Yatırım araçlarına yüzde 35 vergi gelebilir?

Bono, tahvil ve hisse senetleri gibi menkul sermaye iratları için, 10 yıllığına getirilen sadece stopaj alınması uygulaması 31 Aralık 2015’te doluyor. Süre uzatılmazsa yüzde 35’e kadar gelir vergisi alınacak

Bilindiği gibi 1 Kasım tarihinde seçime gidiyoruz. Ancak seçimden hemen sonra ekonomiyle ilgili acil olarak ele alınması gereken konular bulunmakta.

Bunlardan bir tanesi de sermaye piyasalarının/ menkul sermaye iratlarının vergilendirilmesi ile ilgili olan Gelir Vergisi Kanunu’nun (GVK) Geçici 67’nci maddesi. Geçici 67’nci madde 1 Ocak 2006’dan itibarıyla yaklaşık 10 yıldır uygulanıyor ve 31.12.2015 tarihi itibariyle yürürlüğü sona erecek.

Eğer Geçici 67’nci maddenin süresi uzatılmaz ise menkul sermaye iratlarının vergilendirilmesi önemli ölçüde değişecek ve stopaja tabi olmayan bazı menkul sermaye iratlarında stopaj söz konusu olacak ya da tersi durum doğabilecek.

Örneğin, borsa kazançlarında stopaj oranı geçici 67’nci madde ile % 0 olarak belirlenmişti. Bu maddenin süresinin uzatılmaması halinde 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren borsadan elde edilen hisse senetleri alım satım kazançlarında vergi gündeme gelecektir.

Hisse senetleri alım satım kazançları geçici 67’nci madde ile yüzde 0 stopaja tabi iken 1 Ocak 2016’dan itibaren elde edilecek kazançlar normal Gelir Vergisi Beyannamesi ile beyan edilecek ve gelir vergisi tarifesi üzerinden vergiye tabi olacaktır.

1/1/2006 tarihinden sonra ihraç edilmiş olan; Devlet tahvili, Hazine bonosu, Toplu Konut İdaresi ve Özelleştirme İdaresi tarafından çıkarılan menkul kıymetlerden elde edilen faiz gelirleri geçici 67’nci madde kapsamında % 10 oranında stopaja tabidir.

Geçici 67’nci maddenin süresinin uzatılmaması durumunda, Devlet tahvili ve Hazine bonosu ile Toplu Konut İdaresi ve Özelleştirme İdaresi tarafından çıkarılan menkul kıymet faizlerinden yapılan stopaj oranı % 0 (GVK 94/7) olacaktır.

TEMETTÜ GELİRLERİ İÇİN DEĞİŞİKLİK OLMAYACAK

Süresi uzatılmazsa 1/1/2016’dan itibaren sayılan menkul kıymetlerden elde edilen faiz gelirlerinin beyan sınırını aşması durumunda, gelirin tamamının yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi ile beyanı gerekir. Geçici 67’nci madde uyarınca yalnızca %10 stopaj yapılırken, beyanname ile beyan edilmesi halinde bu oran elde edilen gelirin miktarına göre %35’lik dilimden dahi vergilendirilebilecektir. Burada da bir vergi artışı söz konusu olacaktır.

Ancak temettü gelirlerinin vergilemesinde herhangi bir değişiklik olmayacaktır.

ANCAK YASAL DÜZENLEMEYLE UZATILABİLİR

Seçimlere endekslenerek ekonomiyi göz ardı etmemiz mümkün olamaz. Temenni edelim ki, 1 Kasım’dan itibaren hükümet hızlıca kurulsun ve finans piyasalarını çok ciddi şekilde etkileyecek olan Gelir Vergisi Kanunu’nun 67’nci maddesinin süresi uzatılsın. Maddenin süresi de ancak yasal düzenleme ile uzatılabilecektir.

ÖZEL SEKTÖR TAHVİL FAİZİNDE DURUM NE ?

Özel sektör tahviline ilişkin faiz gelirleriyle alım-satım kazançları geçici 67’nci madde kapsamında %10 vergiye tabi. Geçici 67. maddenin süresinin uzatılmaması durumunda, bu menkul kıymetlerin satışından sağlanan kazançlardan stopaj yapılmayacaktır.

Alım satım kazancı için hiçbir istisna tutar da söz konusu olmadığından, kazancın tamamının Gelir Vergisi beyannamesi ile beyan edilmesi gerekecektir. Beyan edilecek kazancın hesaplanması sırasında, alış ve satış tarihleri arasındaki Yİ-ÜFE farkının yüzde 10’u geçmesi şartıyla maliyet bedelinin endekslenmesi yöntemi kullanılabilecektir.

Maddenin süresi uzatılmazsa, Türkiye’de ihraç edilen özel sektör tahvillerinden elde edilen faiz gelirlerinden GVK 94 uyarınca yüzde 10 stopaj yapılır. Dar mükellef gerçek kişiler tarafından elde edilen bu gelirler beyan edilmeyecek. (GVK md. 86/2).

MEVDUAT FAİZİ VE REPO GELİRLERİ

Geçici 67. maddenin süresinin uzatılmaması durumunda, mevduat faizleri, katılım bankalarınca katılma hesaplarına ödenen kâr payları ve repo gelirlerinden yapılan stopajın oranı % 15 (GVK 94) olacaktır.

Bu değişikliğin dışında yukarıdaki gelirlerin beyan edilmesi de söz konusu olacaktır. Buna göre elde edilen mevduat faizi, repo ve katılım bankası kâr paylarının beyan sınırını aşması durumunda, gelirin tamamının yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi ile beyan edilmesi gerekecektir.

Bu da elde edilecek gelir miktarına göre yeni vergi yükü doğurabilecektir. Yani vergi yükü beyan edilen tutara bağlı olarak %35’e kadar çıkabilecektir.

EUROBOND FAİZ VE KAZANÇLARI

Geçici 67’nin uzatılmaması durumunda, dar mükelleflerin eurobond’lardan elde ettikleri faiz gelirlerinin % 0 oranında stopaja tabi olduğu kabul edilecektir. Dar mükellef gerçek kişiler tarafından elde edilen bu gelirler beyan da edilmeyecektir.

Eurobond’ların Türkiye’de satışından sağlanan alım satım kazançları ise stopaja tabi değildir. Bu nedenle dar mükellef gerçek kişiler tarafından söz konusu menkul kıymetlerden elde edilen alım satım kazançlarının tamamının münferit beyanname ile işlem tarihini takip eden 15 gün içerisinde beyan edilmesi ve hesaplanan Gelir Vergisi’nin de aynı süre içerisinde ödenmesi söz konusu olacaktır.