Çocuğa Kur'an'ı sevdirmenin yolları

"Kur'an-ı Kerim öğrenme hep yaz aylarına, hep tatile, hep sıcaklara geliyor." diyen çocuklara karşı anne-babalar, "Onları bıktırmadan Kur'an'ı nasıl sevdirebilirim?" sorusunu soruyor. Öncelikle çocuklara Kur'an eğitimi bir ceza gibi sunulmamalı. Sadece onun değil sizin de Kur'an okumanız ve bunu onlara göstermeniz gerekir.

Prof. Dr. Mehmet Zeki Aydın'ın konu ile ilgili sorulara verdiği cevaplar;

Kur'an okumak hep yaz aylarının sıcaklığına, tatile denk geliyor ve çocuklar Kur'an öğrenmede zorlanıyor. Çocuklara Kur'an-ı Kerim'i nasıl sevdirebiliriz?

Öncelikle bu sorunun altında çocukların Kur'an okumalarından memnuniyetsizlik ya da yetersizlik düşüncesi olduğunu tahmin ediyorum. Elbette Müslüman bir anne-baba olarak çocuklarımızın Kur'an okumasını istemek, beklemek güzel bir davranıştır. Ancak çocukların durumlarını, şartlarını düşündüğümüzde onlardan beklentilerimizin oldukça fazla olduğunu söyleyebilirim. Toplumumuzzda Kur'an-ı Kerim okumayı bilenlerin çoğu ilk defa Kur'an okumayı yaz kurslarında öğrenir. Yaz kursları böyle bir hizmeti yürütürken buralara devam eden çocuklarımıza baktığımızda bunların, tatil haklarından keserek Kur'an kursuna gittiklerini görmeli ve takdir etmeliyiz. Çocuklarımızdan beklentilerimizi yüksek tutarak ne kendimizi ne de onları üzelim. Peki ne yapalım derseniz. Öncelikle hepimiz bu sorunu temelinden çözmek için çareler arayalım. Yaz kurslarıyla ilgili çok güzel çalışmalar var. Bunları takdir edelim, teşvik edelim, destek olalım. Hocalarımız sevdirmeye çalışıyorlar ebeveynler olarak onlara destek olalım.

Biz anne-baba olarak evde neler yapmalıyız?

Çocuğunun Kur'an okumasını isteyen anne-baba, kendisi evde Kur'an dinlemeli ve okumalıdır. Anne-babasının Kur'an okumaya gösterdiği ilgi çocuğun dikkatini çekecek, onu da heveslendirecektir.

Bazı evlerde Kur'an öğrenmesi için çocuğa ceza verir gibi davranılıyor, bu doğru mu?

Bazen anne-babalar çocuktan Kur'an okumalarını onlara ceza verir gibi emredebiliyorlar. Örneğin çocuğunun çok sevdiği bir televizyon programı seyrettiği veya bilgisayarda ya da parkta oyun oynadığı sırada onun Kur'an okumasını isteyebiliyoruz. Adeta çocuktan ceza olarak Kur'an okumasını bekliyoruz. Bu duruma düşmemek için çocuğun gününü hatta haftasını planlayabiliriz. Planlamayı çocukla birlikte yapar, birlikte kararlar alırsak daha etkili olur. Unutmayalım ki onlar çocuktur ve çocukların oyun oynamaları, gürültü yapmaları, çok hareketli olmaları onların doğal haklarıdır. Bu nedenle çocukların oyun haklarını ellerinden almayalım, engel olmayalım tam tersi arkadaşlarıyla birlikte oynamaları için imkanlar sağlayalım.

Aile toplantısıyla kararlar alarak bunu harfiyen uygulamalı mı, yoksa biraz da olsa esnek davranmalı mı?

Birlikte belirleyeceğimiz sürelere uymaya özen göstermeli ve çocuğun bu planı delmesine fırsat verilmemelidir. Bunu söylerken aşırı bir disiplin ve resmi yazılı bir plandan bahsetmiyorum; evlerimizi birer askeri eğitim yerine dönüştürelim demek istemiyorum. Yapacağımız basit ve kısaca, çocuğumuzla birlikte karar alıp neyin ne kadar yapılacağını herkesin açıkça bilmesini sağlamaktır. Örneğin, perşembe gecesi geçmişlerimizin ruhuna Yasin okunacak, her gün bir sayfa veya yarım saat Kur'an okunacak; günde bir saat bilgisayar; üç saat televizyon; günde yarım saat veya haftada bir kitap okuma; günde 5 saat parkta oyun gibi bir program yapılabilir. Bu program esnek olmalı, gerektiğinde yeri zamanı değişebilmeli ancak yapılan plana uymaya gayret edilmeli asla plan yalama yapılmamalıdır. Örneğin, "Neyse bugün bir saat yerine üç saat bilgisayar oyna bakalım." deyip kuralı haftada üç dört defa çiğnemek, planı yalama yapmaktır.

Çocuğuma sözümü dinletemiyorum. Bunun için zaman zaman bağırıyorum; bu doğru mu?

Burada bir ilkeyi daha hatırlatmak istiyorum. Sözümüzün dinlenmesi için, isteklerimizi mutlaka bağırıp çağırarak, azarlayarak yapmak zorunda değiliz. İsteklerimiz konusunda kararlı olduğumuzu, ne yapsalar da kuralı çiğneyemeyeceklerini çocuklara söylemek ve davranışlarımızda tutarlı olmak yeterlidir.

Çocuklara hediyeler vaat etmenin bir faydası olur mu?

Günümüzde çocuklarımızdan o kadar çok beklentilerimiz var ki onların süper bir insan, mükemmel bir Müslüman olmasını hayal ediyoruz. Matematiği iyi olsun, iyi Kur'an okusun, bir spor yapsın, bir müzik aleti çalsın. Olsun, olsun da bunu her çocuk yapamaz. Kur'an programları, yarışmalar vb. etkinlikler düzenlenmesi, katılanlara ödüller verilmesi ve böylece Kur'an okumanın cazip hâle getirilmesi de teşvik edici olacaktır. Benzer şekilde anne-babalar Ramazan vesilesiyle, birlikte hatimler yapabilir veya hatim programlarına katılabilir. Çocukların Kur'an okumalarından memnun olduklarını belli etmek üzere, anne-babalar çocuğun yaşına uygun hediyeler alarak da teşvik edebilirler. Ancak bu hediyeleri önceden vaat ederek rüşvete dönüştürmemeliyiz.

ZAMAN