Saat burada belirleniyordu: Asırlara meydan okuyan muvakkithane

Mimar Sinan'ın 80 yaşında yaptığı ve "ustalık eserim" olarak adlandırdığı Selimiye Camii 449 yıldır ayakta duruyor. Selimiye Camii avlusuna yapılan muvakkithane, Osmanlı döneminde namaz vakitlerinin belirlendiği bir yapı ve caminin kuzey kapısının üst kısmında yer alıyor. Osmanlı döneminde astronomik ölçümlerin yapıldığı, takvimlerin ve saatlerin hesaplanmasında kullanılan muvakkithaneler, zamanla yerini modern ölçümlere bıraktı.

Trakya Üniversitesi (TÜ) Edirne Teknik Bilimler Meslek Yüksek Okulu Uçak Teknolojisi Bölüm Başkanı Dr. Öğretim Üyesi Mukadder İğdi Şen, Trakya Üniversitesi ev sahipliğinde düzenlenen 1. Ulusal Edirne Sempozyumunda modern dönem öncesi zaman tayin edilmesinde muvakkithanelerin kullanıldığından bahsetti.

EDİRNE'DE BAŞKA MUVAKKİTHANE KALMADI

"Edirne Muvakkithanelerine Örnekler" isimli sunumunda Dr. Öğretim Üyesi Mukadder Şen, bu yapılarda görev alan muvakkitlerin astronomik ölçümler için usturlap, rubu tahtası, oktant ve çeşitli küreleri kullandığını aktardı.  Gelişen teknolojiyle kadran ve mekanik saatlerin de ölçümlere katkı sunduğunu aktaran Şen, "Muvakkithane, kıble yönünün tayininde, namaz vakitlerinin belirlenmesinde kullanılan malzemelerin bulunduğu ve bu aletleri kullanan muvakkitlerin çalıştığı yer.” açıklamasında bulundu.

Muvakkithanelerin Osmanlı’daki önemine değinen Şen, Osmanlı döneminde Edirne'de çokça muvakkithane olduğunu ancak depremler ve zaman içindeki yapılaşmalar nedeniyle sadece Selimiye'deki yapının ayakta kaldığını aktardı. Şen, yaptığı konuşmada, Selimiye Camii avlusunun köşesinde yer alan muvakkithanenin bugüne ulaşmasının yanında Eski Cami, Üç Şerefeli ve 2. Bayezid Camisi'ndeki yapıların günümüze ulaşamadığını belirtti.

Osmanlı döneminde kullanılan güneş saatlerinin birkaç örneğinin de Edirne'de bulunduğunu ve günümüze ulaştığını dile getiren Şen, Eski Cami'nin duvarında dikey olarak bulunan güneş saatinin görülebildiğini söyledi.