İşte utangaçlıkla baş etmenin yolları

PDRM'de semineri veren Uzman Psikolojik Danışman Ezgi Ekin Şahin, tanımını yaptığı utangaçlıkla başa çıkmanın yollarını katılımcılarla paylaştı. Utangaçlık belirtilerinin fizyolojik, duygusal, bilişsel ve davranışsal olabileceğini aktaran Şahin, hızlı kalp atışı, ağız kuruluğu, soğuk terleme gibi belirtilerin fizyolojik; utanma, düşük öz saygı, yalnızlık, kaygı, hüzünlü ve üzgün olma belirtilerinin duygusal; olumsuz düşünce ve değerlendirmeler, aptal görünme korkusu, kişinin kendiyle ilgili olumsuz ön yargıları, sosyal etkileşimlerde kendini suçlama belirtilerinin bilişsel; geri çekilme ve pasiflik, göz temasından kaçınma, alçak sesle konuşma, saça ya da yüze dokunma gibi gerginliklerin ise davranışsal olduğunu söyledi.

“Sosyal kaygı ve utangaçlık, her bireyin zaman zaman yaşayabileceği bir durumdur. Bunun herkesin başına gelebileceğini unutmamak gerekir” diyen Şahin, utangaçlıkla baş etme yöntemlerini anlattı.

“BAŞ ETME LİSTESİ HAZIRLAYIN”

Uzman Şahin, yeni insanlarla tanışmak, flört etmek, diğerlerinin önünde konuşmak, yemek yemek, sunum yapmak gibi maddeleri kapsayan bir baş etme listesi hazırlayarak işe başlamanın faydalı olacağını vurgularken, öğrencilere kendi hayatlarından örneklerle listeyi çoğaltmaları yönünde tavsiyelerde bulundu.

Şahin, “Listeyi hazırladıktan sonra hangi durumların, hayatınızı arzu ettiğiniz şekilde yaşamanıza engel olduğunu belirleyin. Maddelerin her birine sizin için zorluk derecesine göre yüzde verin ve sizin için üstesinden gelmesi en kolay olandan başlayın. Bu sizi motive eder” dedi.

“LİSTENİZDEKİ İLK MADDE İÇİN GENEL VE ÖZEL HEDEFLERİNİZİ BELİRLEYİN”

Özel ve genel olmak üzere hedeflerin detaylandırılmasının da yaralı olacağını ifade eden Şahin, “Kalabalık yerlerde rahat hissedebilme” genel hedef olarak belirlendiğinde, bunu gerçekleştirmek için göz kontağı kurma, diğerlerinin kolay duyulabileceği bir ses tonuyla konuşma gibi özel hedeflerin kullanılması gerektiğinin altını çizdi. Şahin, “Özel hedefler, bizi genel hedeflere götürecek şeyler olmalı. Hedeflerimizi belirlerken kişisel özelliklerimizi dikkate almalı ve gerçekçi olmalıyız” diye konuştu.

Şahin, düşünceleri ortaya çıkarma aşamasının kişinin o an aklından ne geçtiğini fark etmesine ve çözüm üretmesine yardımcı olacağını dile getirip sonraki adımları ise şöyle sıraladı:

“Bu düşüncelerin gerçekliğini sorgulayın ve alternatif açıklamalar üretin. Kendinizi tanıyın ve güçlü yönlerinize odaklanın. Benlik saygınızı artırmak için olumlu ve olumsuz özelliklerinizin bir listesini yapın. Korkularınızla yüzleşmeyi ertelemeyin. İletişiminizi ve ilişkilerinizi güçlendirin, yeni insanlarla tanışın, başkalarına kendinizi açın, reddedilmekle yüzleşin.”

Seminer, Uzman Ezgi Ekin Şahin'in Linda Taylor ve Lynne Crawford'ın “Çekingenlik” ve Ahmet Koyuncu'nun “Sosyal Fobi” kitaplarından verdiği örneklerle ve tavsiyelerle sona erdi.