Göçmen boz ayılar Şavşat'ta beslenip Sarıkamış'ta uyuyor
HÜSEYİN DEMİRCİ - Kars'ın Sarıkamış ilçesinde yaşamını sürdüren dünyanın göç edebilen tek boz ayılarının, Cittaslow 2015 Genel Kurulu'nda "sakin şehir" belgesini alan Artvin'in Şavşat ilçesine kış uykusu öncesinde beslenmeye geldikleri belirlendi.
ABONE OLKuzey Doğa Derneği ile Doğa Koruma Milli Parklar Genel Müdürlüğü ekipleri, 2012 yılında, "Doğu Anadolu'nun Yaban Hayatını Araştırma ve Koruma Projesi" kapsamında yaptıkları çalışmada, Sarıkamış ilçesinde yaşayan boz ayı popülasyonunun insan baskısı ve beslenmek amacıyla göç ettiği tespit edildi.
Çalışma çerçevesinde dünya literatüründe dünyanın göç edebilen tek boz ayı popülasyonu olduğu anlaşılan boz ayılara takılan vericiler sayesinde, boz ayıların yılın bir bölümünü göç ettikleri Artvin'in Şavşat ilçesindeki ormanlarda geçirdiği saptandı.
Boz ayıların geçen yıl Cittaslow Genel Kurulu'nda "sakin şehir" seçilen Şavşat'a 4 yıldır göç edip bir süre beslendikten sonra kış uykusuna yatmak için Sarıkamış'a döndüğü belirtildi.
Kuzey Doğa Derneği Bilim Koordinatörü Emrah Çoban, AA muhabirine yaptığı açıklamada, dernek başkanları Doç. Dr. Çağan Şekercioğlu koordinesinde, 2012 Yılında Doğa Koruma Milli Parklar Genel Müdürlüğü ekipleriyle 17 günde 11 boz ayıya uydu vericisi takarak takip etmeye başladıklarını söyledi.
Çoban, bu süreçte uydu vericisiyle izledikleri boz ayının göç ettiğini ortaya çıkardıklarını ifade ederek, "Uydu vericisi taktığımız hayvanlardan bir tanesi üç gün içinde Şavşat'a gitti. Daha sonra bu çalışmayı devam ettirdik, 30 boz ayı yakaladık. Bunların 25'inden düzenli olarak veri aldık. Bu verileri incelediğimizde 3 boz ayının sonbaharın başında Şavşat'a gittiğini öğrendik. Orada zengin bitki örtüsü ve meyvelerle beslendi daha sonra da kış uykusuna yatmak için Sarıkamış'a döndüğünü keşfettik." diye konuştu.
Dünyada ilk göç eden boz ayıları Sarıkamış'ta tespit ettikten sonra çalışmalara hız verdiklerini vurgulayan Çoban, "Bu keşiften sonra bilimsel literatür ve bu konudaki yayınlara baktığımızda dünyada göç eden boz ayı görmedik. Göç eden boz ayıların ilk defa Sarıkamış'ta olduğunu keşfettik. Tabi Sarıkamış'ta hayvanları besleyecek bitki ve meyvenin yeterli olmayışı ayıları göçe zorladı. Aslında bizim Doğa Koruma Milli Parklar Genel Müdürlüğüyle oluşturduğumuz yaban hayatı koridoru çalışmasının boz ayılar için ne kadar önemli olduğu ortaya çıktı." ifadesini kullandı.
- Boz ayılar sakin şehre ulaşmak için 250 kilometre yol katediyor
Çoban, Cittaslow 2015 Genel Kurulu'nda aldığı belge ile "sakin şehir" unvanını kazanan Artvin'in Şavşat ilçesine göç edebilen boz ayıların bu ilçeyi sakin şehir seçilmeden önce keşfettiğini anımsatarak, "Şavşat ilçesi 2015 yılında sakin şehir seçilmişti ama bizim boz ayılarımız bu sakin şehri 2012 yılında belki daha önce keşfetti." dedi.
Boz ayıların sonbaharda Şavşat'a göç ettiğini söyleyen Çoban, şunları kaydetti:
"Burada 250 kilometrelik bir göçten bahsediyoruz. Ayılar her yıl sonbaharın ilk ayında göçe başlıyorlar, 4-5 günde Şavşat'a varıyorlar. Özellikle insanlara görünmemek için açık alanları gece, ormanlık alanları ise gündüz hareket ederek geçip Şavşat'ın ormanlarına ulaşıyorlar. Şu anda birçok ayının orada olduğunu biliyoruz. Bazılarının boynundan uydu vericili tasmaları düştü. Bu ayılara yine uydu vericileri takmak için çalışma başlatacağız. İnsanlar 'neden ayılar kışın Sarıkamış'a geri geliyorlar' diye soruyorlar biz de bunun nedenini bilmiyoruz ama kendi aramızda konuştuğumuzda gerçekten kış uykusuna yatmak için soğuk bir yere ihtiyaçları var. Sarıkamış'ta bu iş için ideal sanırım onun için tekrar buraya gelip kış uykusuna yatıyorlar."