Kamuda çalışma sistemi değişiyor! 6 model gündemde

Kamuda Tasarruf Paketi'nin açıklanmasıyla kamu harcamalarına yönelik ele alınacak tedbirler de belirlendi. Bu tasarruf maddelerinden biri olan kamuda uzaktan ve esnek çalışma modeli gündeme geldi. Düzenlemede, kamu personeli için 6 farklı çalışma modeli öngörülüyor. Şimdi, milyonlarca memur yeni düzenlemenin nasıl olacağını merak ediyor.

Kamuda uzaktan ve esnek çalışma modeline dair tüm merak edilen ayrıntıları SGK Uzmanı/Eski SGK İstanbul İl Müdürü Murat Göktaş katıldığı canlı yayında açıkladı.

İşte, Göktaş'ın açıklamalarından başlıklar...

UZAKTAN ÇALIŞMA MODELİ CUMHURBAŞKANININ YETKİSİNDE

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ve Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz'ın birlikte yaptıkları basın toplantısında kamuda birtakım tasarruf ve verimliliği artırıcı tedbirleri açıklarken, 'kamuda esnek ve uzaktan çalışmayı geliştireceğiz' gibi bir cümle kullanılması gözleri bu noktaya çevirdi.

Aslında bununla ilgili 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu 100. maddesinde Cumhurbaşkanı'na verilmiş bir yetki var. Cumhurbaşkanı, kamu görevini yerine getiren memurların uzaktan veya iş yeri dışında çalışmalarına izin verebilecek bir düzenleme yapma yetkisine sahip.

5 MİLYONDAN FAZLA ÇALIŞAN VAR

Türkiye’de kamu kurum ve kuruluşlarında çeşitli statülerde istihdam edilen kamu personeli sayısı 5 milyon 101 bin 689. Eylül 2023 itibarıyla kamuda 3 milyon 467 bin 443’ü kadrolu personel (memur), 277 bin 281’i sözleşmeli personel ve 1 milyon 204 bin 526’i daimi işçi statüsünde çalışan personel bulunuyor. Bu tablo göz önünde bulundurulursa esnek ya da uzaktan çalışma sisteminin milyonlarca kişinin hayatını doğrudan etkilemesi bekleniyor.

KAMU PERSONELİ İÇİN 6 FARKLI ÇALIŞMA MODELİ GÜNDEMDE

Geçirdiğimiz bir pandemi süreci vardı. Aslında pandemi sürecinde kısmen bunun provası yapılmış oldu. Personelin bir kısmı uzaktan işlerini görebildikleri için kamu görevlerini yerine getirebilmişlerdi.

Tabi, şu anda yapılmak istenen şey; biraz daha verimliliği artırıcı ve tasarruf tedbirlerine uyumlu bir uzaktan çalışma modeli. Bununla ilgili bir yönetmelik taslağı şu anda gündemde. Cumhurbaşkanına verilmiş bir yetki var ama ayrıntılarla ilgili henüz bir düzenleme yok. Yönetmelik taslağına göre, kamu personeli için 6 farklı çalışma modeli öngörülüyor, bunlar;

- Esnek çalışma modeli,

- Uzaktan çalışma modeli,

- Yoğunlaştırılmış çalışma modeli,

- Kısmi çalışma modeli

- Değişken zamanlı çalışma modeli,

- Akademik eğitim amaçlı çalışma modeli

UZAKTAN ÇALIŞMA MODELİNDE PERSONEL 4 GÜN ÇALIŞABİLECEK

Esnek çalışma modelinde kişi tercih yapabilecek, yani; iş yerine iki saat erken gelebilecek, en fazla da üç saat geç çıkabilecek. Bu süre amirlerle kararlaştırılacak veya günlük 10 saati geçmemek üzere dört gün çalışılacak (memurlar haftada 40 saat çalışıyor).

10'ar saatten dört gün çalışıp, 40 saati tamamlayarak ertesi hafta bir günlük fazla izin kullanabilecekler, bununla ilgili ilave para verilmeyecek. 5 günlük çalışmayı, 4 güne sıkıştırarak -yoğunlaştırılmış çalışma modeli dediğimiz yöntemle- bir gün izin hakkı kazanabilecekler.

KAZA VE HASTALIK DURUMUNDA HAFTALIK ÇALIŞMA SAATİ DÜŞECEK

Bunun dışında, önemli bir düzenleme de şu; diyelim ki evinizde engelli, yaşlı, bakıma muhtaç veya kaza geçirmiş birisi var. Personelin talep etmesi durumunda, kişinin iki ay süreyle günde 5 saat çalışmasına izin verilecek. Memurların 8 saat çalıştığını düşünürsek, günde 3 saat daha az çalışmış olacak.

Kaza veya geçici hastalık durumunda eş, anne, baba ve kardeşi kapsayacak şekilde ve raporla beraber belgelemek koşuluyla, günlük çalışma saati 5 saat olarak belirlenebilecek. Çalışılacak zaman dilimi amirlerle ortak olarak belirlenecek.

EVDE ÇALIŞAN KAMU PERSONELİNE EKİPMAN VERİLECEK Mİ?

Personelin, kullanıcı araç gereçlerini ilgili amirden talep etmesi durumunda -bilgisayar, yazıcı, internet gibi- ihtiyaçlar kamu tarafından karşılanacak.

Bunun dışında kişinin evde telefon ihtiyacı olacak veya mail ile bağlantı kurmaya çalışacağı ve internet kullanımı yüksek olacağı için bununla da ilgili ayrı bir düzenleme olması gerekiyor çünkü yönetmelikte, 'donanımsal ihtiyaçlar, talep edilmesi durumunda kamu tarafından karşılanır' deniyor.

EVDEN ÇALIŞAN MEMURA YEMEK PARASI VERİLECEK Mİ?

Kamu çalışanlarına iş yerinde verilen yemek desteğine ilişkin bir parasal yardım var. Muhtemelen bu cüzzi de olsa parasal yardım devam edecek. Belki, evde pişecek yemeğin bir kısmını karşılayabilecek miktarda ama yemek yardımı olarak verilen yardımın devamı söz konusu olacak. Bu, yemek yemeyenler için de verilen bir yardım. Günlük maktu bir yardım yapılıyor; bu yardım devam edeceği için yemekle ilgili çok sorun olacağını düşünmüyoruz.

KAMUDA EVDEN ÇALIŞMA MODELİ MAAŞLARI ETKİLEYECEK Mİ?

Maaşlarla ilgili bir değişiklik olmayacak. Burada çalışma sürelerinin düzenlemesine yönelik bir yüküm var ama aylıklar; göstergelere, derece ve kademelere göre belirlendiği için aylıklarla ilgili bir düzenleme olmayacak.

KAMUDAKİ ESNEK VE ÇALIŞMA MODELİ NASIL TASARRUF SAĞLAYACAK?

Buradaki asıl amaç şu; verimliliği artırmak ve tasarrufa gitmek. Nasıl tasarruf sağlar esnek çalışma modeli? Örneğin, İstanbul üzerinden düşünecek olursak; kamu personeline ilişkin servislerin yeniden düzenleneceği veya kaldırılacağına dair bir madde vardı. Kişi evinden çalıştığı zaman servis ihtiyacı olmayacak veya iş yerine gelip enerji kullanmayacak veya iş yerinde bir yemek ihtiyacı doğmayacak. Bunun gibi birtakım yardımcı hizmetlerin azalması ve buradan tasarruf edilmesi düşünülüyor.

YAKIT VE ENERJİ TASARRUFU SAĞLANACAK

İkincisi; özellikle büyük şehirlerde işe gidip gelene kadar çok ciddi yorgunluk oluyor. Bazen memurlar iki saat işe gidiyor, iki saat dönüyor; verimlilik de düşüyor ister istemez.

Tabi okul servisleriyle birlikte bu kadar kamu görevlisinin servis kullandığını düşünürsek; trafikte de ciddi bir yoğunluğa yol açıyor. Servisler kaldırılsa bile personeller toplu taşıma veya kendi özel araçlarıyla işe gitmek zorunda kalacakları için böyle bir gündem var. Gidiş geliş olmadığı zaman milli servet olan yakıt tasarrufu da yapılmış olacak. Toplu taşıma da daha az kullanılacağı için diğer kullananlara da daha büyük konfor ve rahatlık sağlanacağını söyleyebiliriz.