200 milyar dolarlık kupa! Daha önce böylesi yapılmadı

Dünyanın en çok izlenen spor organizasyonlarından biri olan FIFA Dünya Kupası, 20 Kasım’da, Katar’da başlıyor. İlk kez kış mevsiminde düzenlenecek ve 18 Aralık’a kadar sürecek etkinlik, Ortadoğu’da ilk kez düzenlenecek Dünya Kupası olmasıyla da dikkat çekiyor. Rüşvet iddialarıyla çokça konuşulan organizasyon boyunca, Katar’da tahmini olarak 1.2 milyon ziyaretçinin ağırlanması bekleniyor. Bu sayı ülkenin hali hazırdaki nüfusunun neredeyse yarısına karşılık geliyor.

Daha önce uluslararası çapta düzenlenen pek çok etkinlikte olduğu gibi Katar’da da önemli ölçüde altyapı yatırımları yapıldı. Son teknolojiye sahip stadyumlar, modern bir metro ağı, havalimanını genişletme çalışmaları önde gelen projeler arasında yer alıyor. 2010 yılında başlayan yatırımların toplam bedelinin ise yaklaşık 200 milyar Dolar olduğu belirtiliyor.

17 MİLYAR DOLAR

Dünya Kupası, Olimpiyatlar, Kış Olimpiyatları gibi büyük çaplı etkinliklerde ev sahibi ülkelerin yüzünün pek gülmediği bilinen bir gerçek. Bugüne kadar söz konusu organizasyonların düşük yatırım gelirleriyle öne çıktığı biliniyor. Örneğin 2016 Olimpiyatları’nda Rio de Janeiro, metro hatlarına 2.9 milyar dolar ve tarihi bölgeleri yenilemek için 4 milyar doların üzerinde harcama yaptı. Oyunlar sona erdikten sonra yapılan yatırımları değerlendirmek için yerel ve uluslararası etkinlikler düzenlenmesi planlansa da bu konuda ciddi bir geri dönüş alınamadı.

Daha önce açıklanan beklentiler, 2022 FIFA Dünya Kupası’nın Katar’a 20 milyar dolar kazandırabileceği yönündeydi ancak bu öngörüler son olarak 17 milyar dolara revize edildi. Katar ekonomisinin Dünya Kupası etkisiyle 2022 ve 2023 yıllarında yüzde 3.4 büyüyeceği tahmin ediliyor. S&P ise, turnuva sonrası Katar ekonomisi özelinde yavaşlama beklediklerini açıkladı. Ülkeden gelen son açıklamalarda, söz konusu yatırımların organizasyonların ardından yerel futbol takımlarını desteklemek ve eğitim, sağlık ve ticari tesisler haline getirmek amacıyla, kalıcı şekilde dönüştürüleceği belirtiliyor.

YABANCI YATIRIMCI HEDEFİ

Katar, dünyanın en büyük üçüncü doğalgaz rezervlerine sahip ülkesi ve en büyük petrol üreticilerinden biri. Bu yüzden enerjinin Katar’ın ekonomisinde ana kaldıraç olduğunu söylemek mümkün. Ülkede son yıllarda izlenen politikalar kapsamında, bölgesel iş ve turizm merkezi olma hedefi açıklandı. Dünya Kupası’na ev sahipliği yapmak da bu hedefleri gerçekleştirmenin önemli bir anahtarı olarak görülüyor. Dünya Kupası’yla birlikte yabancı yatırımcının da Katar’a çekilmesi bekleniyor.

ORTADOĞU’DA TURNUVA YARIŞI

PWC araştırmasına göre, Ortadoğu’da düzenlenen spor etkinliklerinde ev sahibi olma geleneği her geçen yıl artıyor. Bölgede, önümüzdeki beş yılda düzenlenen uluslararası etkinliklerin yüzde 8.7 oranında büyümesi bekleniyor. Dünya Kupası dışında, Suudi Arabistan, Bahreyn ve Abu Dabi’deki Formula 1 yarışları, Dubai’deki tenis turnuvaları ve Abu Dabi’deki uluslararası golf etkinlikleri bu anlamda öne çıkıyor.

Katar’da toplam 8 stat için yaklaşık 10 milyar dolarlık yatırım yapıldı. Tekfen İnşaat’ın 2017 yılında yapımını üstlendiği Al Thumama Stadyumu ise 40 bin seyirci kapasitesine sahip.

RUSYA’YI GERİDE BIRAKACAK

İklim Değişikliği Politika ve Araştırma Derneği ve Çevre Mühendisleri Odası Eski Başkanı Baran Bozoğlu’nun yorumuna göre, Katar’ın karbon kredisi alarak ve güneş enerjisi kullanarak karbon nötr olma konusunda attığı adımlardan daha da önemli olan konu sera gazı oluşumunu en başından engellemek: “2018 yılında Rusya’daki Dünya Kupası’nda sera gazı emisyon miktarı 2.1 milyon ton olarak açıklanmıştı. Bu miktarın Katar’da 3 milyon tonları geçeceği tahmin ediliyor. Katar’ın bu etkinliği karbon nötr hale getirmeyi hedeflediği açıklandı. Katar’da 8 yeni stadyum Dünya Kupası özelinde yapıldı. Dolayısıyla sırf yapım aşamasında yoğun bir sera gazı emisyon miktarı oluşuyor. Hava sıcaklıkları nedeniyle stadların içine soğutma sistemleri kurulduğu açıklanmıştı. Katar, Suudi Arabistan ve Mısır gibi ülkelerde yoğun ve kontrolsüz soğutma sistemleri söz konusu. Enerji tüketimi kaynaklı en büyük etkiyi soğutma sistemlerinin yaptığını söyleyebiliriz. Etkinlikte kullanılacak ulaşım araçları da fosil yakıt tüketecekleri için yoğun bir sera gazı oluşmasına neden olacaklar. Bu kadar büyük bir organizasyonun sürdürülebilir hale gelmesi çok mümkün görünmüyor. Atıkların doğru yönetilmesi ve verilerin şeffaf bir şekilde kamuoyuyla paylaşılması da oldukça önemli.”

ŞİMDİYE KADARKİ EN PAHALI BİLET

Turnuva, şimdiye kadarki en yüksek bilet fiyatlarının görüldüğü etkinliklerden biri olacak. En pahalı final maçı biletleri 1179 Sterlin olurken, bu tutarın Rusya’daki bilet fiyatından yüzde 46 daha fazla olduğu belirtildi.

Final maçında en ucuz biletin fiyatı ise 513.34 sterlin. Yabancılar için açılış maçı 302 sterlinden; grup maçları ise 58.64 sterlinden başlayacak. Katarlılar grup maçları için 8 sterline kadar bilet bulabilecek.

28 gün
32 takım
64 maç
8 stadyum
1.2 milyon ziyaretçi
200 milyar dolarlık yatırım
Statlarda %30 daha fazla enerji verimliliği
Statlarda %40 daha az su kullanımı