'Çalışan emekliye çift maaş şoku' algısı yaptılar: Kanun Ekim 2008'den beri yürürlükte!

Son günlerde Ekim 2008'de yürürlüğe girmiş bir düzenleme, "Emekliler dikkat!", "Çalışan emekliye çift maaş kalkıyor", "Emekliye çift maaş şoku" gibi başlıklarla yeniden gündeme taşındı. 5510 sayılı Kanun ile hayata geçirilen düzenlemenin, yeni yapılıyormuş ya da yapılacakmış gibi sunulduğu, hatta tüm emeklileri etkileyecekmiş algısına yol açacak şekilde verildiği görüldü.

17 yıldır yürürlükteki yasaya göre, ilk kez 1 Ekim 2008 tarihinden sonra sigortalı olanlar, emekli aylığı bağlandıktan sonra çalışırlarsa iki maaştan birini alabilecek. Henüz bu kapsamda emekli olmuş kişi, yani uygulama yok.

İLK SİGORTA TARİHİ ÖNEMLİ

Mevcut emeklilerden çalışanlar, şimdi olduğu gibi, bundan sonra da hem iş yerinden maaşını hem emekli aylığını almaya devam edebilecek. Önümüzdeki dönemde çalışmaya başlayan mevcut emekliler için de bu geçerli olacak. Hatta şimdi çalışan ama sigortaları Ekim 2008 öncesinde başlamış kişiler için de aynı imkan bulunacak. Ancak ilk kez 1 Ekim 2008 sonrasında sigortalı olanların, emekli olduklarında çalışmaları halinde emekli aylıkları kesilecek. Bu kişiler çalışmayı bıraktıklarında da aylıkları tekrar bağlanacak. Yani bahsi geçen durum, Ekim 2008'den sonra ilk kez sigortaları başlamış, ileride emekli olduklarında çalışmaya devam edenler için geçerli.

2051'E KADAR UZAYACAK

1 Ekim 2008 tarihinden sonra sigortalı olanların emeklilik için öncelikle 7200 prim gün şartını tamamlamaları gerekiyor. Yaş şartı ise kadınlarda 58, erkeklerde 61'den başlıyor. Ekim 2028'de 18 yaşında sigortalı olup hiç ara vermeden çalışan bir kişi için prim şartı 2028 yılı tamamlanacak. Yaş şartı ise kadınlarda 2048, erkeklerde 2051 yılında dolacak. Ancak 39 yaşında bir kadın, 41 yaşında bir erkek eğer ilk kez Ekim 2008'de sigortalı olmuşsa şartları 2028'de tamamlayabilecek.

ÜÇÜNCÜ GELİR İMKANI DA VAR

Bir sigortalı vefat ettiğinde eğer sigortalılık süresi uygunsa eşine aylık bağlanıyor. Burada kadın ya da erkek olunması fark etmiyor. Dul kalan eşin çalışıp çalışmaması, emekli olup olmaması da aylık bağlanmasını etkilemiyor. Fakat kişi emekli ya da çalışıyor ise bağlanacak aylığın oranı düşüyor. Çalışmayan ya da emekli olmayan kişi, vefat eden eşinin aylığının yüzde 75'ini alıyor. Eğer dul kalan eş çalışan ya da emekli ise, vefat eden eşinin aylığının yüzde 50'si bağlanıyor. Eşinden ölüm aylığı bağlanmış kişi, emekli olursa her iki aylığı da alabiliyor. Bu kişi aynı zamanda bir iş yerinde çalışırsa hem eşinden ölüm aylığını, hem kendi emekli aylığını, hem de iş yerindeki ücretini alabiliyor. Eşten ölüm aylığı için en az 1800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş veya SSK'lılar için en az 5 yıl sigortalı bulunup toplam 900 gün prim bildirilmiş olması gerekiyor.

Hem SSK hem Bağ-Kur kapsamında çalışan mevcut emekliler emekli aylığı almaya devam ediyor. Sadece emekli olduktan sonra memur olunursa aylık kesiliyor. Ancak iş bırakıldığında güncellenip yeniden bağlanıyor.