Malazgirt savaşı üç boyutlu hale gelecek! Dijital arkeoloji gerçek oluyor

"Malazgirt Savaş Alanının Tespiti, Tarihi ve Arkeolojik Yüzey Araştırma" projesinin 3. etabı kapsamında Malazgirt'in Örenşar köyünün sırtlarında Müslüman mezarı olduğu değerlendirilen 1800 rakımlı tepede çalışmalar başladı. Kazının bilimsel danışmanı Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Adnan Çevik, Haber7.com muhabiri Müge Çakmak'a özel açıklamalarda bulundu.

"KÜLTÜR TURİZMİ AÇISINDAN ÖNEMLİ"

Malazgirt Savaşı bu topraklardaki var oluşumuzun başlangıç hadiselerinden birisi. Yani nasıl Çanakkale Muharebesi, Sarıkamış bu topraklarda ki direnişimizin var oluşumuzun ve bu toprakları terk etmeme irademizin adıysa Malazgirt de bu toprakların Türkiye oluşu sürecinin başlatıcısı olduğu için önemli. Bu kadar önemli bir hadisenin teknik olarak, bilimsel olarak nerede yapıldığının net olarak bilinmemesi bununla ilgili bugüne kadar herhangi bir akademik çalışmanın, bilimsel bir çalışmanın yapılmamış olması zaten bu önemli olguya verdiğimiz değerle ilgili bir şüphe oluşturuyor. Malazgirt konumu gereği Doğu Anadolu’nun bir kilidi yani savaşın orada yapılması tesadüfi bir şey değil. Hem Bizans İmparatoru hem de Büyük Selçuklu açısından Türklerin artık Anadolu’ya yerleşme sürecinin hemen arefesi olan bir muharebe. Burada bir ören yerinin oluşturulması, bir kültür turizmi açısından önemli…

"ÇANAKKALE BİLİNCİNİN MALAZGİRT'DE DE YAŞATILMASI LAZIM"

Ama onun ötesinde nasıl çocuklarımız alıp Çanakkale’yi götürüyoruz bizim bu topraklardaki varlığımızı besleyen bir motivasyon üretiyor. Sarıkamış’a götürüyoruz çocuklarımızı her aralıkta o kar kışta… Buraları, bu toprakların vatan olması nasıl bir bedelle oluştuğunu anlatıyoruz, dolayısıyla Malazgirt Zaferi’nde de böyle bir alanın tespit edilmesi, oralarda otağların kurulması, savaşın cereyan ettiği yerlerin sahnelenmesi onunla ilgili bir destinasyon alanının oluşturulması aynı bilincin orada da yaşatılmasını sağlayacak. 

Malazgirt Savaş alanının yerinin tespiti arkeolojik araştırma projesi çerçevesinde Türkiye’de ilk kez bu kapsamda uygulanabilecek bir model var. Bunlardan ilki savaş arkeolojisi. Bu kapsamda ülkemizde ilk kez bir savaş arkeolojisi çalışması yapılıyor. 10 üniversiteden 35 uzmanın katılımıyla tarih, arkeoloji, sanat tarihi, antropoloji, coğrafya, jeoloji, jeo-fizik, jeo-kimya pek çok disiplinden uzmanların katılımıyla yürütülüyor. Savaş arkeolojisi ülkemizde çok yeni ve bu kapsamda Malazgirt Savaşı ile yapılan çalışma ilk olacak. İkincisi de dijital arkeoloji. Dijital arkeoloji, arkeolojiyle dijitalliğin, dijital bilgi kaynaklarının teknolojinin birleşmesi anlamına geliyor.

"DİJİTAL ARKEOLOJİ"

Çalıştığımız alan 150 kilometrelik bir alan. Malazgirt Ovası yani, savaşın gerçekleştiğini düşündüğümüz alan en geniş sınırlarıyla 150 kilometrekare. Bu alanı sadece çıplak gözle dolaşarak savaştan izler aramakla yetinmiyoruz aynı zamanda radarlarımızla yerin altında savaşa ait izler arıyoruz. Drone çekimleriyle alanın 3 boyutlu topoğrafik haritalarını çıkarıyoruz çünkü coğrafyanın bu ovanın topoğrafi üzerinde orduları modelleyeceğiz, savaştıracağız. Bir nevi savaş oyunları şeklinde hem Bizans ordusunu hem de Sultan Alp Arslan’ın Selçuklu Ordusu’nu, otağlarını, karargahlarını, kamplarını, savaşın düzenini o alana ne kadar asker sığar, nasıl manevra yapar, savaşın nihai aşaması nerede gerçekleşmiştir işte bütün bunları yapacağız. Bu çerçevede illüstratörlerimiz tek tek askerleri modelliyor. Yani ağır piyade, hafif piyade, süvari, kullandıkları silahlar bunlar gerçek zaman ve gerçek mekana uygun olarak, o coğrafyada birebir modellenerek ortaya konuyor. Yine burada da dijital süreçlerden istifade ediyoruz. Bu projenin sonunda bir belgesel, bir animasyon film modellemeleri, çeşitli haritalar vs. çıkacak. Önümüzdeki yıl Malazgirt Zaferi’nin 950. yılı. Malazgirt Zaferi artık sadece sözlerle anlatılan ya da 26 Ağustos’ta törenlere anılan bir zafer olmaktan çıksın, tabiri caizse tarih ete kemiğe bürünsün, gözle görülür hale gelsin diye çalışıyoruz. 

"BAŞKA ÇALIŞMALARA DA MODELLİK EDEBİLİR"

Bahsedilen veriler bundan sonra pek çok çizgi filme, filme, belgesele yani buradaki animasyonlar pek çok çalışmaya konu olacak. Dolayısıyla artık sadece kitaplarla yani kulağa hitap eden bu hadiseler göze de hitap edecek. Çağımız görsellik çağı ve göze hitap eder olacak. Ve bu başka çalışmalara da modellik teşkil edebilir. Ankara Savaşı’yla ilgili yapılabilir, Kurtuluş Savaşı, Büyük Taarruz, Sakarya Muharebesi gibi tarihimizde pek çok önemli dönüm noktası muharebeler var; onlara ilişkin dijital ortamda modellenmiş pek çok veri üretecek ki bu alan ülkemizde oldukça yeni bir alan. TRT de şuan Selçukluyla ilgili yeni bir dizi de yayınlanıyor. Mesela bu tip filmlerde işte bu modellemeler yoğun olarak kullanılarak o günün gerçek zaman ve gerçek mekanda canlandırılması sağlanacak.