Ukrayna-Rusya savaşı nereye gidiyor? Türkiye'nin tutumu ve diplomatik çözüm

Haber7 / Abdurrahman Koç - Enes Taha Ersen

Rusya ile Ukrayna arasında haftalardır devam eden gergin bekleyip, Rusya lideri Vladimir Putin'in harekat emriyle işgale dönüştü.

Rus askerleri Donbas bölgesine ilerlerken, bölgede top ve füze ateşi atıldığı haberleri geldi.

Ukrayna Savunma Bakanlığı, eli silah tutan tüm eski askerlere silah dağıtılacağını belirtti.

Terör ve Güvenlik Uzmanı İbrahim Keleş, Gazeteci İsmail Kapan ve Bercan Tutar, Ukrayna'daki gelişmeleri Haber7'ye değerlendirdi.

"HEDEF UKRAYNA'YI BÜYÜK ÖLÇÜDE KONTROL ALTINA ALMAK"

Terör uzmanı İbrahim Keleş, Rusya'nın Ukrayna işgalindeki hedefinin, Ukrayna'yı kendilerine bağımlı hale getirebilecek bir harekat alanı oluşturmak olduğunu söyledi.

Keleş, Rusya'nın bir sonraki hedefinin, kendisini emir erliği yapacak bir devlet başkanını göreve getirmek olduğunu belirtti.

Keleş, "Ukrayna'nın güneyindeki şehirlere, bölgelere saldırılar yapılıyor. İlk aşamada Ukrayna'nın direnç noktalarını bertaraf etmek, füze savunma, hava savunma, ana karargahlar gibi merkezleri ortadan kaldırarak, büyük ölçüde bertaraf etmek hedefleri olduğunu görüyoruz. Ukrayna'yı fiilen işgal etmek değil belki hedefleri ama ülkeyi büyük ölçüde kontrol altına almayı hedefleyen bir planları var" düşüncesini dile getirdi.

"RUSYA, KENDİSİNE EMİR ERLİĞİ YAPACAK BİR YÖNETİMİ BAŞA GETİRMEK İSTİYOR"

"Diplomatik çözüm her zaman vardır" diyen Keleş, şunları aktardı:

"Ukrayna'nın topyekün işgali söz konusu değil. Ukrayna Rusya'nın dahi yutamayacağı büyüklükte bir lokma. Ancak Rusya, kendisine emir erliği yapacak bir yönetim başa getirmek istiyor. Bugün yapılan açıklamada, Ukrayna'nın yönetiminin diktatoryal bir rejim olduğu, bunu değiştirmek istediklerini belirttiler"

Keleş, bu harekatın adım adım geliyorum diyen bir harekat olduğunu söylerken, devletlerin gerekli adımları atmayarak Ukrayna'yı ortaya bıraktığını ifade etti.

"BİR DEVLET BAŞKANI'NIN DÜŞEBİLECEĞİ EN ZOR DURUM"

Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy'nin yarcım çağrılarını 'bir devlet başkanının düşebileceği en zor durumdu' şeklinde yorumlayan Keleş, "Beklenen yardımlar gelmedi. Şu anda Ukrayna'nın savaş sonrasındaki son durumuyla ilgili, yönetimin değiştirileceği, askeri gücünün ortadan kaldırılacağı, bir durum oluşturmak, Rusya'nın güdümüne giren bir Ukrayna oluşturulacaktır. Eğer dünya devletleri, BM, NATO gibi kurumlar ciddi bir tepki koyamazsa ortaya, yaptırım uygulayamazlarsa maalesef Ukrayna sıkıntıya düşecek demektir" diye konuştu.

Batı'nın Ukrayna'ya silah yardımının bu saatten sonra söz konusu olamayacağını söyleyen Keleş, "Buraya girilme ihtimali söz konusu bile değil" dedi.

"SWİFT İŞLEMLERİNİN DURDURULMASI RUSYA'NIN CANINI YAKAR"

Askerlerin Ukrayna'ya girmesinin hükmü kalmadığını, zira Rusya'nın hava sahasını kontrol altına aldığını aktaran Keleş, şunları ifade etti:

"Sınır ötesinden buraya girmenin ihtimali yok. Bu noktada ABD ile Rusya askeri olarak karşı karşıya kalmak istemez. ABD askeri noktada buraya kurtarıcı bir harekat yapamaz. Yalnızca yaptırımlar uygulanır, onun ötesinde çok bir şey yapılabileceğini zannetmiyorum. Rusya özellikle silah satışlarında dolar kullanıyor. Zelenskiy'nin de beklentisi, Dolar üzerinden yapılan ticaretin durdurulması yönünde. Swift işlemlerinin durdurulması Rusya'nın canını yakar ancak tedbirlerini de peşinen almıştır. Ukrayna maalesef iki arada bir derede kalan talihsiz bir ülke konumunda"

"TÜRKİYE'NİN TAVRI ÇOK ÖNEMLİ"

Hem Rusya hem de Ukrayna ile dost konumunda olan Türkiye'nin görmezden gelinebilecek, yok sayılabilecek ve düşmanca tavır alınabilecek bir ülke konumunda olmadığını söyleyen Keleş, "O nedenle Türkiye'nin bu noktadaki tavrı her zaman oldukça önemli. Türkiye şu anda orta bir yol bulmaya çalışıyor, savaşı durdurmaya çalışıyor. Bunun bir an önce en az zayiat ile durdurulması gerekiyor. Savaşın sonunda da Türkiye'ye iş düşecek. Diplomasi masasında Türkiye tekrar arabuluculuk vazifesini sürdürecek, kilit bir ülke olarak yer alacak" ifadelerini kullandı.

MEHMET ACET: SADECE UKRAYNA İLE SINIRLI KALMAYABİLİR

Gazeteci Mehmet Acet de Ukrayna'nın ne kadar direnç göstereceğinin, savaşın gidişatına etki edeceğini belirtti. 

Haber7'ye konuşan Acet, "Eğer Ruslar zorlanmadan hedeflerine ulaşırlarsa, bu Ukrayna'nın direniş sergilememesiyle mümkün olacak bir şeydir. Kiev'e kadar işgal girişimi başlatıp bütün ülkeyi işgal etme eğilimine girebilir. Sadece Ukrayna ile sınırlı kalmaya da bilir" diye konuştu.

Acet, "AB adına yapılan açıklamalarına baktığımız zaman Avrupa da 2. Dünya Savaşı'ndan bu yana en karanlık dönemini yaşıyor. Putin'in açıklamaları da bu yönde işaretler veriyor. Bir taraftan Sovyetler Birliği coğrafyasına hitap ediyor. Bu da bir nevi Rusya İmparatorluğu hayalini Putin'in devreye sokmak istediğini gösteriyor" ifadelerini kullandı.

"Potansiyle olarak Rusya'nın yayılmacı politikalarla bu savaşı çok daha geniş bir cepheye yayma çabası olabilir" uyarısında bulunan Acet, şöyle devam etti:

"Burada Sovyet coğrafyası, Kafkasya, Orta Asya, Baltık coğrafyası için benzer şeyler söylenebilir. Burada çok açık bir şekilde Rusya'nın Sovyetler Birliği coğrafyasına doğru girmek istediği görülüyor. Rusya, Sovyetler Birliği'nin ardından yaşanan süreçte toparlanmasını bildi. Askeri gücünü artırdı, bütün dünyayı tehdit edecek bir askeri kapasiteye ulaştı. Bu askeri kapasitesini bütün dünyaya tehdit olarak tutuyor. Örneğin Kalingrad'da süpersonik füze taşıyabilen uçaklardan üretildi"

İSMAİL KAPLAN: UKRAYNA'NIN RUSYA KARŞISINDA DİRENME ŞANSI YOK

Gazeteci İsmail Kapan, "Göstere göstere gelen bir şeydi. Rusya bu kadar yığınak yaptıysa, hiçbir şey yapmadan geri dönmesi mümkün değildi" düşüncesini dile getirdi.

"Hedef olarak Donbas bölgesine bir harekat var ama bu arada genel olarak Ukrayna'nın direnişini kırmak, maneviyatını bozmak için de başka bölgelere de askeri harekatlar oluyor" diyen Kapan, şöyle devam etti:

"Zaten bu işin mantığında, bir harekat yapıyorsanız ilk önce orada size yönelecek tehlikeleri bertaraf etmeniz lazım. Ağır silahları, hava savunma mevzileri gibi. Rusya karşısında Ukrayna'nın direnme şansı yok. Bir tarafta ağır siklet boksör, karşısında tüy siklet boksör. Kağıt üstünde Ukrayna'nın 400 bin asker gücü var ama savaşma kabiliyeti, silah gücü Rusya ile mukayese edilemez. Ancak Ukrayna bir gayri nizami harp yoluyla uzun müddet direnebilir. Öyle uzun sürecek bir savaştan bahsetmiyoruz. Bütün mesele burada Putin hedefi ne kadar büyük tutacak. Kimse bir şey söyleyemiyor çünkü başından beri şaşırtmaca yapıyor. Evet istihbarat raporları var, tahminler var ama Rusya kendi bildiğini okuyor ve bazen ters köşe yapıyor. "

"İKİNCİ HEDEF UKRAYNA'YA RUS YANLISI BİR YÖNETİM"

Kaplan, fiili bir Ukrayna işgalinden ziyade, Rusya'nın ilk adımda Donbas bölgesini kontrol altına almak, ikinci adımda da Ukrayna'daki rejimi değiştirme eğilimde olduğu görüşünde. 

"Yani Batı yanlısı bir yönetim değil de Rusya'ya sadakat gösterecek, Rusya ile ters düşmeyecek bir yönetimi iş başına getirme hedefi var"

Türkiye'nin iki ülkeye de yakınlığına dikkat çeken Kaplan, "Türkiye, hem Rusya ile hem Ukrayna ile iyi ilişkilere sahip bir ülke, coğrafi olarak da her ikisine çeşitli bakımlardan yakın. Karadeniz'e sahili olan bir ülke. Dolayısıyla tarafsızlık pozisyonunda kalması çok önemli" ifadelerini kullandı.

"TÜRKİYE'Yİ TAVIR ALMASI İÇİN BASKILAYACAKLAR"

Türkiye'nin, NATO ülkesi olması hasebiyle Ukrayna konusunda tavır koyması için ABD tarafından baskılanacağını belirten Kaplan, şunları söyledi:

"Burada Türkiye'nin zorlukları var çünkü Rusya ile nükleer santral inşaatı var, büyük dış ticaret hacmi var. Turizm meselesi var. En büyük tahıl ithalatı yaptığımız ülkelerden biri. Dolayısıyla bu kadar ekonomik menfaatleri ve jeopolitik etkilenmeleri olan ülkeler olduğu için Türkiye çok yakından etkilenecek ülkelerden bir tanesi"

BERCAN TUTAR: HEDEF, EURO-ATLLANTİC SİSTEMİNİ DÜŞÜRMEK"

Gazeteci-yazar Bercan Tutar, "Siyasetin tıkanmasından sonra Putin'in Ukrayna konusunda kararlı olduğu, Ukrayna ile yetinmeyip Batı ülkeleri, Doğu Avrupa, Balkanlar olsun, Karadeniz'in öte yakasındaki bütün ülkelerdeki güvenlik anlayışını yani Euro-Atlantic sistemini temelde düşürmeye hedef aldığını biliyoruz" diye konuştu.

UNICEF: Ukrayna'daki 7,5 milyon çocuğun hayatından "derin endişe" duyuyoruz

Türkiye'nin Ukrayna-Rusya çatışmasında tavrı ne olacak? Cumhurbaşkanı Erdoğan yanıtladı

"RUSYA, DONBAS'LA YETİNMEYEBİLİR"

"Ukrayna'da kalmayacağı belli. Zaten Anglo-saksonların, NATO ve Avrupa'nın Ukrayna'yı Putin'e terk ettiği belli. Sadece Donbas'la yetinmeyip, Kiev'i de bütün Ukrayna'yı da işgal etmeye hazır olduklarını biliyoruz" diyen Tutar, şunları aktardı:

"NATO ülkelerinin sınırlarında buluşturmak ve savunmak. Rusya'nın saldırmaması üzerine bir plan kurmuştu. Ama şu an Doğu Avrupa'da Rusya'yı durduracak bir güç yok. Bu son saldırı, Avrupa'nın ABD'nin pasifliği, NATO'nun hiçbir şey yapamaması genelde Atlantik dünyasının ölümü anlamına geliyor. Yeni bir sürece giriyoruz"

"ABD ORDUSU, SAVAŞ EĞİTİMİ YERİNE LGBT+İ GİBİ SOSYAL EĞİTİMLER VERİYOR"

Tutar, "Rusya kendi dünyasını kendi anlayışını hayata geçirmek için her şeyi göze alırken, Atlantik bölgesi ve ABD'nin siyasi irade yoksunluğu dikkat çekiyor" ifadelerini kullandı.

"ABD'nin Afganistan'dan çekilmesi Rusya'ya daha çok rahatlattı" diyen Tutar, "ABD mesela haftalık sorti uçuşlarını 6'dan 3'e düşürdü. ABD ordusunda LGBT dersleri veriliyor. Savaş eğitimi yerine sosyal eğitimler veriyor. Özellikle ABD'nin Karl Marx'ı denilen Fransız ekonomiz Pitri'nin verdiği dersler var demokratik-sosyalizm adı altında. Bu da muhafazakar askerlerden büyük tepki oluyor. ABD'nin yeşil iklim projesine göre ordu yeni bir yapılanma içerisinde. Rusya ise tamamen pazusunu gösteren sert bir politika izliyor. Ancak bu Rusya'nın son adımı değil, daha da devam edecek." düşüncesini dile getirdi.