Milyonlarca elektrik abonesini ilgilendiren karar

Kaçak elektrik kullandığı gerekçesi ile 44 bin bin lira fatura çıkarılan abonenin Yargıtay’a taşıdığı dosyada söz konusu faturanın 30 bin lirayı bulan kısmı için bozma kararı verildi. Yargıtay, aboneden alınan sayaç okuma, perakende hizmet, iletim sistemi kullanım ve dağıtım bedeli gibi bedellerin alınmasının yasa ve Anayasa’ya aykırı olduğuna işaret etti. Uzmanlar, kararın milyonlarca aboneyi ilgilendirdiğini, emsal nitelikteki kararla, ilgili kurumlara itirazların yapılabileceğine dikkat çekti.

İstanbul’da tekstil atölyesi işleten Hıdır A.’ya, aboneliği olmadan elektrik kullandığı gerekçesiyle Boğaziçi Elektrik Dağıtım A.Ş. görevlileri tutanak tuttu ve çıkarılan fatura kendisine tebliğ edildi. Faturada toplam tutar 44 bin lira olarak kayıtlara girdi. Hıdır A. bu olaydan hemen sonra aboneliğini yaptı ve kesilen cezanın bir bölümüne itiraz etti. Av. İmam Bazan, Bakırköy 10. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde açtığı davada, müvekkilindenfazla para tahsil edilmek istendiğini, normal tüketim bedelinin 14 bin lira civarında olduğunu, 29 bin 723 liralık kısmın haksız yere alınmak istendiğini öne sürdü.

BEDAŞ: DAVA REDDEDİLSİN

Davalı şirket BEDAŞ avukatı ise, söz konusu itirazların yersiz olduğunu davanın reddedilmesini istedi. Mahkemenin talebi ile hazırlanan bilirkişi raporu da BEDAŞ lehine çıkınca mahkeme kararını verdi. Verilen kararda Hıdır A.’nın talebi geri çevrildi. Av. Bazan kararı temyiz etti.

'DÜŞÜK MALİYETLİ ENERJİ TEMİNİ'

Temyiz incelemesine Yargıtay 3. Hukuk Dairesi baktı. Yargıtay, geçtiğimiz günlerde taraflara tebliğ ettiği kararında dikkat çekici tespitlerde bulundu. Yargıtay kararında Elektrik Piyasası Kanunu’na sıklıkla atıfta bulunularak, bu kanuna göre düşük maliyetli enerji temini ve şeffaf bir elektrik piyasası oluşturulması gerektiğine işaret edildi.

YARGITAY: BU KALEMLERİ ALAMAZSIN

Yargıtay kararında, Hıdır A.’ye kesilen faturanın içinde yer alan tutarların bir bölümünün alınamayacağı vurgulandı. Buna göre, kayıp-kaçak, sayaç okuma, perakende satış hizmeti, iletim sistemi kullanım ve dağıtım bedelleri aboneden alınamaz. Kararda, aboneden, ancak aktif tüketim bedelinin alınabileceğine işaret edilerek, alınan diğer kalemlerin tüketiciye ek mali yük oluşturduğuna işaret edildi. Kararda, alınan bedellerin Anasaya’nın 73. Maddesi’ne de aykırı olduğuna işaret edilerek, vergi, resim harç benzeri mali yükümlüklerin kanunla konulup, kanunla kaldırılabileceğine vurgu yapıldı.

TRT PAYI KANUNLA ALINIYOR 

Kararda, faturalara konulan yüzde 2’lik TRT payının kanuna dayanılarak alındığına işaret edilerek bu durumun şeffaflık ilkesinin bir gereği olduğuna işaret edildi. Kararda, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun (EPDK) aldığı Kurul Kararları ve tebliğlerle söz konusu bedellerin alındığına işaret edilerek, Elektrik Piyasası Kanunu’nun böylesi bir yetkiyi vermediğine dikkat çekildi.

Yargıtay, faturadaki, kayıp-kaçak dahil bu kalemlerin alınamayacağına hükmetti.

'EPDK SINIRSIZ YETKİYE SAHİP DEĞİL' 

Kararda, ‘İlgili kanunlarda, EPDK’ya sınırsız tarife ve fiyat belirleme hak ve yetkisi verilmemiştir’ denildi. Kararda ayrıca, aboneden fazladan alınan bedellerin Elektrik Piyasası Kanunu’nu düşük maliyetli enerji temini ve şeffaf bir elektrik piyasası oluşturulması ilkelerine de aykırı düşüyor yorumunda bulunuldu.

ADALET İLKESİNE AYKIRI

Kararda ayrıca ‘Elektrik enerjisinin nakli esnasında meydana gelen kayıp ve başka kişilerce kaçak kullanmak suretiyle kullanılan elektrik bedellerinin kurallar uyan abonelerden tahsili, hukuk devleti ve adalet düşünceleri ile bağdaşmaz’ denildi. Kararda ayrıca, abonenin, hangi bedelin kendisinden neye karşılık alındığını bilmesi gerektiğine işaret edildi.

MİLYONLARCA ABONEYİ İLGİLENDİRİYOR

Yargıtay, yerel mahkemenin verdiği kararı oybirliği ile bozarak yeni bir bilirkişi raporu hazırlanması gerektiğine hükmetti. Böylece dosya yeniden eski mahkemesine dönmüş oldu. Davaya bakan taraf avukatlarından İmam Bazan, “Bu karar emsal nitelikte. Milyonlarca aboneyi ilgilendiren bir karar bu. Düzenli olarak faturalarını ödeyen abone de, kendisinden haksız yere tahsil edilen tutarlara itiraz edebilir. Bunun için bağlı bulunan yerlerdeki Tüketici Hakem Heyetleri’ne başvurulması gerekir” dedi.