Bitkisel yağlar ile balıkların stresi azaltıldı
Akdeniz Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Görevlisi Türker Bodur, su ürünleri yetiştiriciliği sektöründe patentini aldığı geliştirdiği bitkisel anestetik maddeyle balıkların stresini azalttı.
ABONE OLAkdeniz Üniversitesinden yapılan yazılı açıklamada, Türkiye'nin yılda yaklaşık 250 bin ton ile Avrupa'da en çok balık üretimi yapan ülkeler arasında olduğunu bildirildi.
Bu balıklar üretilirken ve yetiştirilirken yapılan bazı uygulamalarda çoğunlukla kimyasal içerikli ve ithal edilen anestetiklerle sakinleştirildiği ve bayıltıldığı aktarılan açıklamada, üniversitenin su ürünleri fakültesinden öğretim görevlisi Türker Bodur'un, balık yetiştiriciliğinde çevreyle dost ve sağlıklı üretme yolunda kimyasal kullanımdan kaçınmak için bitkisel anestetik madde tespitinde bulunduğunu, çalışmasıyla patent almayı başardığı dile getirildi.
Bodur'un araştırması Fransız Zirai Araştırmalar Enstitüsünün yürütücülüğünü yaptığı su ürünleri yetiştirme konusunda yenilikçi araştırmaların yapılmasını destekleyen Avrupa Birliği projesi kapsamında desteklenmeye kabul edilerek İspanya'ya bağlı Kanarya Adaları'nda bulunan Universitad de Las Palmas Gran Canaria bünyesindeki Su Ürünleri Araştırma Merkezi'nde tamamlandığı ifade edildi.
Açıklamada görüşlerine yer verilen Bodur, araştırmasında boylama, aşılama, nakil gibi işlemlerinde balığın daha az zarara uğraması, ölüm oranının ve yaşadıkları stresin azaltılması amacıyla yoğun olarak kullanılan kimyasal anestetiklere alternatif bitkisel yağları denediğini belirtti.
Araştırmada levrek ve sarıağız balıkları üzerinde çalıştıklarını anlatan Bodur, şunları kaydetti:
"Balıkların doz ve bayılma, ayılma süresi denemeleri sonrasında 24 saat içinde belli zaman dilimlerinde anestezi uygulanan ve uygulanmayan balıklardaki stres parametrelerinin artışları ve azalışı hem kan değerlerinden hem de stresle ilgili genlerin ifadelerinin ölçülmesiyle tespit edildi. Araştırmada kekik yağının su ürünleri yetiştiriciliği sektöründe kullanılan diğer anestetik maddelere oranla daha düşük dozlarda daha az stres oluşturarak daha etkin kullanım olanağını belirledik. Araştırma sonuçlarıyla 2015 kasımda patent sürecine başlandı. Bu süreç üniversitenin AKİŞMER Teknoloji Transfer Merkezi Patent Ofisi'nin destekleriyle 2018 martta sonuçlandı. Buluşumuz, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından patentlenerek koruma altına alındı."
Bodur, patentin ticarileştirilmesi yönünde aldıkları teklifleri değerlendirerek uygulamaya sokacaklarını bildirdi.