Maden kazalarına son vermesi beklenen "MVİT Sistemi"

Yılda ancak bir kaç kez madenlere gidilerek yapılan klasik denetim yerine, gelişmiş teknolojiler kullanılarak madenlere gitmeden Ankara / MİGEM merkezden sürekli olarak izlemek , denetlemek  ve süreçlere müdahale etmek mümkün. Bu nedenle kazaları en aza indirmek için 2 yıl süren çalışmalar sonucunda  geliştirilen MVİT (Maden Veri İzleme ve Görsel Tespit ) Sistemi maden kazalarına son vermeyi amaçlıyor.

Kanal 7 Planlama ve Teknik Daire Başkanı Muzaffer Şafak, maden kazaları ve bu kazaları önlemek için 2 yıl süren çalışmaları sonucunda geliştirdikleri MVİT sistemi hakkında hazırladığı sunumda şu bilgilere yer verdi: 

3 BİN KİŞİ HAYATINI KAYBETTİ

1941 yılından itibaren maden işletmelerinde yaşanan kazalarda 3 bine yakın çalışan hayatını kaybetmiş 100 bin kadarı da yaralanmıştır.

MADEN KAZALARI

(7 Mart 1983: Armutçuk’ta grizu patlaması (103 ölü).-10 Nisan 1983: Kozlu’da grizu patlaması (10 ölü).-31 Ocak 1987: Kozlu’da göçük (8 ölü).-31 Ocak 1990: Bartın’ın Amasra ilçesinde grizu patlaması (5 ölü).-7 Şubat 1990: Amasya Yeni Çeltik’te grizu patlaması (68 ölü).-3 Mart 1992: Kozlu’da grizu patlaması (263 ölü).-26 Mart 1995: Yozgat’ın Sorgun ilçesinde grizu patlaması (37 ölü).-22 Kasım 2003: Karaman’ın Ermenek ilçesinde grizu patlaması (10 ölü).-8 Eylül 2004: Kastamonu’nun Küre ilçesinde yangın (19 ölü).-2 Haziran 2006: Balıkesir’in Dursunbey ilçesinde grizu patlaması (17 ölü).-10 Aralık 2009: Bursa’nın Mustafakemalpaşa ilçesinde grizu patlaması (19 ölü).-17 Mayıs 2010: Zonguldak’ta grizu patlaması (30 ölü).-8 Ocak 2013: Kozlu’da grizu patlaması (8 ölü).-10 Mayıs 2014 – Manisa ( Soma) Tarihimizin en büyük maden kazası (301 ölü)-28 Ekim 2014 – Karaman (Ermenek) (18 Ölü)

TÜM DENETİM İŞLETMEYE BIRAKILMAMALI

Meydana gelen kazalarda; insan faktörü nedeniyle  işletme ve denetim eksikleri olabileceği göz önünde tutulmalı. Söz konusu bu madenlerin işletilmesi ve gerekli  emniyet önlemlerinin  alınması  tüm sorumluluğun  maden işletmelerine ait olması  değişik sebeplerle yada ihmaller nedeniyle  kazalara neden olabilir. Bunun sonucu  olarak maden kazaları kaçınılmazdır. Bu nedenle madenlerin kontrolleri sadece maden işletmelerinin inisiyatifine bırakılmamalıdır.

SORUN NASIL AŞILABİLİR?

Pratikte her yıl  tüm madenlerin  MİGEM tarafından  rutin olarak denetlenmesinde zorluklar olabileceği düşünülebilir. Halbuki  yılda ancak bir kaç kez  madenlere gidilerek yapılabilen klasik denetim  yerine , gelişmiş teknolojiler kullanarak madenlere gitmeden MİGEM merkezden sürekli olarak izlemek  denetlemek  ve  süreçlere müdahale etmek mümkün. Bunun için 2 yıl süren çalışmalar sonucunda  geliştirilen MVİT (Maden Veri İzleme ve Görsel Tespit ) sistemi hazır hale getirildi. Bunun sonucu olarak maden kazalarının gelişmiş ülkelerdeki  bindelik oran seviyelerine düşürülmesi zor olmayacak.

MVİT SİSTEMİ NASIL ÇALIŞIYOR?

Maden kazalarına sebep olan zehirli gaz çıkışı sensör  verileri  ( Metan / Grizu- Karbonmonoksit- Karbondioksit- Kükürt- Azot- Ocak içi Oksijen- Hava debisi - Duman- Iısı - Travers yükleri-Ocakta çalışan  İşçi sayısı )  sistem tarafından 7/24 sürekli olarak ölçülerek ve bu verilerdeki tehlikeli yükselişler (eşik değer aşımı) digital ortamda tespit edilen değerlerTürksat uyduları,Telekom hatları , GPRS ve fiber hatlar ile Ankara MİGEM’de kurulacak olan Maden Kontrol Merkezinde hem sayısal hem de görüntülü olarak  iletilecek. MVİT’in yolladığı  verilere operatörlerin yorum yapmasına da gerek kalmayacak. Sitem otomatik olarak çalışacak  tehlikeli gaz çıkışları başlar başlamaz merkezde alarm oluşacak. Tehlike sınırına ulaşmak üzere olan  gaz çıkışları MİGEM merkez tarafından ilgili maden işletmesi direkt uyarılacak ve gaz emisyonunun azaltılması ,hava debisinin yükseltilmesi ve çevre güvenliği gibi gerekli tedbirlerin alınması sağlanacak. Bu önlemlere paralel olarak maden işletmesi bölgesindeki valilik, kolluk güçleri, sivil savunma birimleri ,itfaiye ve sağlık birimleri de Ankara merkezden  anında harekete geçirilebilecek. MİGEM, kontrol merkezi, gerektiğinde maden işletmesinden bağımsız olarak madeni tahliye de ettirebilecek.

DENETİMLERİ AZALTACAK

MVİT sistemi, madenleri otomatik olarak sürekli denetleyecek ve madenlerden merkeze gelen tüm veriler ve  kamera görüntüleri  yoruma meydan vermeyecek şekilde sürekli olarak değiştirilemez müdahale edilemez  şekilde ( kara kutu)  log kayıtları da  tutulacaktır. Bu kayıtlar istenirse MİGEM tarafından maden işletmeleri ile ilgili performans raporların hazırlaması için de kullanılabilecektir. Denetimin elektronik ortamda  insan faktörü olmaksızın anlık ve sürekli değerlendirilmiş olması nedeniyle MİGEM’in yıllık denetimleri azalacak hatta gerekte kalmayacaktır.