A320 filosunda küresel yazılım krizi nasıl çözüldü?

Airbus’ın dünya genelinde 6 binden fazla A320 ailesi uçağını etkileyen kritik bir yazılım sorunu, havacılık sektörünü alarma geçirdi. Kriz, 30 Ekim 2025’te JetBlue’nun Cancun–Newark seferi sırasında uçağın otopilotta 7 saniyede 100 feet irtifa kaybetmesiyle ortaya çıktı. Ani burun aşağı verme hareketi sonucu 20 yolcu yaralandı. Kriz anları yaşanırken, 3 bine yakın uçak ya havadaydı ya da uçuşa hazırlanıyordu.

İlk değerlendirmelerde, uçuş kontrol sistemindeki veri bozulmasının yoğun güneş radyasyonundan kaynaklandığı ihtimali öne çıktı. Alışılmadık bu durum, havayolları tarafından hızla Airbus’a bildirildi ve akıllara Boeing 737 MAX kazalarındaki benzer kontrol sorunlarını getirdi.

Hürriyet gazetesi yazarı Uğur Cebeci, havadaki paniğin nasıl giderildiğini adım adım anlattı. "Airbus asrın paniğini bitirdi" başlıklı yazıda gelişmeler kısaca şöyle aktarıldı:

Airbus, dakikalar içinde AOT (Alert Operators Transmission) yayımlayarak sorunun kaynağı olan ELAC uçuş kontrol bilgisayarına işaret etti. Avrupa Havacılık Güvenliği Ajansı (EASA) ise derhâl Emergency Airworthiness Directive yayımlayarak uçakların yere çekilmesini ve yeni yazılım yüklenmeden uçuş yapılmamasını istedi.

Türkiye’de THY, Pegasus ve AJet etkilenen uçakları anında seferden çekerek güncellemeyi uyguladı.

THY HIZLA YAZILIMI YÜKLEDİ

THY'de A320 ailesinden sekiz uçakta sorun görüldü. İletişim Başkanı Yahya Üstün, uçakları hemen seferden çektiklerini ve hızla yeni yazılım yüklediklerini duyurdu. Pegasus ve 10 uçağında sorun çıkan Ajet de hızlı şekilde güncellemeleri yaptı. 

Cebeci'nin verdiği bilgiye göre, devasa gibi görünen sorun hızla küçülerek erimeye başladı. Yolcuların panik yapmaması için de sürekli bilgilendirme yapıldı. Bu sayede emniyetli uçuşa inanan yolcular sayesinde havayolu şirketleri önemli bir kayıp yaşamadı. Ama henüz tüm sorunlu uçaklara yükleme yapılmış değil.

BİN UÇAKTA DONANIM DEĞİŞİKLİĞİ GEREKİYOR

Eski sürümüne çok benzeyen yeni yazılım, havayolu şirketleri tarafından ortalama 45 dakikada indirilerek hızla uçaklara yüklendi. Yükleme işlemi 2-3 saat sürdü. Ama bin uçakta donanım değişikliği gerekti. Bu da uzun bir bekleyişi gerektiriyor.

CEO ÖZÜR DİLEDİ

Airbus CEO’su Guillaume Faury, yaşanan aksaklık nedeniyle havayollarından ve yolculardan özür dileyerek, ekiplerin “24 saat kesintisiz çalıştığını” açıkladı.

DÜNYADA DURUM

American Airlines: 209 uçak etkilendi; tüm ekipler seferber edilerek güncelleme kısa sürede tamamlandı.

Delta Air Lines: Sorunun sınırlı etkisi olduğunu, güncellemelerin bitmek üzere olduğunu duyurdu.

Air New Zealand: Acil güvenlik sorunu yaşanmadığı, güncellemelerin hızla yürütüldüğü belirtildi.

Air India: Etkilenen uçakların yüzde 70’i güncellendi.

Air France: Filodaki 41 uçak hemen yere çekilip işlem başlatıldı.

Küresel ölçekte A320 kullanan havayollarının yüzde 80’i güncellemeyi kısa sürede tamamladığını EASA’ya bildirdi.

6 bin uçak risk altındaydı: Airbus'tan yazılım güncellemesi açıklaması

İstanbul'a teknisyen geldi: Papa'nın uçağına yazılım yüklemesi

Airbus A320 uçakları için uyarmıştı! Binlerce uçak yere indirildi