Türkiye'ye füze baskısı

Geçen hafta Başbakan Recep Tayyip Erdoğan başkanlığında toplanan Savunma Sanayii İcra Komitesinin, uzun menzilli füze ihalesinde Çinli firmayı seçmesi üzerine ABD füze lobisi harekete geçti. Çinli CPMIEC şirketinin kazanmasında 4 milyar dolar yerine 3,5 milyar dolarlık teklifi etkili oldu. Ayrıca, şirketin teknoloji transferi ve yüzde 30 yerli katkıyı da kabul etmesi de belirleyiciydi. Savunma ve Havacılık Sanayii bu yılın ilk 6 ayındaki ihracatının geçen yıla göre yüzde 9 artışla 781 milyon doları aşması düşünüldüğünde bu karar aynı zamanda yerli sanayinin gelişmesini de amaçlıyor.

SİYASİ ANALİZLER

İhaleyi alamayan ABD'li şirket yetkililerinin uyarıları ise yabancı basında yer aldı. İhale sonucunda alınan karara, ABD ve yabancı basından yaptırım kokan haberler yapılmaya devam ediyor. Uzun yıllar boyunca hava savunma sistemlerinde ABD'ye bağımlı olmasına rağmen herhangi bir teknoloji transferi yapılmayan Türkiye bu kararı ile 'Savunma sanayii yatırımlarında artık ben de varım' mesajı veriyor. Washington yönetiminin ambargo uyguladığı Çinli şirketin ihaleyi kazanması üzerine özellikle Batı medyası konunun siyasi yönlerini ön plana çıkardı.

TELAŞ MI VAR?

Türk Hava Kuvvetleri'nin envanterindeki füze sistemlerinin neredeyse tümünün tedarikçisi Raytheon Sözcüsü Michael Doble, 'NATO uzun zamandır Patriot sistemini destekliyor ve beş NATO üyesi ülkede bu sistemi konuşlandırdı. Bu güçlü performans düşünüldüğünde bu karar hakkında daha fazla şey öğrenme fırsatına sahip olmayı umuyoruz' demişti.

BBC: POLİTİK SONUÇLAR DA OLABİLİR

BBC, ihale sonucunu ABD'nin yaptırım uyguladığı bir şirketin kazanması üzerinden değerlendirirken, ABD Dışişleri Bakanlığından ismini gizleyen bir yetkilinin görüşlerine yer verdi. Haberde 'Bu tercihin siyasi sonuçları olacaktır' diyen ABD'li yetkili, 'Türk yetkililer bu sistemi NATO'nun kurulu gücüne entegre edemezler' yorumu da yer aldı. BBC, hükümetin aldığı kararı ise 'Tartışılması gereken bir karar' olarak değerlendirirken Washington yönetiminin rahatsızlığı ve Türkiye'nin NATO üyeliği üzerinden süreci değerlendirildi.

REUTERS: İLİŞKİLER HATIRLATILDI

Reuters haber ajansı ise ABD'nin tepkisine dikkat çekerek, Türkiye ile stratejik ortaklıklarını gözden geçirme noktasına geldiğini yazdı. Haberde Soğuk Savaş'tan bu yana Türk ordusu için ABD'nin önemi hatırlatılırken 'Ankara ve Washington arasındaki ekonomik, siyasi ve askeri işbirliği hala önemli olmasına rağmen, artık daha az merkezi bir rol oynuyor. Bu durum, tedarik politikalarında da kendini gösteriyor olabilir' bilgisine yer verildi. Al Arabiya ise füze ihalesini, NATO'nun Patriot füze sistemleri üzerinden değerlendirdi. İlgili haberde, Çinli şirketin ihaleyi kazanması sonrasında, ABD'nin bir dizi yaptırımlar ya da yeni savunma sistemi alımlarında kongreden onay çıkmayacağı şeklinde tahlile yer verildi.