Barbaros Hayrettin Paşa Kimdir? Barbaros Hayrettin Paşa nasıl öldü?

Osmanlı Denizcilik tarihinin dönem noktası olan Barbaros Hayrettin Paşa, Akdeniz kıyılarındaki faaliyetleri ile Akdeniz'in bir Türk gölü haline gelmesini sağladı. Midilli Adasının fethinden sonra Midilliye yerleşen Sipahi Yakup Ağa'nın oğlu olan Barbaros Hayrettin 4 erkek kardeşten en küçüğüdür. Doğum tarihi net olarak bilinmese de 1478 yılında Midille'de dünyaya geldiği kabul edilen genel kanıdır. Denizcilik hayatına çok küçük yaşlarda başladığı ticaretle atıldı. Eğriboz-Midilli-Selanik arasında yaptığı deniz ticaretiyle başladığı denizcilik hayatı Osmanlı Himayesine girmesiyle devam etti. Avrupa'nın en büyük Haçlı donanmasını yok eden Barbaros Hayrettin 1538 yılında girdiği zorlu Preveze Deniz Savaşında Osmanlı'yı Akdeniz'in tek hakimi yapmayı başardı.

Kanuni Sultan Süleyman kimdir? Fransuva ve Kanuni arasındaki tarihi mektuplaşma...

Barbaros Hayrettin Paşa Kimdir?

Asıl adı Hızır Reis'dir. Barbossa (Barbaros) lakabını abisi Oruç Reis'in saçlarının ve sakallarının kırmızı olmasından dolayı Avrupalılar verdi. Bu lakap sonrasında Hızır Reis için de kullanıldı. Barbaros'un başarılı giden savaşlarından sonra Hayrettin lakabını de Yavuz Sultan Selim verdi. Barbaros Hayrettin olarak tarihe geçen Hızır Reis, genç yaşlardan itibaren denizlerde Haçlılarla mücadele etmeye başladı. Osmanlı ile ilk teması ise Rodos Şövalyelerine esir düşen abisi Oruç Reis'in kurtarılmasından sonra II. Beyazıt'ın oğlu, Yavuz Sultan Selim'in kardeşi Şehzade Korkut'un himayesine girmesiyle başladı. 

Fatih Sultan Mehmet kimdir? Fatih Sultan Mehmet'in İstanbul'u fethi...

Barbaros Hayrettin ve Oruç Reis, Endülüs'de Katoliklerin hakim olmasından sonra Müslümanların gördükleri işkence ve zorunlu göçe müdahale etmek için yönlerini Batı Akdeniz'e çevirdi. İki gemili filoları ile Afrika kıyılarında güvenli bir liman arayan Barbaros kardeşler Tunus'a yerleşti (1504). Burada bir süre kalarak filolarını büyüttükten sonra yönlerini Cerbe adasını çevirerek İtalya adalarına ve kıyılarına akınlar düzenlemeye başladılar. 1513 yılında Cezayir'in Kuzeyinde yer alan ve tek başına kendi şehir devletlerini kuran Cicelli'yi ele geçirerek Oruç Reis'i sultan ilan ettiler. Barbaros kardeşlerin bu hamlesi Akdeniz'de sürecekleri hükmün başlangıcı olarak kabul edilir. Akdeniz'deki faaliyetlerini sürdürmeye devam ederken Gırnata'da zulüm altında olan Müslümanlara yardım etmeye çalışan Hızır ve Oruç Reis, Müslümanları gemilerle Cezayir'e getirerek iskan etmelerini sağladı. Oruç Reis kardeşiyle birlikte savaşırken ilk önce kolunu kaybetti sonra yine İspanyollarla girdikleri bir savaşta şehit oldu (1518). Yalnız kalan Hızır Reis gücünü Osmanlı'yla birleştirme kararı kaldı ve Osmanlıyla birlikte giriştikleri gaza hareketiyle Akdeniz bir Türk gölü haline geldi.

Barbaros Hayrettin Paşa'nın Osmanlı İle İşbirliği Yapması

Abisi Oruç Reis İspanyollarla yaptıkları savaşta kaybeden Hızır Reis, adamlarından Hacı Hüseyin'i Cezayir'in durumundan haberdar etmek üzere dönemin padişahı Yavuz Sultan Selim'e gönderdi. Yavuz Sultan Selim ise Hızır Reis icraatlarından dolayı ' Hızır Reis, nasrüddindir, hayrüddindir' ifadesini kullandı. Hızır Reis bu tarihten itibaren Batı'dan aldığı Barnaros, Yavuz Selim'den aldığı Hayrettin lakaplarıyla 'Barbaros Hayrettin' olarak anılmaya başladı. 

Yavuz Sultan Selim, Barbaros Hayrettin Paşa verdiği imtiyazlarla Anadolu'dan 2000 kişilik bir ordu oluşturmasına izi verdi. Barbaros, Osmanlı'dan aldığı destekle gücüne güç katarak icraatlarına devam etti. Barbaros Hayrettin Paşa, Osmanlı'ya tabii olunca Cezayir toprakları da Osmanlı'ya kazanmış oldu. Yavuz Sultan Selim adına hutbe okunarak Cezayir Osmanlı topraklarına katıldı. 

Topkapı Sarayı'nın tarihi ve bilinmeyenleri

Osmanlı ve Barbaros'un güçlerini birleştirmesi Batı dünyasında rahatsızlık uyandırarak hareketlenmelerine neden oldu. İspanyollarla mücadele içinde olan Barbaros, 1520-1529 yılları arasında İspanyolların hakimiyetinde olduğu bir ada dışında tüm bölgenin hakimi olmayı başardı. İspanyolların ne yaptıysa durduramadığı Barbaros Hayrettin Paşa 1533 yılında Kanuni Sultan Süleyman tarafından İstanbul'a davet edildi.

Barbaros Hayrettin Paşa'nın Kaptan-ı Deryalığa Yükselmesi

28 Aralık 1533 yılında Kanuni Sultan Süleyman ile görüşen Barbaros Hayrettin Paşa, Kemankeş Ahmet Paşa'nın yerine Kaptan-ı Deryalığa atandı. O zamana kadar Gelibolu Sancakbeyliği derecesinde olan Kaptan-ı Deryalık makamı Barbaros Hayrettin ile birlikte merkezi Cezayir olmakla birlikte beylerbeylik rütbesi kazandı.

Preveze Deniz Zaferi

Osmanlı'nın Akdeniz'deki engellenemez yükselişinden rahatsız olan Avrupa, yeni bir Haçlı birliği kurmak hazırlığı içinde idi. İspanya, Venedik, Portekiz ve Papalık'ın oluşturduğu en az 208 gemiden meydana geldiği bilinen Andrea Doria komutasında Haçlı Filosu Korfu adasında toplandı. Barbaros ise 122 gemiden oluşan filosuyla Arta Körfezine konuşlandı. 25 Eylül 1538'de harekete geçen Andrea Doria filosu 3 gün süren mücadelenin sonunda bozguna uğradı. Barbaros'un filosu sayıca az olmasına rağmen Haçlı donanmasının 36 teknesini ele geçirerek mürettebattan 2175 kişiyi de esir aldı. 

Preveze Deniz Zaferiyle Türklerin Akdeniz'de kesin üstünlüğü sağlanmış oldu. Haçlılar tarafından daha önce ele geçirilen Nova'da geri alındı. Barbaros, denizdeki başarılı faaliyetlerini devam ettirirken Avrupa'nın Akdeniz üzerindeki emellerini kısa süreliğine ertelemiş oldu. Başarılı deniz savaşlarından sonra tershana işleriyle ilgilenen Barbaros Hayrettin Paşa, geçirdiği kısa süreli bir hastalıktan sonra 1546 yılında vefat etti. 

Barbaros Hayrettin Paşa'nın Türbesi

Kaptan-ı Derya Barbaros Hayrettin Paşa'nın 'Öldüğüm zaman beni denizin sesini duyacağım bir yere gömünüz.' vasiyeti üzerine Türbesi Beşiktaş iskelesinin hemen karşısına dönemin Mimarbaşı Mimar Sinan'a yaptırıldı. Barbaros Hayrettin Paşa'nın vefat etmesinin ardından 'mate reisü'ül-bahr' yani 'denizlerin reisi öldü' denmiştir...

Mimar Sinan kimdir? Mimar Sinan'ın eserleri ve hayatı...