İşte Mursi'nin bir yıllık iktidar mücadelesi

Taha Dağlı'nın Analizi

2012 Haziran ayına gelindiğinde Mısır'da Hüsnü Mübarek devrileli tam 1,5 yıl olmuştu. Ülkeyi Yüksek Askeri Konsey yönetiyordu. Mayıs ayındaki Cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turunda Müslüman Kardeşlerin adayı Muhammed Mursi ikinci tura kalmayı garantiledi.

KARŞISINA REJİMİN BAŞBAKANINI RAKİP DİYE ÇIKARDILAR

16-17 Haziran tarihlerinde Mısırlılar ikinci tur için sandık başına gitti. Mursi'nin karşısındaki isim Ahmet Şefik'ti. Mübarek devrileli 1,5 yıl olmuştu ancak rejim hala etkisini koruyordu. Mübarek döneminin Başbakanı olan Ahmet Şefik, ikinci tura kalmayı başarmıştı.

SEÇİMDE MÜBAREK KALINTILARI

Seçim sonuçlarına göre Muhammet Mursi yüzde 51,7 oy oranıyla Cumhurbaşkanı seçildi. Mısırlılar tarihlerinde ilk kez yaptıkları demokratik seçimle Mursi'yi başa getirmişlerdi.

Ancak sivil iktidar olabilmek hiç de kolay değildi. Askeri vesayeti aşmak, Mübarek döneminin yolsuzlukları, şiddetli ekonomik kriz içerdeki sorunlardan sadece bir kaçıydı.

ASKERİ VESAYET DEVREYE GİRİYOR

Tam bu dönemde yine rejim devreye girdi. Anayasa Mahkemesi Müslüman Kardeşlerin çoğunlukta olduğu meclisi feshetti. Oysa Mısır Meclisi 30 yıl aradan sonra Cumhurbaşkanlığı seçimlerinden önce yapılan parlamento seçimleriyle sivil olarak yeniden faaliyete geçmişti.

MURSİ SEÇİLİR SEÇİLMEZ YETKİLERİ KISITLANDI

Birkaç gün sonra henüz görevine resmen başlamamış olan yeni Cumhurbaşkanının görev ve yetkileri kısıtlandı. Yetkilerin çoğu askeri konseye devredildi.

MECLİS FESHEDİLDİ, YEMİN EDECEK YER BULAMADI

29 Haziran tarihine gelindiğinde Mursi'nin yemin ederek göreve başlaması gerekiyordu. Ancak meclis feshedildiği için Cumhurbaşkanı yeminini halkın meclisi önünde yapamayacaktı. Yeminin Anayasa Mahkemesi önünde yapılmasına karar verildi.

Halk bunu kabullenemedi. 29 Haziran Cuma akşamı Tahrir Meydanı yüzbinler tarafından dolduruldu. Mursi meydana davet edildi. Mısır'ın Cumhurbaşkanı halkının önünde sembolik de olsa yemin etti, "Allah'tan başka kimseden korkmuyorum" dedi.

Bir gün sonra yani 30 Haziran Cumartesi günü Anayasa Mahkemesinin önüne çıkarılan Mursi, resmi yemin törenini burada gerçekleştirdi ve göreve başladı.

KATLİAM ÜSTÜNE KATLİAM SOKAKLARI SAVAŞ ALANINA ÇEVİRDİLER

O göreve gelmeden önce Port Said kentindeki bir futbol maçında katliam yaşanmıştı, 73 kişi hayatını kaybetmişti. Bu olayların davası Mursi döneminde başladı. Mahkeme 21 idam kararı verince ortalık karıştı. Çatışmalar çıktı ve onlarca kişi daha hayatını kaybetti.

Devrik lider Hüsnü Mübarek ve oğullarının davaları da sürüyordu. Yargılama sürecinde Cemal ile Alaa'ya verilen bazı davalardan beraat kararları da sokaktaki tansiyonu yükselten ve çatışma ortamı çıkaran diğer gelişmelerdi.

İSRAİL'İN İLK HAMLESİ GELDİ

Mursi'nin iktidara geldiği ilk günlerde Sina'daki bir polis karakoluna saldırı düzenlendi. Sınırdaki bu saldırının ardından İsrail, Hamas'ı suçladı. Hamas işin içinde değildi, olamazdı da zaten ancak Mursi'nin karşısındaki sınavlara yenisi eklenmişti.

Filistinliler ve Suriye halkı Mursi'den umutluydu. Refah Sınırının açılması bekleniyor, Eset rejimine Mısır'dan destek talepleri geliyordu.

MURSİ TAHRAN'DA-ESET REJİMİNE ZALİM DEDİ

İşte bu ortamda 30 Ağustos'ta İran'a resmi bir ziyaret gerçekleştirdi. Bağlantısızlar Zirvesine katılan Mursi aynı zamanda 34 yıl sonra İran'a giden ilk Mısır lideriydi. Ahmedinecat'ın karşısına çıktı ve Suriye rejimini Dışişleri Bakanı Velit Muallim'in temsil ettiği zirvede "muhaliflerin yanındayız" dedi, Eset rejimine "zalim" ifadesini kullandı. Bu konuşma salonda soğuk rüzgarlar estirdi, Muallim ve Suriye heyeti zirveyi terk etti.

MURSİ ANKARA'DA-BU BULUŞMA HAZMEDİLEMEDİ

Mısır'ın Ortadoğu'daki beklenen dış politikasını hayata geçirmeye çalışan bir yandan da içerdeki askeri vesayet, ekonomik kriz ve çatışma ortamlarıyla mücadele eden Mursi, 20 Eylül'de Ankara'da AK Parti 4. Olağan Büyük Kongresi'ne katıldı, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile bir araya geldi ve Türk-Mısır İş Forumu'nda Türk ve Mısırlı iş adamlarına hitap etti.

İsrail'in karşısında Filistin halkının yanında bir Mısır lideri. Suriye'de Eset rejiminin karşısında Suriye halkının yanında bir Mısır lideri. Ve bölgede Türkiye ile müttefik olan bir Mısır lideri.

İSRAİL'DEN İKİNCİ HAMLE-GAZZE SALDIRILARI

Tüm bu dış politika hedefleri rayına sokulmaya çalışılırken, Kasım ayında İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırıları başladı. Mursi, Başbakan Erdoğan ile birlikte hareket ederek krizin çözümünü sağladı. Ateşkes ilan edildi. Ateşkesin temelini 3-4 gün önce Kahire'ye giden Başbakan Erdoğan, Muhammet Mursi ile beraber atmıştı. Ancak Amerika Başkanı Obama, ateşkesten dolayı Mursi'yi tebrik etti.

Ortada bir oyun vardı. Türkiye-Mısır yakınlaşmasını istemeyenler vardı. Ancak iki taraf da oyunun farkındaydı. Başbakan Erdoğan, "kimseden takdir, teşekkür beklemiyoruz" diyerek kurulmaya çalışılan tezgaha vurgu yaptı.

ANAYASA KOMİK ŞERİAT BAHANESİ

Ardından Mısır'da anayasa sürecine girildi. Muhalifler ayaklandı. Mursi ve Müslüman Kardeşler hedef tahtasındaydı. Referandum yapıldı ve kabul edildi fakat laik kesim "şeriat geliyor" sloganıyla sokağa döküldü. Şeriat kaynaklı bir anayasa yapıldığı yönünde komik bir suçlama vardı.

TÜM GÜÇLER KARŞISINDAYDI

Asker, polis, anayasa mahkemesi, medya, iş çevreleri bunların hepsi Mursi'nin karşısındaydı. Mısır Cumhurbaşkanı ilk 100 gün vaatlerini yapamadığı için suçlanıyor, anayasayı tek taraflı hazırlamakla itham ediliyordu.

100 gün vaatlerini engelleyen vesayet anayasayı da bahane ederek kitleleri sokağa dökmeye başladı. Ve bugüne gelindi.

Mübarek'in askeri, polisi, medyası, iç çevresi, sermayesi vardı. Mursi'de bunların hiç biri yoktu. Aksine tüm bu silahlar karşısındaydı.

Asker darbe yaptı, polis Müslüman Kardeşleri hedef gösterdi, medya kara propaganda yapıp halkı sokağa davet etti, sermaye çevresi ise ekonomiyi hortumlayarak fakirliği doruğa çıkardı.

İçerde ve dışarda tam bir yıl bunlarla uğraşan Muhammet Mursi, şimdi göz altında. Hakkında suçlamalar var ve yargı önüne çıkacak.

Demokrasi, hukuk devleti ve adalet. Bu kavramların hepsi Mursi'nin 365 günlük iktidarında yerle bir edildi.