözleri haberleştiren bir siteden editörümüz haberi alıntılayıp kullanmış. Ancak habere gelen itirazlarda, Osman Pamukoğlu'nun ifadelerinin haberdeki şekliyle kullanılmadığı belirtilmesine rağmen haber takip edilmeden ve ilgili programın videoları izlenmeden haberin yayınına devam edilmiş. Gelen itirazlar üzerine konuyu editöre aktardığımızda ‘silinmesi’ yönünde bir görüş kabul edildi.

Gazetecilikte ‘fikri takip’ diye bir konu var. Haberi falanca siteden aldım oldu yaklaşımı sakat bir yaklaşım. Tamam, ilk aşamada haberde sorun görmemiş ve olduğu gibi yayınlamış olabiliriz. Ama gelen itirazları değerlendirerek konuyu araştırıp, doğrusunu yazmak da bizim görevimiz. Bir haberi alan editör o haberden sorumludur. Editör, haberinde yanlışlık varsa bunu düzeltmek, konuyu takip ederek okuruna yeni bilgileri ulaştırmak zorundadır. Haberin silinmesi, konuyla ilgili yanlışlığın giderildiği anlamına gelmiyor.”

İki konu arasındaki benzerliğe dikkatinizi çekmek istiyorum. Sorunun temelinde ‘Ben yaptım oldu’ yaklaşımı var. Bu yaklaşım terk edilmedikçe bu köşeye çok malzeme çıkacak. Elimden gelen budur…

Güzel bir bayram geçirmeniz dileğiyle…

İhsan AYDIN - Haber 7
Okur Temsilcisi
ihsan.aydin@haber7.com