Suriye ve İsrail arasında Golan çıkmazı: Netanyahu'dan hava koridoru talebi

• Haber7

İsrail ve Suriye arasında krize neden olan Golan Tepeleri iki ülkenin de gündeminde. İsrail hükümeti geçtiğimiz haftalarda Golan Tepeleri sınırında askeri üslere ziyarette bulunarak bölgeden vazgeçmeyeceklerini duyurmuştu.

 İsrailli işgalciler ise Hermon bölgesine giderek bölgeye yerleşmek için harekete geçtiklerini duyurmuş, “Gidelim ve bu toprakları ele geçirelim çünkü bunu kesinlikle yapabiliriz. Hermon bölgesine gönderilen ilk heyetiz. İsrail halkı adına, Başan bölgemize (Golan Tepeleri’nin Tevrat’taki adı) yerleşmeye geldik." demişti.

"GOLAN TEPELERİ SURİYE'NİN"

Bölgede İsrail hareketliliği giderek artarken Suriye'nin Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Büyükelçi İbrahim Ulabi, işgal altındaki Golan Tepeleri'nin Suriye toprağı olduğunu belirterek, ülkesinin buranın tamamını İsrail'den geri alma hakkı olduğunu belirtti.

Suriye devlet televizyonu El-İhbariye'de yer alan haberde ise Ulabi, her iki tarafın güvenlik endişelerini gidermek amacıyla Suriye'nin İsrail ile görüşmelerinin ABD Başkanı Donald Trump'ın gözetiminde yapıldığını söyledi.

İsrail ile yapılan bu görüşmelerde işgal altındaki Golan Tepeleri'nin geleceğinin hiçbir şekilde ele alınmadığını vurgulayan Ulabi, Suriye'nin, barışçıl ve diplomatik yolları önceliklerinin en başına koyduğuna dikkati çekti.

ULUSLARARASI KURUMLARI YOK SAYDI

Golan Tepeleri iki ülke arasında ciddi krizlere sebep olmuş 1974 yılında BM Kuvvetlerin Çekilmesi Anlaşması kapsamında tampon bölge ilan etmişti.

İsrail hükümeti ise yasadışı bir şekilde işgal girişiminde bulunurken Uluslararası kararları da hiçe sayan davranışlarda bulunmaya devam etmişti.

İsrail, Golan Tepeleri'ni tek taraflı olarak ilhak ettiğini açıklamış ancak uluslararası toplum bu kararı bugüne kadar tanımadı.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, geçtiğimiz gün Suriye ile bir anlaşmaya varılabileceğini belirterek, Suriye yetkililerinin Şam'dan, İsrail'in şu anda işgali altında bulunan Cebel eş-Şeyh'e kadar uzanan silahsızlandırılmış bir tampon bölge kurması beklentisini dile getirdi.

İSRAİL'İN GOLAN STRATEJİSİ

İsrail Hayon gazetesi ise, Suriye'nin küresel nüfuzun savaş alanına dönüştüğünü, Türkiye'nin bölge barışı için çabaladığını vurguladı.

Gazete, "Aynı zamanda Rusya, Golan'daki varlığını yeniden tesis etme hamleleri de dahil olmak üzere Suriye'de ve Suriye üzerindeki nüfuzunu yeniden tesis etmeye çalışıyor. Moskova'nın, ABD'nin uzun vadeli eğilimleri şekillendirmede bölgesel hakimiyete sahip olduğu Gazze Şeridi'ne benzer bir durumu önlemeyi hedeflediği varsayılabilir." dedi.

Bölgedeki İsrail Savunma Kuvvetleri varlığı, Golan sınırının doğusundaki hazırlık ve harekât kabiliyetiyle bağlantılı stratejik bir öneme sahip olduğuna değinen gazete, "Bu operasyonel konsept, Orde Wingate'den Moşe Dayan ve Yigal Allon'a 1938 Özel Gece Birlikleri'nde aktarılan ve yerleşim birimlerinin sınırlarının ötesinde proaktif operasyonlara ve Arap köylerine yapılan baskınlara vurgu yapan taktiklere dayanmaktadır." diyerek bölgede yapılan operasyonlara dikkat çekti.

ŞARA VE TOM BARRACK'IN GÜNDEMİ: İSRAİL İLİŞKİLERİ

ABD Özel Temsilcisi Tom Barrack, Salı günü Şam'da Suriye Dışişleri Bakanı Esad el-Şeybani ile Suriye-İsrail ilişkilerini görüşmek üzere bir araya geldi.

İsrail ve Suriye aylardır bir çözüm için görüşmeler yürütüyor, ancak İsrail medyası son zamanlarda iki ülke arasındaki görüşmelerin, özellikle Netanyahu'nun, İsrail'in son bir yılda ele geçirdiği topraklardan çekilmeyi reddetmesi nedeniyle çıkmaza girdiğini bildirdi.

İsrail'in ayrıca, gelecekte hava saldırılarına ihtiyaç duyması halinde Suriye üzerinden İran'a hava koridoru sağlanmasına izin verilmesini talep ettiği bildiriliyor.

İsrail’in güncel saldırıları ve yeni işgali ise Aralık 2024'te Esed rejiminin yıkılmasından önce, Ekim 2024'te Rus güçlerinin Kuneytra bölgesindeki gözlem noktalarını terk etmesi sonucu başlamıştı.

Uzmanlar, İsrail'in saldırılarının asıl amacının Suriye’nin askeri kapasitesini törpülemek, Şam’ın güneyinde silahsızlandırılmış bölge tesis etmek, Şeyh Dağı gibi stratejik noktaları elinde tutmak ve Suriye hava sahasında operasyon özgürlüğünü sağlama alarak hem Suriye’deki saldırıları hem de İran’a yönelik muhtemel bir hava saldırısı için hava koridorunun açık kalmasını sağlamak şeklinde sıralıyor. İsrail’in Suriye’ye dair hedeflerinin ise Suriye’nin ötesinde de anlamlandırılmaktadır.